Στη Γερμανία η τρικομματική «αντέχει», ο καγκελάριος ασθενεί

Στη Γερμανία, η μεταρρυθμιστική τρικομματική παράταξη διαθέτει ακόμη πολιτικές αντοχές, όπως καταγράφεται και στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, αλλά ο καγκελάριος Σολτς γίνεται όλο και περισσότερο ένα «πολιτικό βαρίδι» για την κυβερνητική πλειοψηφία.

Συγκεκριμένα, η συμπλήρωση ενός έτους τρικομματικής διακυβέρνησης δεν σηματοδοτεί την εικαζόμενη από αρκετούς αναλυτές «κατάρρευση» του πρωτότυπου κυβερνητικού σχήματος, το οποίο συγκροτείται από τρία πολιτικά κόμματα, προερχόμενα από τρεις διαφορετικές πολιτικές οικογένειες.

Οι σοσιαλδημοκράτες του SPD, οι φιλελεύθεροι του FDP και οι οικολόγοι των Πράσινων συγκροτούν, για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, μια τρικομματική κυβέρνηση, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται η εκπεφρασμένη βούληση για την προώθηση οικονομικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων. Ο ιδεολογικός πνεύμονας του κυβερνητικού πειράματος εντοπίζεται στο φιλελεύθερο πρόγραμμα του κεντρώου FDP, το οποίο πάλευε και συνεχίζει να αγωνίζεται για την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας, την ενθάρρυνση διαδικτυακών μορφών επιχειρηματικότητας και την προώθηση νέων εκδοχών εργασιακής κουλτούρας, με ιδιαίτερη έμφαση στην εξ αποστάσεως εργασία.

Από το φιλελεύθερο πρόγραμμα του FDP αρδεύεται και η δικαιωματική ατζέντα της κυβέρνησης Σολτς, μια ατζέντα που περιλαμβάνει ρητά τις αναγκαίες αλλαγές για τα συνταγματικά δικαιώματα τρίτης γενιάς, ιδίως για τα έμφυλα – γυναικεία δικαιώματα.

Η γερμανική κοινωνία έδειχνε έτοιμη να γυρίσει πολιτική σελίδα και ώριμη να τολμήσει το κυβερνητικό πείραμα. Αυτό έγινε πριν από ένα χρόνο, αλλά στο τιμόνι της καγκελαρίας δεν μπορούσε να τοποθετηθεί, κατά τα πολιτικά ειωθότα, παρά ο πρόεδρος του πρώτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Το κόμμα αυτό ήταν η σοσιαλδημοκρατική πολιτική δύναμη της χώρας και πρόεδρός του, ο Όλαφ Σολτς, πρώην δήμαρχος του Αμβούργου και πρώην υπουργός Οικονομικών.

Η δημοτικότητα του Σολτς, όμως, γνωρίζει τη μια δημοσκοπική «βουτιά» μετά την άλλη. Σήμερα, μόλις το 25% των Γερμανών δηλώνει ότι «πείθεται» από τον τρόπο με τον οποίο ο καγκελάριος επικοινωνεί θέσεις, απόψεις και πολιτικές. Τρεις στους τέσσερις Γερμανούς δηλαδή δηλώνει πως δεν πείθεται από τις επικοινωνιακές και πολιτικές δεξιότητες του 64χρονου σοσιαλδημοκράτη.

Σε επίπεδο πολιτικής, πρέπει να του αναγνωριστεί ότι ο Γερμανός καγκελάριος αντιμετωπίζει σοβαρές αρνητικές ανατροπές, όπως είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία, η στάση που πρέπει να τηρηθεί απέναντι στη Ρωσία και τον Πούτιν, οι σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και, βέβαια, οι ενεργειακές και πληθωριστικές κρίσεις, οι οποίες ανατρέπουν τις συνήθειες ενός λαού που απεχθάνεται τις ανατροπές, που λατρεύει, κατά την κυρίαρχη έκφραση, «μια ζωή χωρίς εκπλήξεις».

Ο Σολτς επιλέγει να κινηθεί, σε σημαντικό βαθμό, αυτόνομα από τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. Απαντά στις κρίσεις με σύσφιξη των σχέσεων του κινεζικού ολοκληρωτικού καθεστώτος, προβαίνει σε μια κρατική ενεργειακή στήριξη – μαμούθ 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, έχοντας ως άξονα τα άμεσα συμφέροντα του γερμανικού λαού.

Η πολιτική αυτή δεν πείθει – επικοινωνιακά, τουλάχιστον. Ο Σολτς κινείται μηχανικά και άχρωμα, μακριά από το ύφος του Μακρόν και του Σούνακ, και το προσωνύμιο «Σολτσομάτ» τον ακολουθεί ήδη.

Επιπλέον, οι κινήσεις του εγείρουν τις αντικρατικιστικές διαμαρτυρίες των Φιλελευθέρων συμμάχων. Τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ είναι ένα τεράστιο ποσό, ακόμη και για την οικονομικά εύρωστη Γερμανία.

Και ταυτόχρονα, αυτή η εθνοκεντρική προσέγγιση των ενεργειακών και οικονομικών κρίσεων και των σχέσεων με την Κίνα επαναφέρει στο προσκήνιο του ευρωπαϊκού προβληματισμού ένα παλαιό ερώτημα.

Πιο συγκεκριμένα, η εναλλακτική ανάμεσα σε μια ευρωπαϊκή Γερμανία και μια γερμανική Ευρώπη επέστρεψε στο προσκήνιο. Οι δαίμονες της ιστορίας είναι ακόμα εκεί και το Βερολίνο πρέπει να αποφασίσει αν θα τους αναβιώσει ή όχι. Παλαιότερα, οι ευρωπαιολόγοι έλεγαν ότι η Γαλλία θέλει να ηγηθεί της Ευρώπης, αλλά δεν μπορεί, και ότι η Γερμανία μπορεί, αλλά δεν θα το κάνει. Η ευρωπαϊκή

ολοκλήρωση είναι όμως ένα πολιτικό εγχείρημα που βασίζεται στην αλληλεγγύη και την κυριαρχική ισότητα των κρατών μελών της.

Η Γερμανία πρέπει να μετρήσει καλά τα βήματά της, όπως και ο Σολτς προσωπικά, ένας καγκελάριος σε κρίση πολιτικής εμπιστοσύνης.