The New York Times: Πώς κατέρρευσε η «Μότσαρτ»

Κάτω από ιδιότυπες συνθήκες κατέρρευσε ο όμιλος Μότσαρτ, μία από τις πιο προβεβλημένες αμερικανικές στρατιωτικές μονάδες εθελοντών στην Ουκρανία, υπό το βάρος οικονομικών σκανδάλων και κατάχρησης οινοπνεύματος.

Τα προβλήματα του ομίλου Μότσαρτ και του ιδρυτή του, απόστρατου συνταγματάρχη των πεζοναυτών Αντριου Μίλμπερν, είναι αποκαλυπτικά της κατάστασης των ξένων εθελοντικών σωμάτων στην Ουκρανία. «Εχω δει το ίδιο πράγμα να γίνεται πολλές φορές. Οι ομάδες αυτές πρέπει να λειτουργούν σαν επιχειρήσεις. Δεν το κάναμε», λέει βετεράνος εκπαιδευτής του ομίλου. Χιλιάδες ξένοι εθελοντές έχουν βιώσει τα πεδία μαχών της Ουκρανίας. Πολλοί από αυτούς, όπως ο Μίλμπερν και η ομάδα του, έχουν περάσει όλη τη ζωή τους σε συνθήκες πολέμου, χωρίς να νιώθουν την ανάγκη να ακολουθούν κανόνες.

Ο όμιλος Μότσαρτ ήκμασε στις αρχές του πολέμου, εκπαιδεύοντας Ουκρανούς στρατιώτες, απομακρύνοντας αμάχους από την πρώτη γραμμή και συγκεντρώνοντας ένα εκατ. δολάρια για τη χρηματοδότηση των αποστολών του. Τα κεφάλαια, όμως, γρήγορα στέρεψαν.

Λιποταξίες και αγωγή

Υστερα από μήνες οικονομικών δυσχερειών, ο Μότσαρτ αντιμετώπισε κύμα από λιποταξίες, εσωτερικές έριδες, μία διάρρηξη των αρχηγείων του και μία δικαστική αγωγή κατά του Μίλμπερν από τον οικονομικό διευθυντή και συνιδρυτή του ομίλου, Αντριου Μπέιν. Στην αγωγή του στο Ουαϊόμινγκ, έδρα του ομίλου Μότσαρτ, ο Μπέιν κατηγορεί τον Μίλμπερν μεταξύ άλλων για περιφρονητικά σχόλια κατά της ουκρανικής πολιτικής ηγεσίας «ενώ ήταν πολύ μεθυσμένος», για τις ζημιές που προκάλεσε ο σκύλος του όταν ο Μίλμπερν φιλοξενήθηκε σε φιλικό διαμέρισμα στο Κίεβο, αλλά και για διασπάθιση εταιρικών πόρων και άλλα οικονομικά αδικήματα. «Παραδέχομαι ότι δεν είμαι τέλειος. Κανείς μας δεν είναι», είπε ο Μίλμπερν και επέμεινε ότι οι κατηγορίες για οικονομικές ατασθαλίες είναι ψευδείς.

Η σταδιοδρομία του 59χρονου Μίλμπερν τον έφερε σε όλα τα μέτωπα των πολέμων κατά της τρομοκρατίας, από τη Σομαλία έως και το Ιράκ, ενώ στη διαδρομή αυτή καλλιέργησε γνωριμίες στα ανώτατα κλιμάκια του Πενταγώνου. Ο 58χρονος Μπέιν, απόστρατος συνταγματάρχης πεζοναυτών και αυτός, ήταν ο οργανωτικός εγκέφαλος του ομίλου και διαχειριστής από το 2014 φιλανθρωπικής οργάνωσης για τη συγκέντρωση κεφαλαίων για τον ουκρανικό στρατό. Οι δύο τους ίδρυσαν τον όμιλο Μότσαρτ. Οι διαφορετικές προσωπικότητές τους, ωστόσο, τους οδήγησαν σε ρήξη. «Την πρώτη μισή ώρα είναι ο πιο χαριτωμένος άνθρωπος στον κόσμο. Στο 31ο λεπτό, όμως, συνειδητοποιείς ότι κάτι δεν πάει καλά», εξηγεί ο Μπέιν για τον Μίλμπερν.

Από τη μεριά του, ο Μίλμπερν, αν και υπογραμμίζει ότι δεν επιθυμεί να επικρίνει τον Μπέιν, τονίζει ότι «τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους, απόδειξη της ποιότητάς του είναι τα όσα έκανε και η αγωγή που κατέθεσε».

Το περασμένο καλοκαίρι, το ουκρανικό υπουργείο Αμυνας συμφώνησε με τον Μότσαρτ για την εκπαίδευση στρατιωτών. Οι Ουκρανοί δεν κατάφεραν, όμως, να συγκεντρώσουν τα κεφάλαια για την πληρωμή, υποχρεώνοντας τον όμιλο Μότσαρτ να εξαρτάται από ολοένα και πιο μικρή δεξαμενή δωρητών. Πολλοί εργαζόμενοι στον όμιλο θεώρησαν ότι η οικονομική διαχείριση του Μπέιν ήταν αδιαφανής. Ο Μίλμπερν νοίκιασε, στο μεταξύ, νέα γραφεία στο Κίεβο και υπόσχεται ότι θα αναβιώσει την επιχείρησή του.