Εκτός συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής η οικονομική «αλληλεγγύη» εντός της ΕΕ [vid]

Καθώς το επίκεντρο της προσοχής των ηγετών της ΕΕ μετατοπίζεται από την οικονομική συζήτηση προς το μεταναστευτικό, μια αναφορά σχετικά με την οικονομική «αλληλεγγύη» εντός της ΕΕ αφαιρέθηκε από το σχέδιο κοινής δήλωσης ενόψει της συνόδου κορυφής της Πέμπτης (9 Φεβρουαρίου) στις Βρυξέλλες.

Αντιμέτωποι με τις αυξανόμενες ανησυχίες σχετικά με την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, οι ηγέτες της ΕΕ είχαν ως στόχο να συζητήσουν τη βιομηχανική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης για επιδοτήσεις ως απάντηση σε ξένες προσφορές, όπως αυτές που προβλέπονται στο πλαίσιο του νόμου των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA).

Ωστόσο, καθώς έγιναν εμφανείς οι σοβαρές διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ, οι ηγέτες φάνηκαν λιγότερο πρόθυμοι να συζητήσουν το θέμα λεπτομερώς.

Σε ένα σχέδιο ανακοινωθέντος της συνόδου κορυφής που μοιράστηκε με τους ηγέτες της ΕΕ τη Δευτέρα (6 Φεβρουαρίου) και το οποίο είδε η EURACTIV, μια παράγραφος σχετικά με την «αλληλεγγύη» και την «πλήρως αποτελεσματική πολιτική απάντηση της ΕΕ» διαγράφηκε από το σχέδιο συμπερασμάτων.

«Για τον σκοπό αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να προωθήσουν τις εργασίες, βασιζόμενοι ιδίως στην επιτυχία του προγράμματος SURE», ανέφερε η προηγούμενη εκδοχή, η οποία τώρα καταργήθηκε.

Το πρόγραμμα SURE, μέρος της απάντησης της ΕΕ στην πανδημία COVID-19, περιελάμβανε δανεισμό στις χρηματοπιστωτικές αγορές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να επιτρέψει ευνοϊκότερους όρους δανεισμού για χώρες με παραδοσιακά υψηλότερα επιτόκια για το εθνικό τους χρέος.

Η νεότερη έκδοση των συμπερασμάτων της συνόδου κορυφής κάνει αναφορά μόνο στα «υφιστάμενα κονδύλια της ΕΕ», τα οποία «θα πρέπει να αξιοποιηθούν με πιο ευέλικτο τρόπο και θα πρέπει να διερευνηθούν επιλογές για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση».

Αναφέρεται ακόμη ο στόχος της Επιτροπής να προτείνει ένα «Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας», αλλά χωρίς να κάνει καμία υποστηρικτική δήλωση.

«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να προτείνει ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Κυριαρχίας πριν από το καλοκαίρι του 2023 για τη στήριξη των επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς», αναφέρεται στα προτεινόμενα συμπεράσματα.

Ο Σολτς αισιόδοξος απορρίπτει τις καταστροφολογικές προφητείες

Αυτό είναι σύμφωνο με τη θέση της Γερμανίας, της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, η οποία έχει αντιταχθεί σε κάθε νέο κοινό δανεισμό και υποστήριξε ότι η αναδιοργάνωση των υφιστάμενων κονδυλίων της ΕΕ θα ήταν επαρκής για τη στήριξη της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας.

Αυτό επανέλαβε ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Όλαφ Σολτς στη γερμανική Μπούντεσταγκ την Τετάρτη (8 Φεβρουαρίου) πριν από τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

«Μόνο η διευκόλυνση ανάκαμψης, την οποία δημιουργήσαμε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αξίζει 250 δισεκατομμύρια για την απεξάρτηση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας από τον άνθρακα», δήλωσε ο Σολτς, προσθέτοντας ότι «μόνο ένα μικρό μέρος αυτού του ποσού έχει δαπανηθεί μέχρι στιγμής».

Είπε ότι «η Ευρώπη δεν έχει λόγο να κρύβεται», επισημαίνοντας τα πρόσθετα 20 δισ. ευρώ του προγράμματος REPowerEU, το οποίο στοχεύει στην ενίσχυση της ανεξαρτησίας από τις ρωσικές εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, τα 26 δισ. ευρώ των εγγυήσεων της ΕΕ για ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις από το πρόγραμμα InvestEU, τα 40 δισ. ευρώ για την έρευνα και την καινοτομία, καθώς και τα υπάρχοντα μέσα από το Ταμείο Συνοχής της ΕΕ και τα έσοδα από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών.

Το ποσό αυτό συγκρίνεται με τα 370 δισ. δολάρια (344 δισ. ευρώ) που προβλέπονται στον IRA των ΗΠΑ, υπογράμμισε ο Σολτς.

«Όπως και να ‘χει, πρέπει να ασχοληθούμε με τις συνέπειες αυτής της πολιτικής [του αμερικανικού IRA] για την Ευρώπη», δήλωσε ο Σολτς, τόνισε ότι δεν υπάρχει λόγος για δυσοίωνες προφητείες.

Παρ’ όλα αυτά, οι κανόνες για τις εθνικές επιδοτήσεις θα πρέπει να γίνουν πιο ευέλικτοι και οι περίοδοι έγκρισης να γίνουν ταχύτερες, προειδοποίησε.

«Για να ενισχύσουμε την Ευρώπη στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, πρέπει, πρώτον, να σοβαρευτούμε με αυτή την εξαγγελθείσα ελαστικοποίηση των ευρωπαϊκών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, ειδικά στους τομείς που χρειαζόμαστε για τον μετασχηματισμό», είπε.

«Και δεύτερον, θα επεκτείνουμε τις ευρωπαϊκές παραγωγικές μας ικανότητες για προηγμένες, καθαρές τεχνολογίες, για παράδειγμα στους τομείς της ενέργειας, των κατασκευών και των μεταφορών», δήλωσε ο Σολτς, σημειώνοντας την υποστήριξη του Βιομηχανικού Σχεδίου Πράσινης Συμφωνίας της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η γερμανική κυβέρνηση διχασμένη για το νέο κοινό δανεισμό

Στο εσωτερικό της γερμανικής κυβέρνησης υπήρξαν διαφορετικά μηνύματα σχετικά με τον ανανεωμένο κοινό δανεισμό σε επίπεδο ΕΕ. Ενώ ο φιλελεύθερος υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ απέρριψε σθεναρά κάθε ιδέα για νέο χρέος της ΕΕ, ο πράσινος υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ φάνηκε πιο ανοιχτός.

Μετά την επίσκεψη του Επιτρόπου Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι στο Βερολίνο την περασμένη εβδομάδα, ο Χάμπεκ υποσχέθηκε να «συμμετάσχει εποικοδομητικά» στη συζήτηση σε επίπεδο ΕΕ, προσθέτοντας ότι «το σημαντικό εδώ δεν είναι να εξετάσουμε πρώτα τι δεν λειτουργεί, αλλά πώς μπορούμε να οργανώσουμε μια ισχυρή κοινή απάντηση».

Στο γερμανικό κοινοβούλιο, η διχόνοια αυτή χτυπήθηκε από τον ηγέτη της συντηρητικής αντιπολίτευσης, Φρίντριχ Μερτς (CDU/EPP).

Ο ίδιος επέκρινε «εβδομάδες και μήνες αφωνίας στην ΕΕ από τη Γερμανία σχετικά με τον ΙRΑ», προσθέτοντας ότι αυτό έφτασε στο σημείο «ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Γερμανίας στην ΕΕ, να παραπονιέται δημοσίως ότι δεν μπορεί να μιλήσει στα όργανα της ΕΕ επειδή δεν υπάρχει κοινή θέση της γερμανικής κυβέρνησης».

Σε μια τέτοια κατάσταση, είπε ο Μερτς, «η ανταγωνιστικότητα δεν πλήττεται και δεν διακυβεύεται από τις πολιτικές των Βρυξελλών, αλλά από τις διαφωνίες και τις εβδομαδιαίες διαφωνίες στον συνασπισμό σας», μια αναφορά στην τρικομματική κυβερνητική συμμαχία που αποτελείται από τους Σοσιαλδημοκράτες, τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους.