«Προσπάθησα να ζήσω τη ζωή μου με αυτόν τον τρόπο»: Η πολεμίστρια Sacheen Littlefeather

Ηταν η τελετή απονομής των Οσκαρ του 1973, εκεί όπου ο Μάρλον Μπράντο τιμήθηκε με το δεύτερο χρυσό αγαλματίδιο της καριέρας του, για την ανυπέρβλητη ερμηνεία του στον «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Ανταγωνιστές του στην κατηγορία ήταν γίγαντες όπως ο Λόρενς Ολίβιε, ο Πίτερ Ο’ Τουλ και ο Μάικλ Κέιν. Ωστόσο, παρουσιάζοντας το βραβείο, η Λιβ Ούλμαν ανακοινώνει το όνομα του Μπράντο, το κοινό ξεσπά σε χειροκροτήματα και στη σκηνή ανεβαίνει… η Σατσίν Λιτλφέδερ. Η Αμερικανίδα ιθαγενής, ντυμένη με την παραδοσιακή φορεσιά των Απάτσι, αναφέρει πως βρίσκεται εκεί εκ μέρους του ηθοποιού για να αρνηθεί –και όχι να παραλάβει– το βραβείο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη μεταχείριση – απεικόνιση των ιθαγενών Αμερικανών στη βιομηχανία του κινηματογράφου και της τηλεόρασης. Ο λόγος της κρατάει περίπου ένα λεπτό, πριν αποχωρήσει ανάμεσα σε σκόρπια χειροκροτήματα και αποδοκιμασίες.

View this post on Instagram

A post shared by Letterboxd (@letterboxd)

Η Σατσίν Λιτλφέδερ, που έφυγε από τη ζωή την Κυριακή σε ηλικία 75 ετών, ξαναπήγε πριν από μερικές μέρες, στις 17 Σεπτεμβρίου, σε μια άλλη τελετή της Ακαδημίας Κινηματογράφου, σχεδιασμένη αυτή τη φορά ως απολογία για την εχθρική συμπεριφορά που αντιμετώπισε σχεδόν μισό αιώνα πριν στα Οσκαρ. Τότε, επιφανείς καλεσμένοι, όπως η Ράκελ Γουέλς, ο Κλιντ Ιστγουντ και ο Μάικλ Κέιν, είχαν κατακρίνει μπροστά στις κάμερες την πολιτική παρέμβαση της Λιτλφέδερ.

Η ίδια είχε προειδοποιηθεί από τους διοργανωτές πως αν έμενε περισσότερο από ένα λεπτό στη σκηνή, θα την απομάκρυναν διά της βίας. Εκείνη όμως με την ατρόμητη στάση της πέτυχε τον σκοπό της.

View this post on Instagram

A post shared by 80ꜱ, 90ꜱ, 00ꜱ… (@vintage.phenomenon)

«Μου φέρθηκαν με τον συνηθισμένο στερεοτυπικό τρόπο που έχουν για να “κόβουν” τους ανθρώπους. Κάποιοι με προκάλεσαν και τους αγνόησα. Συνέχισα να περπατώ ευθεία, με μερικούς οπλισμένους φρουρούς στο πλάι μου, κράτησα ψηλά το κεφάλι και ήμουν περήφανη που έγινα η πρώτη ιθαγενής γυναίκα που έκανε αυτή την πολιτική τοποθέτηση στα Οσκαρ», δήλωσε σε μεταγενέστερη συνέντευξή της.

Ηδη από τον Φεβρουάριο του 1973 η μικρή πόλη Wounded Knee της Νότιας Ντακότας τελούσε υπό κατάληψη από υποστηρικτές του Αμερικανικού Κινήματος Ιθαγενών, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για την αντιμετώπιση των ιθαγενών πληθυσμών από την τότε κυβέρνηση των ΗΠΑ. Ενα μήνα μετά, κι ενώ το αρχικό ενδιαφέρον της κοινής γνώμης είχε καταλαγιάσει, τα μίντια αποσύρθηκαν πλήρως, σταματώντας να μεταδίδουν από την περιοχή, η οποία βρισκόταν πλέον σε αυστηρό αστυνομικό κλοιό. Το βράδυ των Οσκαρ, ωστόσο, ο Μπράντο ειδοποίησε τους καταληψίες να συντονιστούν στην τελετή απονομής. Η Λιτλφέδερ ανέβηκε στη σκηνή και, μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην κατάσταση στο Wounded Knee. Το μιντιακό μποϊκοτάζ έσπασε. Μέσα στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η Σατσίν Λιτλφέδερ συνέχισε την ακτιβιστική δράση της, ενώ παράλληλα δούλεψε στο θέατρο και στον τομέα της υγείας. Η ίδια σε συνέντευξή της ανέφερε πως το Χόλιγουντ την έβαλε στη «μαύρη λίστα» έπειτα από τα γεγονότα της απονομής, παρόλο που στην πορεία έπαιξε μερικούς μικρούς ρόλους σε ταινίες. Σχετικά με το τέλος, όμως, είπε: «Οταν πεθαίνουμε, ξέρουμε πως πηγαίνουμε στον κόσμο των πνευμάτων από όπου προήλθαμε. Το δεχόμαστε αυτό σαν πολεμιστές με περηφάνια κι όχι ηττοπάθεια, προσμένοντας να συναντήσουμε τους προγόνους μας που θα βρίσκονται εκεί στην τελευταία μας πνοή και θα μας καλωσορίσουν στην άλλη πλευρά με μια μεγάλη γιορτή για εμάς».