Οι δηλώσεις Ακάρ και η τουρκική στρατηγική για το Κυπριακό

Η Τουρκία εκδιπλώνει ένα προκλητικό κύμα επεκτατισμού και επίδειξη στρατιωτικής δύναμης. Το ζήτημα της κλιμάκωσης και της πόλωσης της έντασης από την τουρκική πλευρά οδηγεί σε απερίφραστες συστάσεις των Ηνωμένων Πολιτειών, ακόμη και του παραδοσιακού και πιστού φίλου και συμμάχου της γείτονος, της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Οι δηλώσεις του υπουργού Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, αναφορικά με το κυπριακό ζήτημα έρχονται να επιβεβαιώσουν τη στρατηγική της καθολικής άρνησης, που, δυστυχώς, ακολουθεί εδώ και χρόνια η τουρκική πλευρά.

Πριν από ελάχιστες ημέρες, στο ζήτημα της επίλυσης του κυπριακού ζητήματος επανήλθε ο μετριοπαθής πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος διατύπωσε την απογοήτευσή του από την αδιάλλακτη στάση της τουρκικής πλευράς.

Ο κ. Αναστασιάδης δεν αστόχησε. Πράγματι, διαπιστώνεται ότι η Τουρκία είναι οριστικά αποφασισμένη να παγιώσει και να επιστρέψει στην πιο άγονη και αδιέξοδη για το κυπριακό, που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από τη σκοπιά της σημερινής, της τρέχουσας επικαιρότητας λόγω των ενεργειακών κοιτασμάτων του νησιού.

Μάλιστα, με δεδομένο ότι σε λίγους μήνες διεξάγονται οι προεδρικές εκλογές στη γείοτονα, ο λεγόμενος «εσωτερικός παράγοντας» συντείνει, με τη σειρά του και σε αποφασιστικό βαθμό ότι το καθεστώς Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ), που το υποστηρίζει, προβαίνει στην πιο άκαμπτη στρατηγική επιλογή, θεωρώντας, μέσω (και) των σημερινών δηλώσεων του κορυφαίου κυβερνητικού στελέχους, ότι η Κύπρος είναι ένα ζήτημα που δεν τίθεται καν προς συζήτηση με την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Με αυτόν τον τρόπο, η τουρκική πλευρά αναδιπλώνεται στον αποκλειστικό εθνικό ορίζοντά της, απορρίπτοντας κάθε ενδεχόμενο διαλόγου για την συγκρότηση ομοσπονδιακής κρατικής οντότητας ή για τη δημιουργία συνομοσπονδίας, η οποία έχει υπάρξει και επίσημη στρατηγική επιλογή και επίσημη πολιτική θέση κατά το αρκετά πρόσφατο παρελθόν.

Είναι σχεδόν απίθανο να αντιστραφεί η εν λόγω πολιτική, δεδομένου του σύντομου χρονικού διαστήματος που μας χωρίζει από τις τουρκικές εκλογές. Το καθεστώς Ερντογάν αναζωπυρώνει τον φόβο μεταξύ των Τουρκοκυπρίων, ότι στην προοπτική μιας ομοσπονδιακής λύσης αυτοί θα αφομοιώνονταν από την ελληνική – ελληνοκυπριακή πλευρά μέσα σε ένα ορισμένο βάθος χρόνου. Ο ίδιος ο Χουλουσί Ακάρ μίλησε άλλωστε για την αφομοίωση, με όρους κινδύνου.

Οι λόγοι, οι οποίοι οδηγούν σε αυτήν την κατεξοχήν εσωστρεφή επιλογή, είναι βέβαια δυνατόν να ποικίλουν ανάλογα με τη χρονική στιγμή, τη συγκυρία. Στην προκειμένη περίπτωση, αυτό που φαίνεται ως πιθανότερη αιτία είναι ενεργειακός – οικονομικός παράγων, ο οποίος αποτελείται από δύο σκέλη.

Το ένα από αυτά έχει να κάνει με την πεποίθηση ορισμένων «σκληροπυρηνικών» Τούρκων και κυρίως Τουρκοκυπρίων, ότι το περισσότερο εύπορο νότιο μέρος της νήσου θα αφομοίωνε σταδιακά και διά της οικονομικής οδού το λιγότερο πλούσιο βόρειο κατεχόμενο τμήμα.

Το άλλο σκέλος συνδέεται άρρηκτα με τις ενεργειακές ανάγκες και τους ενεργειακούς προσανατολισμούς της Τουρκίας. Η πρόσφατη συμφωνία με τη Ρωσία του Πούτιν, όπως έχει εξηγηθεί διεξοδικά σε προηγούμενο κείμενο, προβλέπει τη δημιουργία ενός ενεργειακού κόμβου, συσφίγγει ακόμη περισσότερο τις παραδοσιακά καλές σχέσεις των δύο χωρών, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα της Κύπρου δεν παύουν να αποτελούν δέλεαρ και για την Τουρκία, αλλά και για τη Ρωσική Ομοσπονδία. Μέσω αυτών η Ρωσία μπορεί να επιχειρήσει ενεργειακή «εισβολή» στην Γηραιά Ήπειρο. Άλλη οδός, με σοβαρές πιθανότητες επαλήθευσης, δεν υφίσταται