Ο Πάπας και η ειρήνη στην Ουκρανία

Όταν ρωτούν τον Τζωρτζ Σόρος ποιον θεωρεί μεγαλύτερο εμπόδιο της παγκοσμιοποίησης, απαντά πως είναι η θρησκεία στους εμβρόντητους συνομιλητές του, προσθέτοντας «όχι πάντα». Ο πατέρας της βιομηχανίας των hedge funds, που συχνά υποβιβάζεται σε μετενσάρκωση του Εωσφόρου και άλλα δεκάρικα και βλάσφημα σχήματα, γνωρίζει άριστα ότι το θεμέλιο των κοινωνιών είναι το ιερό, αυτό έχει την πεμπτουσία της εξουσίας. Κι η πρόσφατη παρέμβαση του Πάπα Φραγκίσκου κινήθηκε προς την ανάγκη της ειρήνευσης στον πόλεμο, που ανατρέπει δεδομένα σε παγκόσμια κλίμακα.

Ο επικεφαλής της πολυπληθέστερης Εκκλησίας συντάσσει ανοικτή επιστολή, με την οποία εξυμνεί τις αρετές του ουκρανικού λαού, υπογραμμίζει τις δυσκολίες που ακόμη αντιμετωπίζει και καλεί την ηγεσία της χώρας να επιδείξει διορατικότητα.

Πιο συγκεκριμένα, ο Πάπας Φραγκίσκος επαινεί το θάρρος και την ευγένεια των Ουκρανών, γράφοντας ότι «ο Κόσμος γνώρισε έναν θαρραλέο και δυνατό λαό, έναν λαό που υποφέρει και προσεύχεται, κλαίει και αγωνίζεται, αντιστέκεται και ελπίζει: έναν ευγενή και μαρτυρικό λαό». Δεν παραβλέπει τις καθημερινές δυσχέρειες που περνούν οι Ουκρανοί λόγω της συνεχιζόμενης ρωσικής εισβολής και σημειώνει στην επιστολή ότι «σε αυτούς (σ.σ.: τους Ουκρανούς) επαφίεται το καθήκον να κυβερνήσουν τη χώρα σε τραγικές στιγμές και να λάβουν διορατικές αποφάσεις για την ειρήνη και την ανάπτυξη της οικονομίας ενώ καταστρέφονται τόσο πολλές ζωτικές υποδομές».

Η αναφορά του στην ανάγκη να επιδείξει διορατικότητα η ηγεσία της Ουκρανίας έχει ως πρόδηλο αποδέκτη τον Β. Ζελένσκι, ο οποίος είναι δυνατόν να υποστηριχθεί ότι καλείται να ακολουθήσει μια πιο ευέλικτη διπλωματική γραμμή απέναντι στον Β. Πούτιν.

Ο Πάπας κάνει ένα αποφασιστικό βήμα σε σχέση με προηγούμενες παρεμβάσεις του. Έως πρόσφατα, τηρούσε μια στάση ευμενούς για το Κίεβο ουδετερότητας. Η αναγνώριση όμως των δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι Ουκρανοί και ο δημόσιος έπαινος του αγωνιστικού φρονήματός τους σηματοδοτούν μια μετατόπιση προς την πλευρά του Κιέβου.

Ο επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας παρακολουθεί, με όσα φαίνονται αποτυπωμένα στο ίδιο το κείμενο της επιστολής, τις εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος. Διαπιστώνει τη ρωσική υποχώρηση και τις ουκρανικές ανακαταλήψεις εδαφών. Παρατηρεί την κινητικότητα που καταγράφεται, προκειμένου να εξευρεθούν κοινοί τόποι ανάμεσα στα δύο εμπόλεμα μέρη, αλλά ο Β. Ζελένσκι δεν είναι «διορατικός» ή όσο θα έπρεπε «διορατικός».

Και πράγματι, ο Ουκρανός πρόεδρος ζητεί από τους Ρώσους την εκπλήρωση ιδιαίτερα απαιτητικών όρων για να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών και των διαπραγματεύσεων.

Στην ίδια γραμμή αρχίζει να κινείται και ο αμερικανικός παράγοντας, με σχετικές δηλώσεις του υπουργού Άμυνας των Ηνωμένων Πολιτειών και, κυρίως, με δηλώσεις του επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Στρατού των ΗΠΑ.

Ο «δεκάλογος Ζελένσκι» είναι όντως απαιτητικός και δεν υποδηλώνουν διορατικότητα, ενόψει μάλιστα και του υβριδικού πολέμου υποδομών στον οποίο επιδίδεται η ρωσική πλευρά. Η ουκρανική φόρμουλα ειρήνης είναι ανελαστική και, ουσιαστικά, δεν προάγει τους όρου για την έναρξη διαπραγματεύσεων. Ο σχετικός δεκάλογος του Ζελένσκι περιλαμβάνει πυρηνική ασφάλεια, ασφάλεια τροφίμων, ενεργειακή ασφάλεια, απελευθέρωση όλων των κρατουμένων και των απελαθέντων, εφαρμογή του Χάρτη του ΟΗΕ και αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και της παγκόσμιας τάξης, αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και παύση των εχθροπραξιών, αποκατάσταση της δικαιοσύνης, αποτροπή της καταστροφής του περιβάλλοντος, αποτροπή κλιμάκωσης, ακόμη και καθορισμό του τέλους του πολέμου.

Τα στοιχεία, που συναποτελούν τον δεκάλογο του Ζελένσκι, δεν αποτελούν ένδειξη διορατικής πολιτικής ηγεσίας, σε μια στιγμή που το ενδεχόμενο έναρξης ειρηνευτικών συνομιλιών τίθεται, με μια έννοια, και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Πάπας, ένα από τα πλέον επιδραστικά πρόσωπα του κόσμου, παρεμβαίνει δικαιολογημένα και καίρια σε μια κρίσιμη καμπή ενός πολέμου με παγκόσμιες αντανακλάσεις.