Ο αμερικανικός προστατευτισμός απειλεί ευθέως την ευρωπαϊκή βιομηχανία

Μπορεί οι Ευρωπαίοι να πίστεψαν ότι η εκλογή Μπάιντεν στην αμερικανική προεδρία θα αναθέρμανε τις σχέσεις τους με τις ΗΠΑ, ωστόσο ο αμερικανικός προστατευτισμός όχι μόνο ζει και βασιλεύει  αλλά και ενισχύεται σε πλείστους τομείς. Δεν είναι μόνο τα δυσθεώρητα κέρδη που αποκομίζουν οι αμερικανικοί ενεργειακοί κολοσσοί από την πώληση του πανάκριβου LNG στην Ευρώπη, τα οποίο φυσικά δεν είναι κάτι καινούριο.

Είναι και ο εμπορικός αποκλεισμός που τώρα επιχειρεί  να της επιβάλλει σε νευραλγικούς βιομηχανικούς τομείς, επιφέροντας ολέθριο πλήγμα στην ήδη ευάλωτη ευρωπαϊκή οικονομία. Συγκεκριμένα, η αμερικανική κυβέρνηση προωθεί προγράμματα ενίσχυσης της βιομηχανίας των ΗΠΑ. Η τελευταία απόφαση για χρηματοδότηση της παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων με 369 δισ. δολάρια έχει προκαλέσει την οργή πολλών ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, κυρίως των χωρών που διαθέτουν ισχυρή αυτοκινητοβιομηχανία, όπως η Γαλλία και η Γερμανία. Οι αμερικανικές επιδοτήσεις, που εντάσσονται στο προεδρικό Διάταγμα για τη Μείωση του Πληθωρισμού (Inflation Reduction Act) και θα τεθούν σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου έχουν διττό στόχο:  τις βιομηχανίες παραγωγής οχημάτων και μπαταριών ώστε να εγκατασταθούν στις ΗΠΑ και τους καταναλωτές προκειμένου να αγοράζουν ηλεκτρικά αυτοκίνητα που θα κατασκευάζονται  αποκλειστικώς στις ΗΠΑ.

Οι αξιωματούχοι της ΕΕ έχουν ήδη εκφράσει την ανησυχία τους ότι με την νέα αυτή αμερικανική νομοθεσία, οι επιχειρήσεις θα έχουν πλέον σοβαρά κίνητρα ώστε α μεταφέρουν νέες επενδύσεις στις ΗΠΑ και όχι στην Ευρώπη. Είναι ενδεικτικό ότι ο Eπίτροπος Εμπορίου της ΕΕ Τιερρύ Μπρετόν προειδοποιεί ότι το νέο πακέτο επιδοτήσεων του Μπάιντεν αποτελεί «υπαρξιακή πρόκληση» για την οικονομία της Ευρώπης, απηχώντας ουσιαστικά τις εκκλήσεις από επιχειρηματίες σε όλη την Ευρώπη που προειδοποιούσαν για μια τέλεια καταιγίδα που ετοιμάζεται να πλήξει τους κατασκευαστές. Καμπανάκι κρούουν και οι εκπρόσωποι των ευρωπαϊκών εργοδοτικών οργανώσεων, που τόνισαν τον κίνδυνο μιας Ευρώπης χωρίς βιομηχανική παραγωγή. Είναι άλλωστε γεγονός ότι όλο και περισσότερες εταιρείες από την Ευρώπη επιλέγουν να εγκατασταθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι  τιμές της ενέργειας είναι πιο σταθερές. Με τις δραματικές μεταβολές στις τιμές της ενέργειας και τα πιεστικά προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού να απειλούν την Ευρώπη, ορισμένοι οικονομολόγοι κάνουν ήδη λόγο για  μια νέα εποχή αποβιομηχάνισης.

Συμφωνία Γαλλίας-Γερμανίας

Αυτό ακριβώς φαίνεται ότι οδήγησε τους μέχρι προ τίνος άσπονδους φίλους, Παρίσι και Βερολίνο, να ενώσουν και πάλι τις δυνάμεις τους μετά από μήνες διαφωνιών. Οι υπουργοί Οικονομίας της Γερμανίας και της Γαλλίας Ρόμπερτ Χάμπεκ και Μπρυνώ Λε Μερ, αντιστοίχως,  ανακοίνωσαν την περασμένη Τρίτη την έναρξη γαλλογερμανικής συνεργασίας σε στρατηγικούς τομείς όπως το υδρογόνο, η τεχνητή νοημοσύνη, η κυβερνοασφάλεια, η διαστημική πολιτική, η κβαντική πληροφορική και ο εφοδιασμός πρώτων υλών. Με ευρωπαϊκή και όχι μόνο γαλλογερμανική δράση, όλα αυτά θα πρέπει να επιτρέψουν «στις εταιρείες μας να ευημερήσουν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό», προκειμένου να ενισχυθεί η «ευρωπαϊκή στρατηγική κυριαρχία» και να «αποτραπούν οι αρνητικές επιπτώσεις των προστατευτικών μέτρων που λαμβάνονται από τρίτες χώρες», όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες με τον αντιπληθωριστικό νόμο, ανέφεραν με νόημα οι δύο πλευρές.  Επι πλέον, την περασμένη Παρασκευή ο καγκελάριος της Γερμανίας Όλαφ Σολτς και η πρωθυπουργός της Γαλλίας Ελιζαμπέτ Μπορν επισφράγισαν  την αναθέρμανση των γαλλογερμανικών σχέσεων, με μια σημαντική ενεργειακή συμφωνία. Η συμφωνία αυτή προβλέπει ότι η Γαλλία θα βοηθά τη Γερμανία μέσω της παράδοσης ποσοτήτων φυσικού αερίου. Η Γερμανία από την πλευρά της θα στηρίζει τη γειτονική της χώρα διασφαλίζοντας τον ανεφοδιασμό της σε ηλεκτρική ενέργεια. Επειδή έχει διακοπεί η λειτουργία πολλών πυρηνικών σταθμών, είναι η πρώτη φορά εδώ και 42 χρόνια που η Γαλλία χρειάζεται να εισάγει ηλεκτρικό ρεύμα. Για τη Γερμανία επίσης πρόκειται για μια ιστορική στροφή, αφού η χώρα  βασιζόταν μέχρι πρότινος  στο ρωσικό αέριο.

Συνάντηση Μακρόν-Μπάιντεν

Ο αμερικανικός προστατευτισμός, αλλά και το ουκρανικό αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο των διαβουλεύσεων που θα έχουν ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζο Μπάιντεν. Ο Μακρόν αναχώρησε χθες για τις  ΗΠΑ όπου ως την Παρασκευή θα επισκεφθεί διαδοχικά την πρωτεύουσα Ουάσιγκτον και την Νέα Ορλεάνη. Σύμφωνα με γαλλικές διπλωματικές πηγές, σε ό,τι αφορά τον αμερικανικό νόμο για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA), βασική επιδίωξη της Γαλλίας είναι να συνεχιστεί ομαλά, στο μέτρο του εφικτού, η πρόσβαση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στην αγορά των ΗΠΑ. Αν και δεν είναι εφικτή η ριζική αναθεώρηση του νόμου, ωστόσο το Παρίσι αναμένεται να πιέσεις για  χορήγηση εξαιρέσεων από την αμερικανική κυβέρνηση για έναν ορισμένο αριθμό ευρωπαϊκών βιομηχανιών, ίσως στο μοντέλο που ήδη εφαρμόζει για το Μεξικό ή τον Καναδά. Οι Γάλλοι θεωρούν ότι   οι Ευρωπαίοι πρέπει να προχωρήσουν «στον δικό τους IRA» στο «Buy European Act», δημιουργώντας το οικονομικό υπόβαθρο για τη χρηματοδότηση του, κάτι που όπως έχει αποδειχθεί είναι ένα δύσκολο εγχείρημα.

Σύμφωνα με το Politico, στις Βρυξέλλες επικρατεί εντονότατη ανησυχία, αναζητώντας τρόπους απάντησης στην αμερικανική αυτή επέλαση, με αιχμή του δόρατος το επονομαζόμενο European Sovereignty Fund, στο οποίο είχε αναφερθεί και η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την  ομιλία της για την «Κατάσταση της Ένωσης» τον περασμένο Σεπτέμβριο. Το Ταμείο αυτό, συγκεκριμένα,  θα στηρίζει τις επιχειρήσεις, οι οποίες αποφασίζουν να διατηρήσουν την βάση τους στην Ευρώπη και, πολύ περισσότερο, να πραγματοποιήσουν νέες και σημαντικές επενδύσεις στο έδαφός της. Ωστόσο πολλοί αμφιβάλλουν -και δικαίως αν κρίνουμε από την απίστευτη σύγχυση με το πλαφόν στο φυσικό αέριο και το ρωσικό αργό- για την ταχύτητα όσο και την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής  αντίδρασης προκειμένου να μην χαθεί εντελώς το παιχνίδι.

πηγή:energia