Γιατί δεν συμμετείχε η Μελόνι στο δείπνο Μακρόν – Σολτς – Ζελένσκι

Η διαμάχη έλαβε χώρα την Πέμπτη αφού ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκε με τον Μακρόν και τον γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς κατόπιν αιτήματος του Ουκρανού ηγέτη για δείπνο στο προεδρικό Μέγαρο των Ηλυσίων. Η Μελόνι, η οποία δεν ενημερώθηκε για το δείπνο εκ των προτέρων – ούτε πρόσφερε μια θέση στο τραπέζι – χαρακτήρισε τη συνάντηση ως “ακατάλληλη”, προκαλώντας τον Μακρόν να απαντήσει ότι η Γαλλία και η Γερμανία έχουν “ειδικό ρόλο” στην υποστήριξη της Ουκρανίας.

Αξιωματούχοι και από τις δύο χώρες λένε ότι το πρόβλημα είναι ότι οι ηγέτες είναι θεμελιωδώς ασυμβίβαστοι.

Ο Μακρόν βλέπει τη Μελόνι ως ιταλικό ισοδύναμο της Γαλλίδας λαϊκίστριας Μαρίν Λεπέν, η οποία έχει περάσει χρόνια επιτιθέμενη στις πολιτικές του. Για τη Μελόνι, ο Γάλλος πρόεδρος είναι ακριβώς το είδος του αλαζονικού ελιτιστή.

Σύμφωνα με πηγές, μια τέτοια αποτυχία επικοινωνίας δεν θα είχε συμβεί αν ο προκάτοχος του Μελόνι Μάριο Ντράγκι ήταν στην εξουσία.

Εντός της Ιταλίας, το περιστατικό με το δείπνο αποκάλυψε την ευάλωτη θέση του κυβερνητικού συνασπισμού της Μελόνι, ιδιαίτερα σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις σχέσεις της κυβέρνησης με τη Γαλλία. Ενώ το κόμμα “Αδέλφια της Ιταλίας” της Μελόνι παρέμεινε σταθερό στην υποστήριξή του προς την Ουκρανία, τα κόμματα συνασπισμού, Λίγκα και Forza Italia έχουν συμμαχήσει στο παρελθόν με τη Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν και έχουν συγκρουστεί σκληρά με τον Μακρόν.

Το 2018, ένα κατώτερο μέλος του υπουργικού συμβουλίου του Μακρόν είπε ότι η μεταναστευτική πολιτική της Ιταλίας “σε κάνει να κάνεις εμετό”.

Το επόμενο έτος, η Γαλλία ανακάλεσε τον πρεσβευτή της στη Ρώμη αφού ο Ιταλός αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Λουίτζι Ντι Μάιο συναντήθηκε με τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές “Κίτρινα Γιλέκα”.

Οι διαπροσωπικές εντάσεις υπονομεύουν αυτό που θα έπρεπε να είναι κορυφαίο σημείο στις σχέσεις μεταξύ Γαλλίας και Ιταλίας. Νωρίτερα αυτό το μήνα, η Συνθήκη Quirinal, ένα σύμφωνο συνεργασίας που υπέγραψε ο Μακρόν το 2021 με τον προκάτοχο της Μελόνι, Μάριο Ντράγκι, τέθηκε σε ισχύ, διευκολύνοντας τον δρόμο για τις χώρες να συνεργαστούν σε θέματα όπως η μετανάστευση, οι εμπορικές συμφωνίες και οι σχέσεις με τη Λιβύη.

Ενώ η συνθήκη ορίζει ότι οι ηγέτες πρέπει να προγραμματίζουν τακτικά διμερείς κυβερνητικές συναντήσεις, να οργανώνουν ανταλλαγές προσωπικού πρεσβειών και να αναπτύσσουν κοινές στρατηγικές για τη μεσογειακή πολιτική και ασφάλεια, το ιδεολογικό χάσμα μεταξύ Μελόνι και Μακρόν έχει κάνει την ικανοποίηση ακόμη και των πιο βασικών απαιτήσεων πιο δύσκολη.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σύμφωνα με άτομα που συμμετείχαν στον σχεδιασμό, είναι η πρώτη επίσκεψη της Μελόνι ως πρωθυπουργού στο Παρίσι, η οποία δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί. Αξιωματούχοι της γαλλικής κυβέρνησης λένε ότι η Μελόνι ήταν ευπρόσδεκτη να επισκεφθεί από την πρώτη μέρα της θητείας της. Ιταλοί αξιωματούχοι λένε ότι οι συζητήσεις για τον προγραμματισμό συνεχίζονται ακόμη.

Εκπρόσωπος της ιταλικής κυβέρνησης αρνήθηκε να σχολιάσει το θέμα.

“Η διαμάχη μεταξύ των δύο θα επηρεάσει μόνο τη Μελόνι, η οποία έχει δείξει περιορισμένη πολιτική ικανότητα να χειρίζεται τις σχέσεις με το Παρίσι”, δήλωσε η Τερέζα Κορατέλα, πολιτική αναλύτρια στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων στη Ρώμη. “Αυτό θα αυξήσει την απομόνωση της Ιταλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση”.

Σίγουρα, οι διμερείς σχέσεις μεταξύ Ιταλίας και Γαλλίας παραμένουν σταθερές, με διπλωμάτες και αξιωματούχους της άμυνας να συνεργάζονται στενά σε καθημερινή βάση. Οι δύο χώρες έχουν επίσης δεσμευτεί να παράσχουν στην Ουκρανία ένα αντιπυραυλικό σύστημα γνωστό ως SAMP-T, το οποίο ανέπτυξαν και παρήγαγαν από κοινού.

Ωστόσο, η σύγκρουση στην κορυφή (σ.σ. μεταξύ Μακρόν  –  Μελόνι) έφερε ανατροπή στις σχέσεις των δύο χωρών καθώς πριν την άνοδο της Μελίνι, ο προκάτοχος της, Ντράγκι και ο Μακρόν ήταν προσωπικοί φίλοι και οι σχέσεις μεταξύ των χωρών έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο, όσο ο Ιταλός ήταν στην εξουσία.

Μια πρώιμη ένδειξη για τα προβλήματα που θα έρθουν συνέβη στα τέλη του περασμένου έτους, λίγο μετά την ορκωμοσία της Μελόνι. Τον Νοέμβριο, οι υπουργοί Εσωτερικών και των δύο χωρών συγκρούστηκαν για την απόφαση της Ιταλίας να αρνηθεί την είσοδο σε σκάφος που μετέφερε μετανάστες. Ιταλοί αξιωματούχοι ζήτησαν από τη Γαλλία να παρέμβει και να βοηθήσει, οδηγώντας σε μια διαμάχη μεταξύ των χωρών, και το πλοίο Ocean Viking ελλιμενίστηκε τελικά στη γαλλική πόλη Τουλόν.

Σε μια μισόλογη προσπάθεια να εκτονώσει τις εντάσεις νωρίς την Παρασκευή, ο Μακρόν αναφέρθηκε στο κοινό έργο SAMP-T ως παράδειγμα παραγωγικής συνεργασίας. Αλλά σε μια συγκαλυμμένη κριτική της Μελόνι, πρόσθεσε ότι πάντα σέβεται τις επιλογές των άλλων.

Σε ένδειξη του πόσο την ενόχλησε το περιστατικό με το δείπνο, η Μελόνι είπε την Παρασκευή ότι η συγκέντρωση ήταν “πολιτικά λάθος” και ότι πιθανότατα δεν θα είχε πάει αν την είχαν προσκαλέσει.