Κλιματική αλλαγή: Ο αγώνας για τη χρηματοδότηση απειλεί τη συμφωνία της ΕΕ για το κλίμα

Μια διαμάχη σχετικά με το πώς να προστατευθούν οι πολίτες χαμηλού εισοδήματος από τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να τεθεί ένα τίμημα στη ρύπανση απειλεί να αποτρέψει τις χώρες του μπλοκ από το να συμφωνήσουν μια σειρά νέων πράσινων μέτρων.

Οι υπουργοί Περιβάλλοντος από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ συναντώνται την Τρίτη για να επιχειρήσουν να συμφωνήσουν κοινές θέσεις για πιο φιλόδοξους νόμους για τη μείωση των εκπομπών που προκαλούν υπερθέρμανση του πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων μεταρρυθμίσεων στην αγορά άνθρακα της ΕΕ και σταδιακής κατάργησης των νέων αυτοκινήτων με ορυκτά καύσιμα το 2035.

Συνολικά, οι νόμοι έχουν σχεδιαστεί για να επιτύχουν τον στόχο της ΕΕ  για μείωση έως το 2030 των καθαρών εκπομπών κατά 55% από τα επίπεδα του 1990. Αυτό που συμφωνούν οι υπουργοί θα καθορίσουν τη θέση τους για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τους οριστικούς νόμους.

Ωστόσο, πριν από τη συνάντηση, οι χώρες βρίσκονται σε αντίθεση σχετικά με το σχέδιο των Βρυξελλών να ξεκινήσει μια νέα αγορά άνθρακα στην ΕΕ το 2026, επιβάλλοντας κόστος CO2 στα ρυπογόνα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στα κτίρια και τις μεταφορές.

“Στα δύο” οι 27

Η πρόταση, την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λέει ότι είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων εκπομπών στις μεταφορές, έχει διχάσει τις χώρες, με ορισμένους να ανησυχούν ότι θα μπορούσε να αυξήσει τους λογαριασμούς ενέργειας των πολιτών – οι οποίοι έχουν εκτοξευθεί τους τελευταίους μήνες και τροφοδοτούν τον πληθωρισμό.

Οποιαδήποτε συμφωνία αναμένεται να εξαρτάται από το εάν οι υπουργοί μπορούν να συμφωνήσουν σε ένα νέο ταμείο της ΕΕ για να βοηθήσουν τα φτωχότερα νοικοκυριά να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας και να στραφούν στην καθαρή ενέργεια, δήλωσαν διπλωμάτες.

Οι χώρες είναι χωρισμένες ως προς το πόσο μεγάλο θα πρέπει να είναι το ταμείο και πώς να το χρηματοδοτήσουν. Η Επιτροπή πρότεινε να περιέχει έσοδα από το ένα τέταρτο των αδειών CO2 που πωλήθηκαν στην αγορά νέου άνθρακα – που αναμένεται να αποφέρει περίπου 72 δισεκατομμύρια ευρώ  από το 2025-2032.

Ποιοι αντιδρούν

Τα πλουσιότερα κράτη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και της Ολλανδίας, θέλουν να περιορίσουν το μέγεθός του – με ορισμένα, όπως η Αυστρία, να αναμένεται να λάβουν λιγότερο από το 1% του ταμείου, σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής.  Ορισμένες κεντρικές και ανατολικές χώρες λένε ότι θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο και δεν μπορούν να συμφωνήσουν στη νέα αγορά άνθρακα χωρίς αυτήν.

Ο κίνδυνος είναι ότι η μη έγκριση του ταμείου θα μπορούσε να εμποδίσει συμφωνίες για άλλες προτάσεις – συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων στην υπάρχουσα αγορά άνθρακα της ΕΕ – δεδομένου ότι οι νόμοι είναι αλληλένδετοι.

Οι υπουργοί της ΕΕ θα επιδιώξουν επίσης συμφωνία σχετικά με το σχέδιο της ΕΕ να απαγορεύσει ουσιαστικά τις πωλήσεις νέων αυτοκινήτων με κινητήρα εσωτερικής καύσης από το 2035, για να επιταχύνει τη στροφή της Ευρώπης στα ηλεκτρικά οχήματα.

Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας πυροδότησε τις διαπραγματεύσεις την περασμένη εβδομάδα, όταν είπε ότι η μεγαλύτερη αγορά αυτοκινήτου του μπλοκ δεν θα υποστηρίξει τον στόχο. Η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Σλοβακία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία θέλουν επίσης να καθυστερήσει μέχρι το 2040