Κάνουν αταξίες οι Δεξιοί;

Εκπλήσσει η υπερπαραγωγή κειμένων και αναλύσεων κεντροαριστερού προσανατολισμού  για την παραίτηση Τζόνσον από την ηγεσία ενός τυπικά δεξιού κόμματος, γιατί ένα κλασικά δεξιό κόμμα είναι οι Τόρηδες. Και βέβαια, η έκπληξη έχει να κάνει με το ότι οι αναλύσεις επιμένουν ιδιαίτερα σε ζητήματα αισθητικής και στον ελλειμματικό σεβασμό του Μπόρις Τζόνσον απέναντι στην «εύρυθμη λειτουργία των φιλελεύθερων δημοκρατικών θεσμών».

Ξεκόβοντας κακήν κακώς με τις σοσιαλιστικές ρίζες της σοσιαλδημοκρατίας και τα εγχώρια ανδρεπαπανδρεïκά λυντσαρίσματά της, κεντροαριστεροί πολιτικοί παίρνουν όρκο ότι η παραίτηση του Βρετανού πρωθυπουργού είναι εμβληματική περίπτωση αισθητικά κακοχυμένου και πολιτικά ψεκασμένου ηγέτη, με τους αυτάρεσκους προσδιορισμούς του δημοκράτη και προοδευτικού αποκλειστικά προορισμένους για τους ίδιους. Η κατάκριση είναι, λοιπόν, διττή: αισθητική και πολιτική.

Πράγματι, ο Μπόρις μπορεί να θεωρηθεί ως ένας αδέξιος της αισθητικής, ένας άγαρμπος των τρόπων, ένας «ατσούμπαλος στην εμφάνιση», όπως κατά κόρον εγράφη, αν και το τελευταίο αυτό μόλις και μετά βίας συσκοτίζει την – αν μη τι άλλο – ιδιότυπη αισθητική αποστροφή απέναντι στον κυρίαρχα προβαλλόμενο ανδρικό σωματότυπο.

Ωστόσο, αυτές οι «ενημερωμένες» αναγνώσεις του σύγχρονου αισθητικού λόγου συλλαμβάνονται αδιάβαστες όταν επικεντρώνουν τα πυρά τους στην κόμμωση Μπόρις, στο περίφημο «ανακατεμένο μαλλί» του. Ο πολιτισμικός εθνοκεντρισμός, που ανάγει το ημέτερο σε αλάνθαστο μέτρο (και) αισθητικής σύγκρισης και κρίσης των άλλων, είναι παρών, όπως παρούσα είναι και η προσέγγιση των συγκαιρινών μας creative director, που μας βεβαιώνουν πως το συγκεκριμένο haircut λειτουργεί σαν περίπου σήμα κατατεθέν της ανδρικής κόμμωσης στη σημερινή Αγγλία και, μάλιστα, πέρα από κοινωνικές προελεύσεις. Ένας από τους αισθητικούς οδηγητικούς μίτους που συνδέει τα εργατόπαιδα με τους φοιτητές της Οξφόρδης, τα μεσοστρώματα με τους γόνους των αστών, είναι ακριβώς το συγκεκριμένο στυλ ανδρικής κομμώσεως.

Στο πεδίο όμως που διαπρέπει πλήρως η αστοχία των αναγνώσεων αυτών, είναι αυτό της πολιτικής, της όντως πολιτικής. Και στο χώρο αυτό, οι Συντηρητικοί δεν αστειεύονται, ιδιαίτερα σε σχέση με τους θεσμούς της φιλελεύθερης κοινοβουλευτικής δημοκρατίας.

Τα μέλη, η ηγεσία και οι αφοσιωμένοι ψηφοφόροι του «κόμματος των τριών αιώνων» δεν συγχωρούν επί μακρόν πολιτικές αταξίες και θεσμικά καμώματα. Και δυστυχώς, ο πρώην ηγέτης της βρετανικής δεξιάς διέπραξε σοβαρά λάθη, που οι αφοσιωμένοι της δημοκρατικής δεξιάς τα εκλαμβάνουν ως καταστατικά ασύγγνωστα. Η αρνητική συμβολή του Μπόρις στο Brexit, η στάση που τήρησε στο υγειονομικό ζήτημα της πανδημικής κρίσης, κλείνοντας το μάτι στην ανοσία της αγέλης και σε άλλλες θεωρίες συνωμοσίας που πριονίζουν τα θεμέλια του κοινοβουλευτισμού, η διοργάνωση κορωνοπάρτι εν μέσω υγειονομικής κρίσης και, ακόμη βαρύτερα, τα επαναλαμβανόμενα ψεύδη προς αποφυγή των προσωπικών ευθυνών δεν περιορίζονται, στην οπτική των συντηρητικών, στη σφαίρα της αβλεψίας και το κάπως ευρύτερο πεδίο των ανεπαρκειών, αλλά πηγαίνουν σαφώς πέρα από αυτά και οι τακτικές κινήσεις κατευνασμού θα εξαντλούνταν, αργά ή γρήγορα, έτσι ή αλλιώς, για τους συντηρητικούς, οι οποίοι δεν αστειεύονται με αυτά τα κεφαλαιώδη της πολιτικής και θεσμικής ευθύνης.

Κι αυτή η συντηρητική στάση δεν σημαίνει επ’ ουδενί ότι οι δεξιοί είναι παντού και πάντα κάποιοι αλάνθαστοι του mainstream ή ότι δεν κάνουν αταξίες. Η ιστορία διδάσκει ότι έχουν διαπράξει τις (σοβαρότατες) αταξίες τους. Αλλά αλλού και άλλες.