Le Monde: Γκορμπατσώφ. Ένας απολογισμός των επιτευγμάτων του.

Το όνομά του θα συνδέεται για πάντα με τη διάλυση της ΕΣΣΔ, την οποία ωστόσο δεν ήθελε. Μια αναδρομή στη ζωή του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, ενός από τους σημαντικότερους ιστορικούς πρωταγωνιστές του 20ού αιώνα.

Λίγοι παγκόσμιοι ηγέτες θα έχουν παίξει πιο σημαντικό και, επίσης, πιο τραγικό ιστορικό ρόλο από τον Μιχαήλ Σεργκέγιεβιτς Γκορμπατσόφ, ο οποίος πέθανε στις 30 Αυγούστου σε ηλικία 91 ετών.

Στα χρόνια της εξουσίας του, ο Γκορμπατσόφ επιδίωξε δικαίως να μειώσει τόσο τον βαθμό πολιτικής καταστολής όσο και τον κίνδυνο πολέμου. Συνέβαλε στο άνοιγμα της σοβιετικής κοινωνίας, ενθαρρύνοντας την ελπίδα για αλλαγή και συζήτηση, ενώ οι προκάτοχοί του έκαναν τα πάντα για να καταπνίξουν και τα δύο. Προσπάθησε να αναζωογονήσει την ΕΣΣΔ.

Ανάμεσα στα πολλά επιτεύγματα του Γκορμπατσόφ, ξεχωρίζει η διαπραγμάτευση των συνθηκών μείωσης των όπλων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν σε πολλές συνόδους κορυφής με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρίγκαν. Όταν τον Οκτώβριο του 1986, στο Ρέικιαβικ,  είπε στον Ρέιγκαν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η ΕΣΣΔ πρέπει να εξαλείψουν τα πυρηνικά όπλα, αιφνιδίασε ολόκληρο το κατεστημένο της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.

Στις αρχές της θητείας του δημιούργησε μια καλή προσωπική σχέση με τη Βρετανίδα πρωθυπουργό Μάργκαρετ Θάτσερ. Απέσυρε τις σοβιετικές δυνάμεις από το Αφγανιστάν το 1988-89 και παραδέχτηκε ότι η παρουσία τους εκεί ήταν παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Αρνήθηκε να παρέμβει σε πολλές αυθόρμητες διαδηλώσεις με στόχο την ανατροπή των κατεστημένων κομμουνιστών ηγετών στις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας και τους πιέζει να μην χρησιμοποιήσουν βία εναντίον των πολιτών τους.

Πάνω απ’ όλα, όμως, ήταν ο κύριος αρχιτέκτονας ενός μεγάλου έργου με στόχο την αναζωογόνηση της οικονομίας της Σοβιετικής Ένωσης μέσω της περεστρόικα, της γκλάσνοστ, δηλαδή της αναδιάρθρωσης και της διαφάνειας, και του εκδημοκρατισμού των πολιτικών διαδικασιών.