Η Ευρώπη, ανάχωμα στον «ενεργειακό κόμβο» Ρωσίας – Τουρκίας 

Ο Ρώσος Πρόεδρος Β. Πούτιν πρότεινε χθες στον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την κατασκευή ενός κέντρου προμήθειας φυσικού αερίου στην Τουρκία, το οποίο, όπως είπε, αποτελεί τον πιο αξιόπιστο άξονα για την παράδοση φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Την ίδια στιγμή, ο Πρόεδρος της Τουρκίας δεν τοποθετήθηκε επί της πρότασης, με τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να παρεμβαίνουν στις διαπραγματεύσεις.

Συγκεκριμένα, η Ρωσία επιδιώκει να διατηρήσει την ενεργειακή της επιρροή στην Ευρώπη ενώ ανακατευθύνει τις προμήθειες στους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream, που υπέστησαν ζημιές τον περασμένο μήνα από εκρήξεις που βρίσκονται υπό έρευνα από τις αρχές στη Σουηδία, τη Δανία και τη Γερμανία.

«Όσον αφορά αυτόν τον κόμβο, τον οποίο θα μπορούσαμε φυσικά να δημιουργήσουμε μαζί, θα ήταν επίσης μια πλατφόρμα όχι μόνο για τις προμήθειες αλλά και για τον καθορισμό της τιμής, γιατί αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό ερώτημα – το ζήτημα της τιμολόγησης», υποστήριξε ο Βλαντιμίρ Πούτιν στον Ερντογάν κατά τη διάρκεια συνάντησης που είχαν στο Καζακστάν, στο περιθώριο της συνόδου κορυφής της Διάσκεψης για την αλληλεπίδραση και τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης στην Ασία (Cica).

Ο Ρώσος Πρόεδρος συμπλήρωσε ότι «σήμερα, αυτές οι τιμές είναι πολύ υψηλές· θα μπορούσαμε εύκολα να τις ρυθμίσουμε στο κανονικό επίπεδο της αγοράς, χωρίς πολιτικές προεκτάσεις».

 Η τουρκική αντίδραση και η παρέμβαση του Μακρόν

Ο Ερντογάν δεν τοποθετήθηκε σε αυτήν την δελεαστική πρόταση του Πούτιν, σχετικά με τον ενεργειακό κόμβο.

Η Τουρκία βρίσκεται, αναμφίβολα, σε τροχιά απομάκρυνσης από τον δυτικό κόσμο. Η πρόσφατης έκθεση της Commission κάνει λόγο για μία υπό ένταξη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία όμως δεν επιδεικνύει τον δέοντα σεβασμό σε ζητήματα δημοκρατίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σεβασμού των συνόρων – αιτίαση που έσπευσε να αντικρούσει η Άγκυρα, μ τρόπο ελάχιστα πειστικό.

Επιπλέον, οι σχέσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκονται ουσιαστικά σε μηδενικό σημείο. Ο Τζο Μπάιντεν αναγνωρίζει την ιδιαίτερη γεωπολιτική θέση της γείτονος, αλλά δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά του με τον αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης στο εσωτερικό της Τουρκίας και με την επαμφοτερίζουσα στάση που αυτή τηρεί απέναντι στη Δύση.

Ωστόσο, η Τουρκία παραμένει χώρα μέλος του ΝΑΤΟ και πρόσφατα ενήργησε ως μεσολαβητής, με τα Ηνωμένα Έθνη, στη συμφωνία που συνήφθη τον Ιούλιο μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για την απεμπλοκή των ουκρανικών εξαγωγών σιτηρών.

Επιπρόσθετα, αν η Τουρκία αποφασίσει να δράσει ως ενεργειακή γέφυρα της Ρωσίας, θα εξασφαλίσει η ίδια το ορατό ενεργειακό μέλλον της και το αντίστοιχο άλλων χωρών στα ανατολικά της.

Μια τέτοια κίνηση θα σήμαινε ένα ακόμη περαιτέρω βάθεμα του ρήγματος με τη Δύση και, ιδιαίτερα, με την Ευρώπη, τη στιγμή κατά την οποία οι 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναζητούν επίμονα διεξόδους στα ενεργειακά προβλήματά τους και δεν έχουν την πολυτέλεια (ενός ακόμη) «τουρκικού πονοκεφάλου».

Άλλωστε, μόνο τυχαία δεν ήταν η παρέμβαση του Γάλλου Προέδρου, που θέλησε να σταματήσει κάθε σχετική συζήτηση.

Ο «κόμβος φυσικού αερίου», που πρότεινε ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν για εξαγωγή φυσικού αερίου στην Ευρώπη, δεν έχει νόημα, καθώς οι Ευρωπαίοι θέλουν να μειώσουν την εξάρτησή τους από τους υδρογονάνθρακες από τη Ρωσία, δήλωσε την Πέμπτη η γαλλική προεδρία.

Η δήλωση της Προεδρίας της Γαλλίας είναι σαφής ως προς αυτό: «Δεν έχει νόημα για εμάς να δημιουργήσουμε νέα υποδομή που θα μας επέτρεπε να εισάγουμε περισσότερο ρωσικό φυσικό αέριο. Η Ρωσία και η Τουρκία μπορεί να αποφασίσουν από κοινού να εξάγουν περισσότερο φυσικό αέριο, αλλά δεν μπορεί να είναι προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει δεσμεύσεις για την κυριαρχία, τη μείωση των εξαρτήσεών της και, επιπλέον, την κλιματική μετάβαση, που είναι ασυμβίβαστα με αυτού του είδους τη λογική».