Μητσοτάκης και νέες κοινωνικές πολιτικές

Για δεκαετίες, είχαμε συνηθίσει να ταυτίζουμε μονοσήμαντα τις κοινωνικές πολιτικές με τις αυστηρά κρατικές πολιτικές και με την παροχή και διανομή οριζόντιων επιδομάτων στους δικαιούχους, στηριζόμενοι σε μια ορισμένη ερμηνεία των σχετικών συνταγματικών διατάξεων και σε μία σοβιετικού τύπου καθολική ταύτιση του κοινωνικού με το κρατικό.

Μια συμβολαιογραφική ανάγνωση των άρθρων 4 – 25 του συνταγματικού κώδικα οδηγεί στην ορθή περιγραφή ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, αλλά εκβάλλει και σε υπερερμηνείες της κοινωνικής αποστολής του κρατικού θεσμού, ο οποίος, σημειωτέον, θεωρείται ότι πρέπει να αλώνεται από το εκάστοτε πολιτικό κόμμα ανέρχεται στην κυβερνητική εξουσία και ο οποίος πρέπει να διοικείται από την εκάστοτε κομματική νομενκλατούρα.

Ετούτοις, αυτή η σοβιετικής έμπνευσης ερμηνευτική προσέγγιση κράτους, κόμματος και κοινωνικής πολιτικής λειτουργεί στην πράξη σαν εμπόδιο, περίπου ανυπέρβλητο, για τις παροχές μιας σύγχρονης κρατικής οντότητας κοινωνικών υπηρεσιών. Συσκοτίζει τις σχετικές πρωτοβουλίες και τα νομοθετήματα της Κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Και η επέκταση του ολοήμερου σχολείου έως τις 6 το απόγευμα για όλους και οι δωρεάν προληπτικές εξετάσεις για τον καρκίνο του μαστού στις γυναίκες άνω των 49 ετών, που ανακοινώθηκαν από την Κυβέρνηση αυτές τις μέρες, είναι μέτρα κοινωνικής πολιτικής μεγάλης σημασίας. Για δεκαετίες ταυτίζαμε την κοινωνική πολιτική με τα οριζόντια επιδόματα. Αλλά είναι σαφώς σημαντικότερο και σίγουρα πιο προσοδοφόρο για μια γυναίκα και μια οικογένεια να μπορεί να αφήσει το παιδί στο σχολείο μέχρι αργά το απόγευμα ώστε να μπορεί να εργαστεί απρόσκοπτα και είναι ζήτημα ζωής και θανάτου να μπορεί να προλάβει και να αντιμετωπίσει σε πρώιμα στάδια μια κακοήθεια.

Τέτοιες κοινωνικές πολιτικές έχουν, εκτός όλων των άλλων, και παιδαγωγικό χαρακτήρα για τον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό. Τον εκπαιδεύουν στο τι τελικά είναι πιο ωφέλιμο κοινωνικά και τι πιάνει πραγματικά τόπο σε σχέση με τους φόρους που καταβάλλει στο κράτος. Αυτά είναι μέτρα ουσιαστικής στήριξης της οικογένειας και κάνουν ένα νέο άνθρωπο να βλέπει ότι στο σχέδιο ζωής του δεν είναι εντελώς μόνος του, αλλά ότι μπορεί να έχει αρωγό του την κρατική συγκρότηση.

Και προκειμένου για μία υψηλότερη ποιότητα ζωής, θα χρειαστούν κι άλλα παρόμοια κυβερνητικά μέτρα, τα οποία είναι, επιπλέον, ανάλογα με εκείνα που λαμβάνουν κοινωνίες με μακρά ιστορική παράδοση και πλούσια πολιτική κουλτούρα σε κοινωνικές παροχές, όπως είναι οι σκανδιναβικές χώρες.