Bloomberg: Ο Σολτς απέδειξε ότι η Ευρώπη χρειάζεται όσο ποτέ την Αμερική

Ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς ήταν απασχολημένος την περασμένη εβδομάδα με το να “πουλά” στην κοινή γνώμη το θετικό νεύμα του για τις παραδόσεις από τη Δύση στην Ουκρανία γερμανικής κατασκευής βαρέων αρμάτων μάχης ως τυπική περίπτωση συνετής άσκησης ηγεσίας. Ήταν σίγουρα ένα ευπρόσδεκτο βήμα προς τα εμπρός για τη βοήθεια προς την Ουκρανία ώστε να νικήσει τους Ρώσους εισβολείς.

Οι μακροχρόνιες και επίπονες διαπραγματεύσεις μεταξύ των συμμάχων στο ΝΑΤΟ οι οποίες οδήγησαν σε αυτή τη σημαντική άρση αδιεξόδου προσφέρουν ένα άλλο, πιο νηφάλιο συμπέρασμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση – και για τον ρόλο της Γερμανίας σε αυτήν.

Το συμπέρασμα είναι ότι σήμερα και για το ορατό μέλλον, όπως και κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Ευρώπη παραμένει εξ ολοκλήρου εξαρτημένη από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της. Η άλλη όψη αυτής της πραγματικότητας είναι ότι οι παραινέσεις του προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν περί ευρωπαϊκής “αυτονομίας” παραμένουν όνειρα θερινής νυκτός και, ως εκ τούτου, οι σχετικές θεωρήσεις είναι καλύτερα να καταλήγουν στους κάδους απορριμμάτων των διπλωματικών γραφείων.

Ενόχληση πίσω από τα συγχαρητήρια

Το παρασκήνιο το οποίο επέτρεψε στον Σολτς να “ελευθερώσει τα Leopards” – δηλαδή να επιτρέψει τις αποστολές γερμανικής κατασκευής τανκς Leopard 2 στην Ουκρανία – ήταν μια διατλαντική ένταση και ενόχληση. Τα ανατολικά μέλη του ΝΑΤΟ και της ΕΕ – η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής – πιέζουν γι’ αυτές τις παραδόσεις από το περασμένο καλοκαίρι. Οι Ηνωμένες Πολιτείες τους τελευταίους μήνες ταλαντεύονταν.

Ο λόγος ήταν ότι ο Σολτς φοβόταν όχι μόνο ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ – πράγμα που κανείς δεν το θέλει – αλλά συγκεκριμένα ότι η Γερμανία θα μπορούσε να βρεθεί στο στόχαστρο του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Η παράδοση των Leopard 2, ανησυχούσε ο Σολτς, θα μπορούσε να προκαλέσει τον πρόεδρο της Ρωσίας να κλιμακώσει.

Καθώς οι συνομιλίες προχωρούσαν και γίνονταν πιο επείγουσας σημασίας – με έναν “πόλεμο ελιγμών” να αναμένεται να ξεκινήσει την άνοιξη – ο Σολτς ξεκαθάρισε τελικά τη θέση του. Η Γερμανία θα συμφωνούσε να στείλει Leopard μόνον εάν οι Αμερικανοί έστελναν κι εκείνοι άρματα μάχης τους, συγκεκριμένα τα M1 Abrams.

Από στρατιωτική άποψη, η αποστολή τανκς Abrams δεν έχει και τόσο νόημα. Είναι ίσως τα πιο περίπλοκα άρματα μάχης στον κόσμο και απαιτούν όχι μόνο τη μεγαλύτερη εκπαίδευση για τη χρήση τους, αλλά και τις πιο περίπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού για τα εξειδικευμένα καύσιμα και ανταλλακτικά τα οποία χρειάζονται. Η Ουκρανία χρειάζεται άρματα μάχης τα οποία να είναι υψηλής ποιότητας, αλλά ταυτόχρονα πιο ευκίνητα και ευκολότερα στην εκμάθηση, καθώς και ταχύτερα στη μεταφορά και την ανάπτυξη στο πεδίο. Τα Leopard ταιριάζουν καλύτερα σε αυτήν την περιγραφή. Έτσι, οι Αμερικανοί απάντησαν αρχικά όχι.

Κατανοώντας τη δυσκολία του ζητήματος, οι άλλοι σύμμαχοι προσπάθησαν να κάνουν τον Σολτς να κινηθεί ακόμα και χωρίς τα Abrams. Η λαϊκιστική κυβέρνηση της Πολωνίας, η οποία διεξάγει προεκλογική εκστρατεία βασισμένη σε μεγάλο βαθμό σε αντιγερμανική ρητορική, πίεσε δημόσια και έφερε σε δύσκολη θέση τη Γερμανία, απειλώντας μάλιστα την περασμένη εβδομάδα να στείλει μερικά από τα δικά της Leopard 2 στην Ουκρανία χωρίς την άδεια του Βερολίνου. Οι Βρετανοί ακολούθησαν μια πιο “λεπτή” προσέγγιση, υποσχόμενοι 14 από τα δικά τους άρματα μάχης Challenger 2 και υπολογίζοντας ότι το γεγονός πως το έπραξαν πρώτοι θα μπορούσε να δώσει στον Σολτς αρκετή κάλυψη για να προχωρήσει κι εκείνος.

Τίποτα από αυτά δεν αρκούσε για να επηρεάσει τον καγκελάριο. Οι Πολωνοί τον απασχόλησαν ελάχιστα, όπως άφησε να εννοηθεί κατά την ομιλία του στη Bundestag (κάτω σώμα του γερμανικού κοινοβουλίου) την προηγούμενη εβδομάδα. Και το Ηνωμένο Βασίλειο – συγγνώμη, Βρετανοί – προφανώς δεν του φάνηκε ως μια αρκετά σημαντική δυτική δύναμη για να σταθεί ικανή να επηρεάσει τη στάση της Γερμανίας. Ο Σολτς επέμενε να έχει τους Αμερικανούς δίπλα του.

Πολιτική

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατάλαβε τι διακυβευόταν. Κάπως έτσι, για πολιτικούς και όχι στρατιωτικούς λόγους, ήρθαν οι Αμερικανοί την περασμένη εβδομάδα να ανακοινώσουν ότι θα στείλουν τελικά άρματα μάχης M1 Abrams – 31 από αυτά, παρόλο που μπορεί να χρειαστούν πολλοί μήνες μέχρι αυτά να φτάσουν στο πεδίο της μάχης.

Κατ’ ιδίαν, οι άνθρωποι στο Πεντάγωνο και στον Λευκό Οίκο δηλώνουν ενοχλημένοι από την αναποφασιστικότητα και την ενοχλητική επιμονή του Σολτς. Δημοσίως, επαινούν την ηγεσία του στη διατήρηση της δυτικής συμμαχίας ενωμένης ενάντια στον Πούτιν. Και, με αυτή την υποστήριξη, ο Σολτς ένιωσε έτοιμος να αφήσει ελεύθερα τα μεγάλη του “αιλουροειδή” να κινηθούν προς την Ουκρανία.

Εκείνο που έχει σημασία τώρα είναι τα τανκς να φτάσουν στην Ουκρανία εγκαίρως για τις ανοιξιάτικες επιθέσεις τις οποίες θα πραγματοποιήσουν τόσο οι εισβολείς όσο και οι αμυνόμενοι. Αυτό ισχύει φυσικά για τα βρετανικά Challenger, τα μικρότερα Bradley και Marder και άλλα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης για τα οποία έχουν δοθεί δεσμεύσεις, αλλά πάνω από όλα για τα Leopard.

Συνολικά, οι Ευρωπαίοι – από τη Γερμανία και την Πολωνία μέχρι την Ισπανία, την Ολλανδία, τη Φινλανδία και άλλους – θα μπορούσαν να συγκεντρώσουν περίπου 100. Αλλά το να τα μεταφέρουν στο εσωτερικό της Ουκρανίας θα είναι εφιάλτης, καθώς ο Πούτιν θα έχει το στόχαστρό του στραμμένο πάνω τους σε όλη τους τη διαδρομή. Ο ανεφοδιασμός και η επισκευή τους είναι μια άλλη ιστορία, όπως και η σωστή χρήση τους για να διαπεράσουν τις ρωσικές γραμμές.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων

Ένα πρόσωπο το οποίο ήταν ιδιαίτερα ήσυχο κατά τη διάρκεια αυτού του διπλωματικού δράματος είναι ο Μακρόν. Ο τελευταίος έχει υπαινιχθεί ότι η Γαλλία μπορεί επίσης να στείλει μερικά από τα τανκς Leclerc της στην Ουκρανία, ωστόσο δεν έχει δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Το προπερασμένο σαββατοκύριακο, φιλοξένησε τον Σολτς στη Σορβόννη, μαζί με εκατοντάδες μέλη των κοινοβουλίων και των δύο χωρών, για έναν μεγαλειώδη εορτασμό της 60ής επετείου της Συνθήκης των Ηλυσίων. Πρόκειται για τη συμφωνία η οποία σφράγισε τη φιλία και την θεωρούμενη ως κοινή μοίρα της Γαλλίας και της Γερμανίας ως ζεύγους ισχύος, το οποίο θα μπορούσε μια μέρα – ή έτσι ήλπιζε τουλάχιστον εδώ και καιρό το Παρίσι – να δημιουργήσει μια ισχυρή Ευρώπη και να την απογαλακτίσει από την αμερικανική κηδεμονία.

Τόσο πολλές διεργασίες γι’ αυτό το αποτέλεσμα. Εκείνο το οποίο συμφώνησαν ο Σολτς κι ο Μπάιντεν αυτή την εβδομάδα είναι καλό για την Ουκρανία, αν και πρέπει να ακολουθηθεί από ακόμη περισσότερα όπλα και υποστήριξη. Η αλληλοκατανόησή τους, ωστόσο, τελειώνει μια κι έξω όλες τις θεωρίες ότι η Γερμανία πλησιάζει στο να γίνει “ηγέτης” σε μια Ευρώπη που μπορεί η ίδια να καταστεί αυτόνομη εντός της δυτικής συμμαχίας και μια γεωπολιτική δύναμη από μόνη της.

Πηγή: Bloomberg/Andreas Kluth