Η επάνοδος Νετιανιάχου «ταφόπλακα» στο «φλερτ» Τουρκίας – Ισραήλ

Μια ενδιαφέρουσα είδηση δεν έτυχε της ανάλογης δημοσιογραφικής κάλυψης που της αρμόζει και για αυτό καλό είναι να θυμίσουμε κάποια πράγματα που είναι σημαντικά για τη «γειτονιά» μας.

Νωρίτερα την Πέμπτη, ο Λαπίντ έφθασε στη Τουρκία τόσο ως Υπουργός Εξωτερικών, όσο και ως μελλοντικός Πρωθυπουργός του Ισραήλ, προκειμένου να ξεκινήσει ένας ακόμη διάλογος με την τουρκική πλευρά.

Είναι αλήθεια, ότι οι σχέσεις μεταξύ Ισραήλ – Τουρκίας είναι ιδιαίτερα τεταμένες με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου να υποστηρίζει πως οι δύο χώρες εργάζονται για να αποκαταστήσουν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Να σημειωθεί, ότι οι δύο χώρες δεν διατηρούν διπλωματική εκπροσώπηση η μία στο έδαφος της άλλης από το 2018, με την αιτία να βρίσκεται στο γεγονός της υποστήριξης της Τουρκίας των όσων διαχρονικά υποστηρίζει η Παλαιστίνη, μιας και η Άγκυρα επιθυμεί να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε μια επάνοδό της στον ισλαμικό κόσμο, ενώ βέβαια καταλυτικό ρόλο έπαιξε και το περιστατικό με την επίθεση στο πλοίο Μαβί Μαρμαρά.

Το περιστατικό με το Μαβί Μαρμαρά

Στις 25 Μαΐου 2010 τα πλοία «Ελεύθερη Μεσόγειος» και «Σφενδόνη» αναχώρησαν από το λιμάνι του Πειραιά με τελικό προορισμό τη Λωρίδα της Γάζας μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια και ακτιβιστές. Παράλληλα άλλα έξι πλοία ξεκίνησαν από άλλα λιμάνια με τον ίδιο προορισμό. Σημείο συνάντησης των πλοίων είχε καθοριστεί η Κύπρος. Στις 27 Μαΐου το υπουργείο εξωτερικών του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι δεν θα επιτρέψει στα πλοία να φτάσουν στη Λωρίδα της Γάζας. Μια μέρα μετά τις προειδοποιήσεις του Ισραήλ, η Κυπριακή Δημοκρατία απαγόρευσε τον απόπλου του “στόλου της ελευθερίας” από τα λιμάνια της Κύπρου με αποτέλεσμα να μην κατορθώσουν να επιβιβασθούν στα πλοία αντιπροσωπεία βουλευτών και ευρωβουλευτών.

Την Κυριακή της 30ης Μαΐου η νηοπομπή ξεκίνησε από τα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου για τη Λωρίδα της Γάζας αλλά λόγω τεχνικών προβλημάτων έξι πλοία τελικώς αναχώρησαν. Σε αυτά επέβαιναν περί τους 700 επιβάτες, το πλείστον Τούρκοι υπήκοοι, καθώς και 10.000 τόνοι ανθρωπιστικής βοήθειας. Εκτός από τους Τούρκους επιβάτες υπήρχαν και Έλληνες, Γερμανοί, Σουηδοί, Κύπριοι και Παλαιστίνιοι υπήκοοι.

Στις 23.00 τοπικής ώρα της 30ης Μαΐου το πολεμικό ναυτικό του Ισραήλ ήρθε σε επαφή με τη νηοπομπή ενώ αυτή έπλεε σε διεθνή ύδατα 200 χιλιόμετρα μακριά από τη Λωρίδα της Γάζας. Στη συνέχεια το Ισραηλινό Πολεμικό Ναυτικό έδωσε στα 6 πλοία εντολή να απομακρυνθούν ή να τους ακολουθήσουν στο λιμάνι του Ασντόντ στο Ισραήλ.[2] Στη συνέχεια το Ισραηλινό Πολεμικό Ναυτικό έδωσε εντολή στα 6 πλοία να τους ακολουθήσουν στο λιμάνι, διαφορετικά θα τα καταλάμβαναν. Το Ισραηλινό Πολεμικό Ναυτικό επικοινώνησε με το πλοίο Mavi Marmara και ζητήθηκε από τον καπετάνιο να τους πει προς τα που κατευθύνεται το πλοίο. Λίγο αργότερα δύο ισραηλινά πολεμικά πλοία πλησίασαν και από τις δύο μεριές το πλοίο Mavi Marmara τουρκικού νηολογίου.

Οι ισραηλινοί στρατιώτες επιβιβάστηκαν στα πλοία το βράδυ της 30ής Μαΐου 2010, ενώ τα πλοία έπλεαν σε διεθνή χωρικά ύδατα 65 χιλιόμετρα δυτικά της ακτής της Γάζας. Οι στρατιώτες κατέλαβαν χωρίς αντίσταση τα πέντε πλοία ενώ ενεπλάκησαν με επιβάτες του Mavi Marmara, με αποτέλεσμα τουλάχιστον εννέα ακτιβιστές νεκρούς και εξήντα τραυματίες, ενώ σύμφωνα με το ισραηλινό υπουργείο άμυνας από την πλευρά των Ισραηλινών δυνάμεων υπάρχουν δέκα τραυματίες, εκ των οποίων οι δύο σοβαρά. Bίντεο δείχνει ορισμένους ακτιβιστές να χειροδικούν πρώτοι χρησιμοποιώντας λοστούς και άλλα αντικείμενα και να πετούν από το πάνω στο κάτω κατάστρωμα έναν στρατιώτη.

Το κρίσιμο ερώτημα

Καθώς η ισραηλινή κυβέρνηση αποφάσισε για πρόωρες εκλογές, ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Yair Lapid επισκέφθηκε την Τουρκία την Πέμπτη 23/06/2022, με την απόφαση για πρόωρες εκλογές στο Ισραήλ να αναμένεται να εγκριθεί ή όχι από το ισραηλινό κοινοβούλιο την επόμενη εβδομάδα. Εάν εγκριθεί, ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Λαπίντ θα αναλάβει τη θέση του πρωθυπουργού μέχρι τις εκλογές που θα διεξαχθούν στα τέλη Οκτωβρίου.

Με αφορμή τα προαναφερόμενα εγείρεται ένα σημαντικό και συνάμα κρίσιμο ερώτημα. Υπάρχει η δυνατότητα το Ισραήλ να εξομαλύνει τις σχέσεις του με τη Τουρκία; Κατά τη πρόσφατη επίσκεψη του  υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στο Ισραήλ, ο τελευταίος σημείωσε στην κοινή συνέντευξη Τύπου, ότι η τελική απόφαση για τον ορισμό των πρεσβευτών των δύο χωρών θα ληφθεί κατά την επίσκεψη Λαπίντ στην Τουρκία, με την επίσκεψη Λαπίντ την Πέμπτη να περιορίζεται μόνο σε μια μελλοντική και στο εγγύς μέλλον επιστροφή πρεσβευτών τουλάχιστον από πλευράς Ισραήλ.

Όλα δείχνουν, ότι το «φλερτ» υπάρχει μεν, στο παρασκήνιο δε, μιας και Τουρκία – Ισραήλ υπολογίζουν στην επάνοδο του πρώην Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται υπό έρευνα για διαφθορά, πλην όμως έδειξε ιδιαίτερη ικανοποίηση με την απόφαση των πρόωρων εκλογών.

Μάλιστα στη δήλωσή του, ο Νετανιάχου είπε ότι, η τρέχουσα κυβέρνησή  είναι η χειρότερη κυβέρνηση που έχει δει ποτέ το Ισραήλ και ότι έχει αποτύχει τελείως, ειδικά όσον αφορά την ασφάλεια και την οικονομία, με τον ίδιο να φαίνεται από όσα πράττει και όσα αναφέρει δημοσίως, ότι κατέχει στα χέρια του δημοσκοπήσεις που φανερώνουν πως το μπλοκ υπό την ηγεσία του θα κερδίσει τις εκλογές του Οκτωβρίου.

Σε αυτό το σημείο, να θυμίσουμε, ότι ο Νετανιάχου, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός την περίοδο 1996-1999 και 2009-2021, είναι επίσης ο πολιτικός που υπηρέτησε ως ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία του Ισραήλ, ενώ ποτέ δεν έκρυψε και τις εξαιρετικές σχέσεις και στενούς δεσμούς που τον συνδέουν με τις ΗΠΑ, και φυσικά με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.

Στον αντίποδα, η χώρα που φαίνεται πως δεν συμπαθεί και ιδιαίτερα είναι η Τουρκία, καθώς από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2009, έχει προκαλέσει αμέτρητα μπρα ντε φερ με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μιας και οι δυο τους βλέπουν ο ένας τον άλλον ως αντίπαλο και διεκδικητή μιας άτυπης κούρσας για την πρωτοκαθεδρία στην ευρύτερη περιοχή.

Σε περίπτωση επιστροφής Νετανιάχου η χώρα μας κυριολεκτικά «θα τρίβει τα χέρια της» με την Τουρκία να «βγάζει αφρούς», καθώς η συμμαχία Ελλάδα – Ισραήλ -Αίγυπτος και το εξαιρετικής σημασίας για την περιοχή, αλλά και την Ευρώπη μακρόπνοο σχέδιο του αγωγού EastMed Pipeline, θα επιστρέψει για τα καλά στο τραπέζι του διαλόγου. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη χώρα μας, καθώς κατά τη  διάρκεια της πρωθυπουργίας του Naftali Bennett, οι ΗΠΑ «πολέμησαν» με κάθε δυνατό τρόπο το σχέδιο EastMed, με Ελλάδα και Κύπρο να διακατέχονται από διπλωματική πρεμούρα για το τί μέλλει γενέσθαι σε ένα σχέδιο που από τη μια καθιστά τη χώρα μας ενεργειακό κόμβο, και από την άλλη επιτρέπει την ενεργειακή απεξάρτηση της Ε.Ε από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Όπως είναι φυσιολογικό, το πρώτο πράγμα που θα πράξει ο Νετανιάχου θα είναι η επανασύνδεση του έργου σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο. Το δεύτερο, να «βυθίσει» στον πάτο της Ανατολικής Μεσογείου τα όποια σχέδια για επανασύνδεση μεταξύ Ισραήλ – Τουρκίας, μιας και πλέον οι Αμερικανοί θα έχουν κατανοήσει και στη πράξη, ότι ο «φάκελος Τουρκία» έχει πλέον κλείσει για την Ουάσινγκτον και η εποχή της  τριμερούς Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ έχει μπει για τα καλά στον γεωπολιτικό χάρτη.