100 ημέρες από την δολοφονία της εμβληματικής Ιρανής

Το κίνημα διαμαρτυρίας, που έχει ξεσπάσει και εξαπλωθεί εδώ και εκατό ημέρες από την δολοφονία της 22χρονης Αμινί, έχει τη δική του ανθρωπογεωγραφία, τα δικά του αιτήματα, αλλά και μια αδιάλλακτη εξουσία να ορθώνεται μπροστά του.

Είναι αμέτρητα τα αφιερώματα δυτικών εφημερίδων και περιοδικών για την φύση, τον χαρακτήρα και τις διεκδικήσεις αυτού του κινήματος.

Είναι ένα κίνημα διαρκώς εξελισσόμενο, στο οποίο ενσωματώνονται νέες κοινωνικές ομάδες, επαγγελματικές και ηλικιακές κατηγορίες. Αρχικά, ήταν αυστηρά νεανικό. Αφορούσε, δε, μόνο νέες κοπέλες. Στη συνέχεια, όμως, εξελίχθηκε από τη σκοπιά του φύλου, ενσωματώνοντας και άνδρες.

Το ίδιο συμβαίνει και με την ηλικία, το ηλικιακό κριτήριο και τις ταξινομήσεις του. Δεν έχουμε μπροστά μας ένα κίνημα αυστηρά νεολαιίστικο μα διηλικιακό, με τις αναφορές από τη χώρα του Ιράν να φθάνουν να κάνουν λόγο ακόμη και για προχωρημένους μεσόκοπους μικροαστούς της Τεχεράνης.

Τα αιτήματα είναι κυρίως ποιοτικά και φεμινιστικά. Το κίνημα συγκροτείται από γυναίκες, το αγκαλιάζουν κυρίως γυναίκες, που ζητούν περισσότερα ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες δυτικού τύπου. Κι εδώ είναι ακριβώς το σημείο που αυτό το κίνημα γίνεται συμπαθές σε ευρύτερα κοινά και βέβαια, μεταξύ των φιλελεύθερων του δυτικού κόσμου. Αυτοί πρωτοστατούν, περισσότερο και από φωνές της πολιτισμικής αριστεράς, στην διάδοση των αιτημάτων για λιγότερη αστυνομοκρατία, περιορισμό της κρατικής καταστολής, διεκδίκηση χώρων ατομικής αυτοπραγμάτωσης. Η υποχρεωτικότητα της μαντίλας και η αστυνομία ηθών δεν έχουν θέση σε αυτόν τον οραματικό κόσμο των Ιρανών.

Το καθεστώς δεν συνδιαλέγεται, όμως, μαζί τους, δεν ενδιαφέρεται να κρατήσει ανοικτούς ακόμη και υποτυπώδεις διαύλους επικοινωνίας. Οι Αγιατολάχ ρίχνουν το βάρος στον οικονομικό παράγοντα, στο υλικό στοιχείο. Είναι άριστοι γνώστες της δεινής οικονομικής θέσης των Ιρανών και σπεύδουν να κλείσουν οικονομικές και στρατιωτικές συμφωνίες με τους Ρώσους, καταστέλλοντας το κίνημα που εγκαινιάστηκε με τη δολοφονία της Μαχσά Αμινί.

«Ομολογουμένως, το ιρανικό καθεστώς δεν ήταν ποτέ φειδωλό στη χρήση βίας κατά των αντιπάλων του. Η φοιτητική διαμαρτυρία έχει πνιγεί επανειλημμένα στο αίμα, διακριτικά πίσω από τους τοίχους της φυλακής», επισημαίνει ο Ζαν – Φρανσουά Μπουτόρ, δημοσιογράφος και εκδότης, μέλος της του Συνδέσμου για την Υποστήριξη των Αρχών της Ανθρωπιστικής Δημοκρατίας, αναφερόμενος σε αυτό το  «κίνημα εξέγερσης που παίρνει την όψη επανάστασης».

Η συμμετοχή σε αυτό το κίνημα είναι, καταλήγει, «μια επιλογή τρόμου», μετά και τους δύο πρόσφατους, δημόσιους απαγχονισμούς.