Στη δίνη της κερδοσκοπίας ξανά η Ευρώπη – Αδικαιολόγητες αυξήσεις 60% στο αέριο

Αδικαιολόγητη εκτίναξη τιμών κατά 60% μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες, καταγράφει η τιμή του φυσικού αερίου, με πρόσχημα την πτώση της θερμοκρασίας και την αύξηση της ζήτησης, χωρίς να υπάρχει κανένα πρόβλημα προσφοράς αφού οι αποθήκες είναι γεμάτες, βιώνει ξανά στην καρδιά του χειμώνα η Ευρώπη.

Από τα χαμηλά των 105 ευρώ στο πρώτο δεκαήμερο Νοεμβρίου, τα παράγωγα Ιανουαρίου στον χρηματιστηριακό κόμβο της Ολλανδίας (TTF) ξεπέρασαν χθες τα επίπεδα των 160 ευρώ / μεγαβατώρα, φτάνοντας κάποια στιγμή και τα 165 ευρώ, δηλαδή στην υψηλότερη τιμή από τις 13 Οκτωβρίου.

Εκτίναξη τέτοιου ύψους, μέσα σε τρεις μόνο εβδομάδες, στο όνομα της αυξημένης ζήτησης, παραπέμπει μάλλον σε νέο πάρτι κερδοσκόπων και traders, παρά σε οτιδήποτε άλλο, καθώς με τις αποθήκες γεμάτες κατά 95% δεν υπάρχουν προβλήματα επάρκειας. Ένα μήνα μετά τις χαμηλές πτήσεις τιμών στο φυσικό αέριο, και η Ευρώπη παρακολουθεί ξανά «αμέριμνη» τη σπέκουλα των traders στο ολλανδικό κόμβο εικονικών συναλλαγών του ΤTF, με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των «27» για την επιβολή πλαφόν να συνεχίζονται χωρίς διαφαινόμενη θετική κατάληξη.

«Στην ουσία η ενεργειακή αγορά είναι ξανά όμηρος της σπέκουλας. Ο όγκος των εικονικών συναλλαγών στα παράγωγα του Ιανουαρίου, αγοράζεται και ξαναπουλιέται 10, 20 φορές ή και περισσότερο. Και μέσα σε αυτό τον κύκλο δημιουργούνται αδικαιολόγητες ανατιμήσεις. Σκεφτείτε ότι οι τιμές στον αμερικανικό κόμβο Henry Hub είναι 22-23 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ στην Ευρωπη 140-150 ευρώ», λέει στο  Energypress o Δημήτρης Καρδοματέας, τέως Γενικός Διευθυντής Στρατηγικής & Ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ.

Ποιοι ωφελούνται

Και μπορεί η τιμή να υποχώρησε τελικά χθες κάτω από 140 ευρώ/Mwh, τίποτα ωστόσο δεν διαβεβαιώνει ότι το πάρτι δεν θα έχει συνέχεια. Ένα πάρτι στο οποίο συμμετέχουν και Ευρωπαίοι, παρ’ ότι ο πρόεδρος Μακρόν κατηγορεί μόνο τις ΗΠΑ ότι παράγουν φθηνό αέριο, αλλά το πωλούν σε υψηλές τιμές στην Ευρώπη.

Σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του Politico, η ευρωπαϊκή εταιρεία με τα περισσότερα μακροπρόθεσμα συμβόλαια αμερικανικού αερίου δεν είναι άλλη από τη γαλλική TotalEnergies. Μόλις πριν ένα μήνα, ο CEO της TotalEnergies Ζαν Πιερ Σμπρερ έκανε ειδική μνεία στο γεγονός ότι η εταιρεία του έχει πρόσβαση σε 10 εκατ. τόνους αμερικανικού LNG ετησίως, που «αποτελεί τεράστιο πλεονέκτημα για τους διαπραγματευτές μας, καθώς μεσολαβούν ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη». Και προσέθετε πως «δεδομένης της τιμής του LNG, κάθε φορτίο αντιπροσωπεύει 80 ή και 100 εκατ. δολ».

Ετερη περίπτωση είναι της ισπανικής Naturgy, που έχει συμβόλαια με την αμερικανική Cheniere για περίπου 5 εκατ. τόνους αμερικανικού LNG ετησίως. Η ισπανική εταιρεία έχει φέτος ανακοινώσει πενταπλάσια κέρδη σε σύγκριση με το 2021.

Και δεν είναι βέβαια οι μόνοι. Ο μεγαλύτερος LNG trader στον κόσμο, η Shell, εμφάνισε κέρδη 9,5 δισ δολ στο εννεάμηνο. Για την Exxon Mobil, τα κέρδη των πρώτων εννέα μηνών, εκτινάχθηκαν στα 42,9 δισ. δολάρια έναντι 14 δισ. το 2021. Δηλαδή 206%! Και η ιταλική Eni ανακοίνωσε διπλασιασμό κερδών, στα 16,27 δισ. δολ.

Η αλήθεια είναι ότι στον αμερικανικό κόμβο (πραγματικών συναλλαγών) Henry Hub η τιμή κινείται σταθερά όλο το τελευταίο διάστημα στα 20-25 ευρώ / MWh (6 – 8 δολ/ MMBTu). Αυτό σημαίνει ότι μετατρέποντας τα δολάρια σε ευρώ και αθροίζοντας τα μεταφορικά (περίπου 9 ευρώ/ MWh), το αμερικανικό LNG φτάνει στην Ευρώπη κοντά στα 30 ευρώ. Το φορτίο αυτό μπορεί να πουληθεί 50-60 ευρώ η μεγαβατώρα στον ευρωπαίο αγοραστή και παλαιότερα ακόμη και 80-90 ευρώ, σε συνθήκες υψηλές ζήτησης.

Η μείωση παραγωγής από Νορβηγία

Στην παρούσα συγκυρία, υπεισέρχονται και μια σειρά από αφορμές, όπως οι καιρικές προβλέψεις και παροδικής διάρκειας γεγονότα, όπως η ανησυχία για μείωση παραγωγής σε εγκαταστάσεις στην Νορβηγία. Σύμφωνα με αναλυτές commodities που επικαλείται το Montel, ένας λόγος για την απότομη εκτίναξη των τιμών είναι η προαναγγελθείσα μείωση ροών από τη νορβηγική μονάδα στο Kollsnes κατά 14 mcm/ ημέρα μέχρι τη Παρασκευή, όπως ενημέρωσε ο νορβηγός διαχειριστής Gassco. Μείωση που θα μπορούσε να παραταθεί, σύμφωνα με τον αναλυτή, καθώς πρόκειται για βλάβη του συμπιεστή, «άρα η πραγματική διάρκεια είναι άγνωστη». Τα στοιχεία ωστόσο του ίδιου του διαχειριστή δείχνουν ότι χθες, οι νορβηγικές ροές προς τους ευρωπαϊκούς κόμβους μειώθηκαν μόλις κατά περίπου 3 mcm σε σχέση με τη Τετάρτη, πέφτοντας στα 323 mcm, ποσότητα δηλαδή που από μόνη της δεν δικαιολογεί τέτοιες ανατιμήσεις.

Ο καιρός

Σύμφωνα με ένα σκανδιναβό έμπορο φυσικού αερίου, η αιτία για την εκτίναξη των τιμών βρίσκεται στις μετεωρολογικές προβλέψεις για τον Δεκέμβριο. Επίσης, σύμφωνα με το σουηδικό μετεωρολογικό ινστιτούτο (SMHI), η ηπειρωτική Ευρώπη θα δει τις θερμοκρασίες να πέφτουν σε 2 βαθμούς Κελσίου κάτω από το συνηθισμένο μέχρι και το Σαββατοκύριακο. Και ο τομέας ανάλυσης και ενεργειακών προβλέψεων Energy Quantified της Montel αναθεώρησε τις θερμοκρασίες στη Γερμανία κατά 0,4 βαθμούς Κελσίου για την επόμενη εβδομάδα, σε περίπου 2,2 βαθμούς Κελσίου κάτω από το κανονικό.

Αφορμές για ανατιμήσεις μπορεί να υπάρχουν πολλές, τίποτα ωστόσο στην παρούσα φάση, με τις ευρωπαικές αποθήκες γεμάτες, όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία, δεν δικαιολογεί τέτοια εκτίναξη τιμών.

«Οχι» στο πλαφόν από κυβερνήσεις και χρηματιστήρια

Οι εξελίξεις επαναφέρουν, ενόψει και του νέου συμβουλίου υπουργών Ενέργειας στις 13 Δεκεμβρίου τη συζήτηση για πλαφόν στις τιμές, για το οποίο συνεχίζουν να αντιδρούν, όχι μόνο κυβερνήσεις όπως της Γερμανίας, αλλά και στελέχη ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, τα οποία επικρίνουν τον προτεινόμενο μηχανισμό διόρθωσης από την Κομισιόν. Και προειδοποιούν ότι ένα ανώτατο όριο τιμών στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του TTF θα μπορούσε να προκαλέσει εκτεταμένη στρέβλωση στην αγορά.

«Νομίζω ότι είναι απολύτως επιζήμιο», έχει δηλώσει η Anje Stiers, επικεφαλής του γραφείου αντιπροσωπείας της ΕΕ στο Ευρωπαϊκό Χρηματιστήριο Ενέργειας (EEX), θεωρώντας ότι θα οδηγήσει σε τεράστιες στρεβλώσεις στην αγορά.

Η στάση του Οσλο

Σταθερά κατά του πλαφόν και η κυβέρνηση της Νορβηγίας. «Αν η Ευρώπη περιορίσει την τιμή του φυσικού αερίου, θα της γυρίσει μπούμερανγκ», έχει δηλώσει πρόσφατα στην γαλλική Les Echos ο Γιόνας Γκαρ Στέρε, πρωθυπουργός του κορυφαίου προμηθευτή αερίου της Ευρώπης, απορρίπτοντας τις κατηγορίες κατά της χώρας του, περί «πολεμικής κερδοσκοπίας», και καλώντας την ΕΕ, εάν επιθυμεί, να συνάψει μακροπρόθεσμα συμβόλαια με τη κρατική Equinor.

H Νορβηγία προσδοκά φέτος έσοδα -ρεκόρ ύψους 113 δισ. δολαρίων από τις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι οποίες του χρόνου αναμένεται να εκτιναχθουν στα 132 δισ. δολάρια, πέντε φορές υψηλότερα από εκείνα του 2021, επιδόσεις που αρκετοί Ευρωπαίοι πολιτικοί επικρίνουν.

πηγή:energypress