Μήνυμα από τις αγορές

Η είδηση δεν είναι, σίγουρα, ευχάριστη για τη νέα ιταλική κυβέρνηση, σε αυτήν την ιδιότυπη δημοκρατία των δημοσκοπήσεων, στην οποία ζούμε και η οποία έρχεται να υποκαταστήσει σταδιακά την παλαιότερη «δημοκρατία των κομμάτων». Η νέα ιταλική κυβέρνηση, που μόλις συγκροτήθηκε και παρουσίασε τις γενικές κατευθυντήριες αρχές της, δεν πείθει, όσο θα περίμενε κανείς, την κοινή γνώμη, η οποία θεωρεί ότι ο πρώην Πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι ήταν πιο αποτελεσματικός στα οικονομικά ζητήματα από τη σημερινή Πρωθυπουργό.

Όχι, δεν «πέφτει» η νέα δεξιά κυβέρνηση της γείτονος, δεν κινδυνεύει να χάσει άμεσα την εμπιστοσύνη των Ιταλών, παρά την πλούσια παράδοση σε δραματικές εναλλαγές κυβερνήσεων, ούτε εξυφαίνεται κάποιο δόλιο σχέδιο ανατροπής της δεξιάς πλειοψηφίας.

Ωστόσο, η νέα κυβερνητική πλειοψηφία δεν λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψη αυτό που οι Βρετανοί Συντηρητικοί κατανόησαν, με καθυστέρηση: εδώ και χρόνια, οι εθνικές κυβερνήσεις κρίνονται, ταυτόχρονα, σε δύο μέτωπα, από δύο διαφορετικά ακροατήρια, από το εκλογικό σώμα, αλλά και από τις αγορές. Και αυτό έχει ορισμένες αδυσώπητες συνέπειες που η βρετανική κεντροδεξιά αντιλήφθηκε αναδεικνύοντας στην ηγεσία της τον Ρίσι Σούνακ, πρώην Υπουργό Οικονομικών και διακεκριμένο τραπεζικό στέλεχος.

Είναι πιθανόν τα δύο ακροατήρια να εκφράζουν, σε μεγάλο βαθμό, ασύμβατα μεταξύ τους αιτήματα, αλλά είναι αντίφαση εν τοις όροις να προσπαθεί κάποιος Πρωθυπουργός να συνταιριάξει το αίτημα περί «Ευρώπης των λαών και των εθνών» και τις οικονομικές προτεραιότητες των αγορών.

Το αντελήφθησαν στην Μ. Βρετανία, καθυστερούν, ως φαίνεται, στην Ιταλία, όπου η νέα πρωθυπουργός ακολουθεί μια πολιτική σε «διπλό ταμπλό».

Και η Τζόρτζια Μελόνι, παρά τις δυσκολίες που έθεσαν οι σύμμαχοί της όλο το τελευταίο διάστημα, κατάφερε να συγκροτήσει μια κυβερνητική ομάδα, με υπουργούς, που θα πρέπει να επιδείξουν τους επόμενους μήνες την απαραίτητη ικανότητα, για να διαχειριστούν τα περίπλοκα προβλήματα που έχει να αντιμετωπίσει η Ιταλία, ιδίως στο οικονομικό μέτωπο που ταλαιπωρείται από τον υψηλό πληθωρισμό και το ενεργειακό κόστος, και σε αυτό των διεθνών σχέσεων, που διαποτίζεται από την (οκτάμηνη πλέον) πολεμική σύγκρουση στο ανατολικό μέτωπο της γηραιάς ηπείρου.

Οι κυβερνήσεις που εκλέγονται από πολίτες, όπως είναι αυτή της Ιταλίας ή της Γερμανίας, είναι κατ’ ουσίαν υπόλογες σε δύο εκλογικές περιφέρειες: στους ψηφοφόρους τους, που τις εκλέγουν, και στις αγορές, που χρηματοδοτούν το δημόσιο χρέος. Ακόμη και το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υπερηφανευόταν για την ανακτημένη εθνική του κυριαρχία, μόλις γνώρισε τις θυελλώδεις συνέπειες για την οικονομία του από την επιπόλαιη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών από την Λιζ Τρας, έδειξε ευγενικά την πόρτα της εξόδου στην πρώην Πρόεδρο των Τόρηδων.

Αυτό μας δίνει μια πολύ καλή εικόνα σχετικά με τις δυνατότητες και τα περιθώρια πολιτικών επιλογών. Οι ψηφοφόροι απαιτούν σοβαρότητα, οι αγορές δεν συγχωρούν τους αυτοσχεδιασμούς. Και η δημοσκόπηση το επιβεβαιώνει.