Η Ταιβάν σημείο τομής ΗΠΑ – Κίνας

Διαχρονικά, το αυτοδιοικούμενο νησί της Ταιβάν αποτελεί σημείο τριβής ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή, την φιλελεύθερη Δύση και την Ανατολή που παρουσιάζει μια εν γένει τάση προς τις αυταρχικές δομές διακυβέρνησης και τον εκτεταμένο παρεμβατισμό στον οικονομικό κόσμο.

Η Ταιβάν γίνεται το σημείο τομής, μετατρέπεται και μετασχηματίζεται σταδιακά στο πεδίο τομής μεταξύ της «ιδιοκτήτριας» Κίνας και της «προστατευτικής» Αμερικής.

Η προστριβή επανέρχεται με όρους εκατέρωθεν διεκδίκησης, το νησί καθίσταται προοδευτικά σε αυτό που αρκετοί φοβόμασταν εδώ και αρκετούς μήνες: το νέο εδαφικό πεδίο μεταφοράς της σύγκρουσης των δύο πιο ισχυρών οικονομικών παικτών.

Η συγκυρία

Η Κίνα προωθεί τις φιλοδοξίες της για ενοποίηση με την Ταϊβάν με μεγαλύτερη ένταση από την αναμενόμενη, με βάση όσα δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, την επομένη της ολοκλήρωσης της πρώτης ημέρας των εργασιών του 20^ου Συνεδρίου του ΚΚ Κίνας, όπου ανοιχτά εκφράσθηκε η βούληση για στρατιωτική υπεράσπιση της Ταιβάν, σε περίπτωση αμφισβήτησης της κινεζικής κυριαρχίας.

Σε ομιλία που πραγματοποίησε την Κυριακή στο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Πεκίνο, ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ τόνισε ότι δεν παραιτείται από τη δυνατότητα χρήσης βίας: «Θα συνεχίσουμε τις προσπάθειες για ειρηνική ένωση, αλλά ποτέ δεν θα υποσχεθούμε να εγκαταλείψουμε τη χρήση βίας».

Η Κίνα θεωρεί την Ταιβάν, ένα αυτοδιοικούμενο νησί, ως τρήμα της εδαφικής της επικράτειας.

Τον περασμένο μήνα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα υπερασπιστούν την Ταιβάν σε περίπτωση οποιασδήποτε κινεζικής επίθεσης. Ο Μπλίνκεν ανέφερε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα υποστηρίξουν το δικαίωμα του νησιού να αμυνθεί.

Άλλωστε, πάντοτε η Ουάσιγκτον κινούνταν σε ένα τεντωμένο διπλωματικό σκοινί σχετικά με το ζήτημα της Ταιβάν και των σχέσεων που αυτή διατηρεί με την Κίνα.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν προβλέπουν στρατιωτικές ενέργειες στην Ταιβάν, αλλά ο Πρόεδρος Μπάιντεν τις υπερέβη ουσιαστικά και επανέλαβε αρκετές φορές ότι η Ουάσιγκτον θα υπερασπιζόταν την Ταιβάν.

Η παρέμβαση Μπάιντεν έρχεται όταν η Κίνα διεξάγει το Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, στο οποίο ο Σι Τζιπίνγκ αναμένεται να κερδίσει μια τρίτη συνεχόμενη θητεία στην εξουσία του κόμματος και, κατά προέκταση, της Κυβέρνησης.

Οι εντάσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, ιδιαίτερα μετά την επίσκεψη στην Ταιπέι της επικεφαλής της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, Νάνσι Πελόζι. Έκτοτε, η Κίνα διεξήγαγε μεγάλες στρατιωτικές ασκήσεις ως απάντηση στην επίσκεψη της Πελόζι, ενώ η Ταιβάν καταδίκασε τις ενέργειες της Κίνας και τις θεώρησε «εξαιρετικά προκλητικές».

Σχέσεις μεταξύ Κίνας και Ταιβάν

Η Κίνα διεκδικεί την καθολική εθνική περιοχή σε μία χώρα, η οποία δεν την επιθυμεί, αλλά, απεναντίας, την απεύχεται.

Η Κίνα και η Ταιβάν χωρίστηκαν κατά τη διάρκεια ενός εμφυλίου πολέμου το 1940, αλλά το Πεκίνο επιμένει ότι το νησί θα επιστραφεί σε αυτό κάποια μέρα. Το νησί διαθέτει το δικό του Σύνταγμα, τους δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες του και περίπου 300.000 ενεργούς στρατιωτικούς και  στρατιώτες μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων.

Λίγες είναι οι χώρες, που πραγματικά γνωρίζουν την Ταιβάν. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν επίσημους δεσμούς μαζί της, αλλά, βάσει νόμου, προβλέπεται αποστολή στο νησί των μέσων που χρειάζεται για να αμυνθεί.

Σε κάθε περίπτωση, καλό και νουνεχές είναι να συγκρατήσουμε την ονομασία αυτής της χώρας. Μας φαίνεται, σε εμάς τους Ευρωπαίους, κάπως «εξωτική» και απόμακρη. Γεωγραφικά, μας χωρίζει, πράγματι, σημαντική απόσταση. Διεθνοπολιτικά και γεωπολιτικά, όμως, πολλά μπορούν να κριθούν εκεί, το προσεχές διάστημα.