Μια θετική συγκυρία για το Κυπριακό

Το Κυπριακό ζήτημα θεωρείται από αρκετούς εκπροσώπους και των δύο κοινοτήτων ως περίπου καταδικασμένο σε μια «μη λύση», σε μια κατάσταση δηλαδή διαιώνισης των «τετελεσμένων», που αρκετοί σημαντικοί πολιτικοί παράγοντες, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, έχουν μοιρολατρικά αποδεχθεί, με το σκεπτικό ότι «μια μη λύση είναι προτιμότερη από μια επώδυνη λύση». Η εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη στο προεδρικό αξίωμα, οι προεκλογικές δεσμεύσεις και οι μετεκλογικές δηλώσεις δείχνουν να κινούνται προς την κατεύθυνση της άρσης μεγάλης, χρόνιας παθογένειας, σύμφυτης με τη λογική της «μη λύσης».

Η παθογένεια αφορά στην έκταση του διεθνούς ενδιαφέροντος και των μεσολαβητικών προσπαθειών για επίλυση και, συμμετρικά, για υπέρβαση της λογικής της μη λύσης. Ο νέος πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει επίγνωση και εμπειρία, ως πρώην επικεφαλής της κυπριακής διπλωματίας, αυτού του έντονου διεθνούς ενδιαφέροντος. Η συντριπτική πλειοψηφία των εθνοτικών και αποσχιστικών συγκρούσεων που, όπως το Κυπριακό, εξελίχθηκαν προς το τέλος της ψυχροπολεμικής περιόδου, έδωσαν και δίνουν λαβή σε ελάχιστες υπερεθνικές μεσολαβήσεις, αποστολές ειρηνευτικών δυνάμεων ή συζητήσεις στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών και σε άλλους διακρατικούς οργανισμούς.

Αντίθετα, για το Κυπριακό, έχουν υπάρξει σχεδόν αμέτρητες πρωτοβουλίες για την εξεύρεση μιας μόνιμης λύσης, με τη μορφή μεσολάβησης, κρατικής ή διακρατικής.

Σε σύγκριση με άλλες διεθνοποιημένες διακρατικές εθνοτικές συγκρούσεις, το Κυπριακό παρουσιάζει πολύ περισσότερες απόπειρες μεσολάβησης, με στόχο την επίλυση. Ιδιαίτερα, αυτές οι προσπάθειες αυξήθηκαν θεαματικά όταν το Κυπριακό εισήλθε σε μια νέα φάση με τη μετωπική αντιπαράθεση των δύο κοινοτήτων, μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Τα τελευταία χρόνια, εκδηλώθηκαν αμέτρητες αμέτρητες επίσημες και ανεπίσημες απόπειρες επίλυσης.

Αυτή η κατάσταση της μη επίλυσης έχει καλλιεργήσει επί μακρόν μια την πεποίθηση, ότι το Κυπριακό είναι προορισμένο να μην επιλυθεί ποτέ, ότι είναι καταδικασμένο να είναι άλυτο.

Η εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη δεν εγγράφεται, ωστόσο, σε αυτή την γραμμή (αδιέξοδης) σκέψης. Πέρα από εκλογικούς ενθουσιασμούς ή, πολύ περισσότερο, ενθουσιασμούς, ο πρώην επικεφαλής της κυπριακής διπλωματίας και νέος πρόεδρος  είναι αποφασισμένος να κινηθεί εντός του πλουραλιστικού παραδείγματος και να αφήσει πίσω του την βαλτωμένη κατάσταση της μη επίλυσης. Σε αυτήν ακριβώς την πορεία κινούνται και οι  κινήσεις και οι λόγοι και της προέδρου της Δημοκρατίας και του Έλληνα πρωθυπουργού. Η νέα πολιτική συγκυρία είναι λοιπόν θετική.