Deutsche Welle: Θα χάσει τις εκλογές ο Ερντογάν;

Κεντρική θέση στον Τύπο της Γερμανίας καταλαμβάνει το ζήτημα το σχετικό με τις επόμενες προεδρικές εκλογές στην Τουρκία, οι οποίες πρόκειται να διεξαχθούν σε περίπου δέκα μήνες. Τα δημοσιεύματα εξετάζουν αν μπορεί συνταγματικά να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και, βέβαια, ποια είναι τα πρακτικά – πολιτικά εμπόδια για μια ενδεχόμενη επανεκλογή του.

Σε προεκλογική φάση βρίσκεται και η Τουρκία. Μέσα στους επόμενους δέκα μήνες πρέπει να γίνουν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές αλλά υπάρχουν πολλά αμφιλεγόμενα διαδικαστικά και συνταγματικά θέματα, όπως παρατηρεί ο Ράινερ Χέρμαν, αρθρογράφος της Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ο κίνδυνος για τον Τούρκο πρόεδρο είναι ότι το κόμμα του ΑΚΡ ενδέχεται να χάσει την απόλυτη πλειοψηφία του 52,6%, την οποία διαθέτει με τα δεκανίκια του εθνικιστικού κινήματος ΜΗΡ. «Λόγω της οικονομικής κρίσης και της μείωσης της αγοραστικής δύναμης πάνω από ¼ κατά τα δύο τελευταία χρόνια, το ποσοστό αυτό φαίνεται να είναι απλησίαστο», εκτιμά ο αρθρογράφος. Όμως υπάρχει ένα πρωταρχικό ερώτημα. Μπορεί ο Ερντογάν να είναι υποψήφιος για μια ακόμη θητεία;

Αντιπολίτευση και εκλογικός νόμος

“Το άρθρο 101 του Συντάγματος ορίζει ότι η θητεία του Προέδρου διαρκεί πέντε χρόνια και ότι ένα πρόσωπο μπορεί να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας όχι περισσότερες από δύο φορές” υπενθυμίζει η εφημερίδα. “Ο Ερντογάν έχει ήδη εκλεγεί πρόεδρος δύο φορές από τον λαό, πρώτα τον Αύγουστο του 2014 και στη συνέχεια τον Ιούνιο του 2018. Τώρα θα ήταν υποψήφιος για τρίτη φορά. Η αντιπολίτευση δεν το έχει αντιμετωπίσει ακόμη, γιατί δεν θέλει να κατηγορηθεί ότι χρησιμοποιεί νομικά μέσα για να νικήσει τον Ερντογάν, αφού δεν μπορεί να επιτύχει αυτόν τον στόχο πολιτικά. Σε περίπτωση που το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο (YSK) ως μοναδική και τελεσίδικη αρχή αποδεχτεί την υποψηφιότητα του Ερντογάν, δεν θα υπήρχε ούτως ή άλλως ευκαιρία να το αμφισβητήσει. Αλλά τότε, όπως ξεκαθαρίζουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, η σκιά της αμφισβητούμενης νομιμότητας θα κρεμόταν πάνω από την επόμενη θητεία του. Το κόμμα του ΑΚΡ δικαιολογεί τρίτη υποψηφιότητα, την οποία ο Ερντογάν δεν έχει ακόμη ανακοινώσει επίσημα, με το γεγονός ότι το Σύνταγμα άλλαξε το 2017 και ολοκληρώθηκε η μετάβαση σε προεδρικό σύστημα. Οι νομικοί υποστηρίζουν ότι το νέο Σύνταγμα δεν ψηφίστηκε το 2017 και μόνο άρθρα έχουν αλλάξει. Το επίμαχο άρθρο 101 παρέμεινε αμετάβλητο”.

Ο Γερμανός δημοσιογράφος αναφέρεται και στην ημερομηνία των εκλογών, που θα πρέπει να γίνουν το αργότερο στις 24 Ιουνίου του 2023. “Υπάρχουν πολλά που υποδηλώνουν ότι ο Ερντογάν ή το κοινοβούλιο δεν θα διεξαγάγουν τις εκλογές πριν από τα μέσα Απριλίου. Διότι στις 15 Απριλίου 2023 θα τεθεί σε ισχύ ο νέος εκλογικός νόμος που μειώνει τις πιθανότητες της αντιπολίτευσης. Ο παλιός εκλογικός νόμος επέτρεπε σε πολλά κόμματα να σχηματίσουν συνασπισμό και στη συνέχεια να μοιραστούν τις έδρες μεταξύ τους. Σύμφωνα με τον νέο εκλογικό νόμο, κάθε κόμμα πρέπει να κατέβει χωριστά και επομένως υπόκειται στο όριο του 7% που πρέπει να συγκεντρώσει για να στείλει βουλευτές στη Βουλή. Σε αυτήν την περίπτωση πολλοί ψηφοφόροι δεν θα μπορούσαν να εκπροσωπηθούν στο Κοινοβούλιο, γιατί τέσσερα από τα έξι κόμματα της αντιπολίτευσης που έχουν σχηματίσει συμμαχία, συγκεντρώνουν λιγότερο από 7%».

Βαναυσότητα και ντροπή

Δύο λέξεις, αντιδιαμετρικά αντίθετες, που όμως αντικατοπτρίζουν, σύμφωνα με το σχόλιο της αριστερής TAZ του Βερολίνου, την πραγματικότητα της προσφυγικής κρίσης στη Μεσόγειο. Ο σχολιαστής συγκρίνει υπενθυμίζει την περίπτωση του δίχρονου Αλάν Κούρντι. Το πτώμα του που ξεβράστηκε στις τουρκικές ακτές προκάλεσε αισθήματα ντροπής και φρίκης στην Ευρώπη. Σήμερα δεν μπορεί να κρυφτεί η βαναυσότητα, με την οποία η Ευρώπη “σφραγίζει” τα σύνορά της.  Διαβάζουμε:

“Αυτόν τον Αύγουστο ένα άλλο παιδί πέθανε προσπαθώντας να καταφύγει στην Ελλάδα. Το έλεγαν Μαρία, ένα πεντάχρονο κοριτσάκι από τη Συρία που προσπάθησε να φτάσει στην Ελλάδα με την οικογένειά του, όπως κάποτε ο Άλαν Κούρντι. Αλλά σήμερα η Ελλάδα έχει ανοιχτά αρχίσει να χρησιμοποιεί βία για να εμποδίσει όσους αναζητούν προστασία. Η οικογένεια της Μόριας ήταν κολλημένη σε ένα νησί στα σύνορα του ποταμού Έβρου για εβδομάδες. Οι ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας έκλεισαν τον δρόμο. Τα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι δεν συνέβη τίποτα. Η οικογένεια ήπιε νερό από το λασπωμένο ποτάμι, το παιδί πέθανε. Ο δημοσιογράφος του Spiegel, Γιώργος Χρηστίδης, που βοήθησε στην έρευνα της υπόθεσης της Μαρίας και της οικογένειάς της, δέχθηκε πρόσφατα δημόσια και προσωπική επίθεση από την ελληνική κυβέρνηση, όπως συμβαίνει συνήθως σε αυταρχικά κράτη. Μια ματιά στη Μάλτα, τη Λιβύη, την Ιταλία, την Αλγερία, τη Θέουτα και τη Μελίγια, τη Μάγχη, τα σύνορα της Πολωνίας και της Λευκορωσίας, της Κροατίας και της Σερβίας αποκαλύπτει μια παρόμοια εικόνα: μια δολοφονική αφαίρεση του δικαιώματος των αβοήθητων, για την οποία κανείς δεν ντρέπεται στα σοβαρά και για την οποία δεν υπάρχει φόβος για πολιτικές συνέπειες”.