Το Ισραήλ θα υποστείλει τις επικρίσεις προς τη ρωσική πλευρά, που σημάδεψαν το προηγούμενο έτος.

Τις διπλωματικές προτεραιότητες της νέας ισραηλινής κυβέρνησης υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου παρουσίασε την Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών του εβραϊκού κράτους Ελί Κοέν, σε μία συνέντευξη Τύπου η οποία έβγαλε είδηση.

“Στο ζήτημα της Ουκρανίας και της Ρωσίας ένα είναι βέβαιο ότι θα κάνουμε: θα μιλάμε λιγότερο δημοσίως”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Κοέν, υπονοώντας ότι το Ισραήλ θα υποστείλει τις επικρίσεις προς τη ρωσική πλευρά, που σημάδεψαν το προηγούμενο έτος.

Μολονότι το Ισραήλ θα συνεχίσει, όπως τόνισε, την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ουκρανία, η νέα κυβέρνηση θα εκπονήσει μιαν “υπεύθυνη” πολιτική στο ζήτημα του ουκρανικού πολέμου, η οποία πρόκειται να συζητηθεί διεξοδικά στο πλαίσιο του υπουργικού συμβουλίου ασφαλείας.

Και για να μην υπάρχει αμφιβολία, ο Κοέν ανέφερε ρητά ότι στόχος του Ισραήλ είναι η βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωσία, ενώ προανήγγειλε τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Ρώσο ομολόγό του, Σεργκέι Λαβρόφ, σήμερα Τρίτη. Πρόκειται για την πρώτη επαφή αυτού του είδους μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο πλευρών από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Τέσσερις μέρες νωρίτερα, στις 29 Δεκεμβρίου ο ίδιος ο Βλαντίμιρ Πούτιν, με συγχαρητήριο μήνυμά του στον Νετανιάχου για τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησής του, τόνισε: “Ελπίζω ότι η νέα κυβέρνηση υπό την ηγεσία σας θα συνεχίσει την ενδυνάμωση της ρωσο-ισραηλινής συνεργασίας σε όλα τα πεδία, προς όφελος των λαών μας και για χάρη της επίτευξης ειρήνης και ασφάλειας στη Μέση Ανατολή. Στη Ρωσία εκτιμούμε ιδιαίτερα την μακρά προσωπική σας συμβολή στην ενίσχυση των φιλικών σχέσεων μεταξύ των δύο λαών”.

Όλα αυτά, σε μία συγκυρία κατά την οποία η συμπερίληψη στη νέα ισραηλινή κυβέρνηση της θρησκευτικής ακροδεξιάς και η προγραμματική υιοθέτηση αδιάλλακτων θέσεων στο Μεσανατολικό, έχει προκαλέσει αμηχανία στην Ουάσιγκτον και αγανάκτηση σε μεγάλο τμήμα της διεθνούς κοινής γνώμης, συμπεριλαμβανομένης της φιλελεύθερης πτέρυγας της αμερικανο-εβραϊκής κοινότητας.

Υπενθυμίζεται ότι ο προκάτοχος του Κοέν, Γιάιρ Λαπίντ καταδίκασε δημόσια την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και έκανε λόγο για εγκλήματα πολέμου. Ως υπουργός Εξωτερικών δεν είχε καμία επικοινωνία με τον Λαβρόφ, αλλά και όταν ανέλαβε προσωρινός πρωθυπουργός προ των εκλογών δεν συνομίλησε ποτέ με τον Πούτιν.

Στο οικονομικό πεδίο, βέβαια, οι οικονομικές σχέσεις δεν διαταράχθηκαν, διότι το Ισραήλ δεν υιοθέτησε κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Αλλά οι εντάσεις δεν έλειψαν, αγγίζοντας κάποτε και το επιχειρησιακό πεδίο.

Η Ρωσία έχει κατηγορήσει το Ισραήλ ότι παρέχει πληροφορίες, εξοπλισμό αλλά και (εθελοντές) μαχητές στην ουκρανική πλευρά. Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα υποστήριξε μάλιστα ότι Ισραηλινοί μισθοφόροι μάχονται στον πλευρό των Ουκρανών υπερ-εθνικιστών του Τάγματος Αζόφ και ότι υπάρχει οπτικό υλικό που μπορεί να το πιστοποιήσει αυτό. Στο ίδιο πνεύμα, το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε στις 3 Μαϊου το Ισραήλ ότι υποστηρίζει ένα “νεο-ναζιστικό” καθεστώς.

Το ιδεολογικό-επικοινωνιακό στοιχείο έχει τη σημασία του, καθώς η ισραηλινή “κατανόηση” θα έδινε ερείσματα στον ισχυρισμό ότι η Ρωσία διεξάγει “αντιναζιστικό αγώνα” – και αντιστρόφως. Πόσο μάλλον που o Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι έχει εβραϊκή καταγωγή και που οργανώσεις της εβραϊκής διασποράς, όπως η Anti-Defamation League, θεωρούν λ.χ. ότι το Τάγμα Αζόφ “δεν είναι πια η ακροδεξιά οργάνωση που κάποτε ήταν”.

Σε ένα πιο πεζό επίπεδο, η παρουσία στο Ισραήλ περίπου ενός εκατομμυρίου πολιτών με καταγωγή από την πρώην Σοβιετική Ένωση δημιουργεί το έδαφος για διατήρηση συμπαθειών αλλά και πυκνών συναλλαγών.

Όμως η στροφή της νέας ισραηλινής κυβέρνησης στο ουκρανικό ζήτημα δεν μπορεί να είναι άσχετη προς τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Μολονότι το Τελ Αβίβ είναι πάντοτε υποχρεωμένο να ακούει προσεκτικά τις απόψεις των ισχυρότερων συμμάχων του πέραν του Ατλαντικού, ο διαρκώς ισχυρότερος ρόλος που εξασφαλίζει η Ρωσία στην ανατολική Μεσόγειο επιβάλλει εξισορροπητικά ανοίγματα. Και μόνο η εν εξελίξει επανασυμφιλίωση Συρίας και Τουρκίας υπό ρωσική διαμεσολάβηση το αποδεικνύει αυτό.