Euronews: Ο νέος αγωγός Γαλλίας – Ισπανίας είναι απίθανο να λύσει ενεργειακά προβλήματα

Ένας υποθαλάσσιος αγωγός που συνδέει τα λιμάνια της Βαρκελώνης και της Μασσαλίας είναι απίθανο να βοηθήσει στην ανακούφιση της ενεργειακής κρίσης της Ευρώπης βραχυπρόθεσμα, είπαν αναλυτές, με την Ισπανία και τη Γαλλία να συμφωνούν ότι ενδέχεται να μην λειτουργήσει έως το 2030.

Το κοινό έργο μεταξύ Ισπανίας, Πορτογαλίας και Γαλλίας, που συμφωνήθηκε τον περασμένο μήνα και ονομάστηκε BarMar , αντικατέστησε τον MidCat, τον αγωγό φυσικού αερίου που σχεδιαζόταν να διασχίσει τα Πυρηναία από την Ισπανία στη Γαλλία.

Παρά τους ισπανικούς ισχυρισμούς ότι ο MidCat μπορεί να είναι έτοιμος μέχρι το 2023, τέθηκε βέτο από τη Γαλλία λόγω της πολιτικής αντίθεσης στην οικολογική ζημιά που προκλήθηκε από τον προτεινόμενο αγωγό μέσω του νοτιοδυτικού τμήματος της χώρας.

Το BarMar θα χρησιμοποιηθεί κυρίως για την άντληση πράσινου υδρογόνου και άλλων ανανεώσιμων αερίων στο ευρωπαϊκό δίκτυο.

Το πράσινο υδρογόνο παράγεται περνώντας ένα ηλεκτρικό ρεύμα μέσα από το νερό ώστε να προκαλέσει ηλεκτρόλυση, διαχωρίζοντας το οξυγόνο από το υδρογόνο.

Θεωρείται πράσινο γιατί η ηλεκτρική ενέργεια προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που δεν δημιουργούν επιβλαβείς εκπομπές.

Το υδρογόνο εκπέμπει μόνο αβλαβείς υδρατμούς, ενώ τα ορυκτά καύσιμα εκπέμπουν επιβλαβή αέρια θερμοκηπίου όταν καίγονται.

Η ναυτιλιακή εταιρεία Maersk σχεδιάζει να παράγει έως και 2 εκατομμύρια τόνους ηλεκτρονικής μεθανόλης ετησίως στην Ισπανία έως το 2030 για να προμηθεύει τον στόλο φορτηγών πλοίων της και να μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα. Το έργο των 10 δισεκατομμυρίων ευρώ είναι πιθανό να περιλαμβάνει επενδύσεις από την Ισπανία και από τα ταμεία ανάκαμψης της ΕΕ.

Η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία ελπίζουν επίσης ότι ο αγωγός θα επιτρέψει τη μεταφορά φυσικού αερίου για να βοηθήσει στην άμβλυνση των προβλημάτων εφοδιασμού της Ευρώπης που προκύπτουν από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.

“Πρόκειται για ένα έργο που πρέπει να είναι εξαιρετικά ασφαλές… Η εκτίμησή μας είναι ότι θα χρειαστούμε περίπου τέσσερα έως πέντε χρόνια”, δήλωσε η υπουργός Ενέργειας της Ισπανίας Teresa Ribera σε ενημέρωση στη Μαδρίτη τον περασμένο μήνα.

Η υπουργός Ενέργειας της Γαλλίας Agnès Pannier-Runacher συμφώνησε, επιβεβαιώνοντας ότι το έργο δεν θα είναι σε λειτουργία μέχρι το 2030.

«Θα πάρει περισσότερο χρόνο (από το MidCat), η προθεσμία είναι το 2030. Έχει έναν στόχο: να μπορέσει να μεταφέρει ουσιαστικά υδρογόνο αντί να αναπτύξει μια υποδομή φυσικού αερίου που θα μπορούσε αργότερα να μετατραπεί σε υδρογόνο», είπε στην ισπανική εφημερίδα El Pais.

Έχει οριστεί προθεσμία για τον Δεκέμβριο για τις ισπανικές, γαλλικές και πορτογαλικές εταιρείες που θα κατασκευάσουν τον αγωγό για να παρουσιάσουν ένα λεπτομερές σχέδιο.

Περισσότερες λεπτομέρειες αναμένεται να αποκαλυφθούν σε διάσκεψη που θα συμμετάσχουν οι τρεις χώρες στις 9 Δεκεμβρίου.

‘Οχι απαραίτητο’

Ο Jorge Sanz, πρόεδρος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Ενεργειακή Μετάβαση, αμφισβήτησε την ανάγκη για έναν αγωγό μεταξύ Βαρκελώνης και Μασσαλίας.

«Για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη Βαρκελώνη στη Μασσαλία δεν είναι απαραίτητο να κατασκευαστεί ένας αγωγός μεταξύ Βαρκελώνης και Μασσαλίας. (Μπορείτε) να εκτρέψετε τα πλοία (που μεταφέρουν αέριο) έτσι ώστε αντί να εκφορτώνουν στη Βαρκελώνη, να το κάνουν απευθείας στη Μασσαλία», είπε ο Sanz στο Euronews.

Είπε ότι εάν η Γαλλία δεν προσαρμόσει την υποδομή του αγωγού φυσικού αερίου της για τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου, τότε ο αγωγός μεταξύ Βαρκελώνης και Μασσαλίας δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό.

«Η Γαλλία δεν έχει σχέδιο να αναλάβει αυτή την επένδυση επειδή το πράσινο υδρογόνο θα έχει μικρότερο αριθμό καταναλωτών, καθώς η χρήση του είναι περιορισμένη και οι επενδύσεις σε δίκτυα για τη μεταφορά του θα είναι δύσκολο να ανακτηθούν», πρόσθεσε ο Sanz.

Η Ισπανία αντιπροσώπευε το 20% της παραγωγής των έργων πράσινου υδρογόνου στον κόσμο το πρώτο τρίμηνο του 2022, καθιστώντας την τον δεύτερο μεγαλύτερο παραγωγό μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με έκθεση της συμβουλευτικής εταιρείας Wood Mackenzie.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανάγκασε την Ευρώπη να αναζητήσει άλλες πηγές ενέργειας εκτός από το ρωσικό αέριο.

Αν και ο τομέας είναι ακόμα στα σπάργανα, η Ισπανία υπερασπίζεται το πράσινο υδρογόνο επειδή διαθέτει υποδομή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άφθονους πόρους ήλιου, αιολικής ενέργειας και υδροηλεκτρικής ενέργειας – καθώς και χώρο – στη διάθεσή της.

Ο χώρος είναι το κλειδί γιατί οι εγκαταστάσεις ηλιακής ενέργειας ή οι ανεμογεννήτριες απαιτούν συχνά μεγάλες εκτάσεις γης.

Η Γερμανία είναι μεγάλος παραγωγός ηλιακής ενέργειας, αλλά είναι 1,4 φορές μικρότερη από την Ισπανία και με πληθυσμό 84 εκατομμυρίων κατοίκων έχει πολύ λιγότερο χώρο να αφιερώσει σε τεράστια πεδία ηλιακών συλλεκτών. Συγκριτικά, η Ισπανία έχει πληθυσμό 47 εκατομμυρίων και μεγάλες εκτάσεις της υπαίθρου είναι κενές.

Η Ισπανία έχει ένα άλλο πλεονέκτημα έναντι άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Διαθέτει μεγάλο δίκτυο φυσικού αερίου και τερματικούς σταθμούς Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου.

Επί του παρόντος, το μειονέκτημα του πράσινου υδρογόνου είναι το υψηλό κόστος παραγωγής του που σημαίνει ότι το φυσικό αέριο είναι φθηνότερο.

Έχει χρησιμοποιηθεί για την εν μέρει τροφοδοσία τοπικών λεωφορείων στη Βαρκελώνη και εργοστάσια χάλυβα και λιπασμάτων.

Ο Φερνάντο Γκαρσία, αναλυτής υπηρεσιών κοινής ωφελείας με έδρα το Λονδίνο στην RBC Capital Markets, είπε ότι η διαδρομή BarMar «προφανώς» δεν θα διορθώσει τα βραχυπρόθεσμα προβλήματα εφοδιασμού της Ευρώπης.

«Δεν ξέρω αν (το BarMar) θα είναι έτοιμο το 2030, αλλά σαφώς δεν πρόκειται να είναι το 2023 ή το 2024, οπότε αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να έχει αντίκτυπο στην τρέχουσα κρίση», είπε στο Euronews.

Ο Γκαρσία είπε ότι ο αντίκτυπος του πράσινου υδρογόνου ήταν περιορισμένος βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα επί του παρόντος.

«Το πράσινο υδρογόνο είναι επί του παρόντος μια δαπανηρή τεχνολογία που βρίσκεται στα πρώτα της στάδια στην Ευρώπη», πρόσθεσε.