Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν: «Η αγορά ηλεκτρισμού της ΕΕ δεν λειτουργεί πια, πρέπει να αλλάξει»

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παραδέχτηκε ότι η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ «δεν λειτουργεί πλέον» και είπε πως πρέπει να προσαρμοστεί «στη νέα πραγματικότητα των κυρίαρχων ΑΠΕ».

Σύμφωνα με δημοσίευμα στο Euractiv, η φον ντερ Λάιεν παραδέχτηκε ότι τα εν ισχύ μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών ενεργειακών τιμών δεν ανταποκρίθηκαν επαρκώς σε δομικά ζητήματα στην ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού.

«Πράγματι, οι τιμές της ενέργειας εκτοξεύονται. Και κάνουμε πολλά γι’ αυτό», είπε η φον ντερ Λάιεν επικαλούμενη την εργαλειοθήκη της Κομισιόν που επιτρέπει στα κράτη-μέλη της ΕΕ να φορολογούν τα υπερκέρδη και να επιδοτούν τους καταναλωτές και τις μικρές επιχειρήσεις.

«Όμως επίσης αναγνωρίζουμε ότι είναι μια βραχυπρόθεσμη ανακούφιση που δεν θα αλλάξει τη δομή της αγοράς», πρόσθεσε λέγοντας επίσης ότι η αγορά ενέργειας «είναι σχεδιασμένη με βάση τις αναγκαιότητες πριν είκοσι χρόνια», όταν το μερίδιο των ΑΠΕ ήταν χαμηλό.

«Σήμερα, η αγορά είναι εντελώς διαφορετική. Oι ΑΠΕ είναι η πιο αποδοτική οικονομικά και φθηνότερη τεχνολογία».

Η Γαλλία και η Ισπανία, με τη στήριξη άλλων χωρών, έχουν προχωρήσει σε εκκλήσεις για μεταρρύθμιση του τρέχοντος συστήματος τιμολόγησης, με τη Μαδρίτη να ζητά «διαρθρωτικές λύσεις» σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την αποσύνδεση των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

Οι δηλώσεις της φον ντερ Λάιεν αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο μεγάλων αλλαγών στην ενεργειακή αγορά.

«Αυτό είναι το έργο που έχει αναλάβει τώρα η Κομισιόν. Δεν είναι ασήμαντο, είναι μια τεράστια αναμόρφωση, θα χρειαστεί χρόνο και πρέπει να σχεδιαστεί σωστά. Όμως, πρέπει να κινηθούμε προς τα εμπρός και να προσαρμόσουμε την αγορά ηλεκτρισμού στις σύγχρονες συνθήκες», δήλωσε η πρόεδρος της Κομισιόν.

“Στροφή” των Βρυξελλών

Μέχρι τώρα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αντιστεκόταν σε αυτές τις εκκλήσεις, επισημαίνοντας μια συνεχιζόμενη αναθεώρηση των αγορών χονδρικής ηλεκτρικής ενέργειας από τις ρυθμιστικές αρχές ενέργειας της ΕΕ. Η έκθεσή τους, που υποβλήθηκε στις 29 Απριλίου, κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι αγορές λειτουργούσαν όπως έπρεπε και ότι « η τρέχουσα σχεδίαση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν ευθύνεται για την τρέχουσα κρίση ».

Αλλά την Τρίτη, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν φάνηκε να έρχεται σε αντίθεση με αυτά τα συμπεράσματα.

«Αυτό το σύστημα της αγοράς δεν λειτουργεί πλέον. Πρέπει να το μεταρρυθμίσουμε. Πρέπει να το προσαρμόσουμε στη νέα πραγματικότητα των κυρίαρχων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», είπε ο Πρόεδρος της Επιτροπής στα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο .

«Αυτό είναι το καθήκον που έχει αναλάβει τώρα η Επιτροπή. Αυτό δεν είναι ασήμαντο, πρόκειται για μια τεράστια μεταρρύθμιση. Θα πάρει χρόνο, πρέπει να το σκεφτούμε καλά. Αλλά πρέπει να προχωρήσουμε για να προσαρμόσουμε την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στις σύγχρονες συνθήκες».

Η θέση της Γερμανίας αλλάζει

Εκτός από τα νότια έθνη, άλλες χώρες της ΕΕ δεν είναι πεπεισμένες για την ανάγκη μεταρρύθμισης των κανόνων της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Τον Οκτώβριο, ένας συνασπισμός εννέα κρατών μελών της ΕΕ προέτρεψε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απόσχει από μακροπρόθεσμα μέτρα για τον περιορισμό των αυξανόμενων τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.

Αλλά η θέση της Γερμανίας από τότε άρχισε να αλλάζει.

«Ο υπάρχων σχεδιασμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με τη δωρεάν τιμολόγησή της θα πρέπει να διατηρηθεί κατ’ αρχήν», δήλωσε στο EURACTIV το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας και Κλίματος.

«Παρόλα αυτά, πρέπει να διασφαλιστεί ταυτόχρονα ότι το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας είναι αδιάβροχο για το μέλλον και ταιριάζει με τους φιλόδοξους κλιματικούς στόχους των επόμενων ετών και δεκαετιών», πρόσθεσε.

Η νέα γερμανική κυβέρνηση, η οποία ανέλαβε καθήκοντα τον Δεκέμβριο, εγκαινίασε μια πλατφόρμα ενδιαφερόμενων μερών «σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας ουδέτερου για το κλίμα» για να το διερευνήσει αυτό. Η πλατφόρμα, η οποία συγκεντρώνει εμπειρογνώμονες από το χώρο της επιστήμης, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας των πολιτών, αυτή τη στιγμή εκπονεί «συγκεκριμένες προτάσεις για το σχεδιασμό της αγοράς», ανέφερε το υπουργείο.

Στο επίκεντρο των συζητήσεων είναι «το πώς μπορεί ή πρέπει να τονωθεί η ασφαλής χωρητικότητα για να αντισταθμιστεί η κυμαινόμενη τροφοδοσία των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» και πώς να συνδυαστούν οι αγορές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας με νέους τομείς κατανάλωσης όπως οι μεταφορές, τα κτίρια και η βιομηχανία, ανέφερε το υπουργείο.

Οι αναδυόμενες τεχνολογίες όπως οι αντλίες θερμότητας, η αποθήκευση ηλιακών φωτοβολταϊκών, η ηλεκτροκίνηση και οι συσκευές ηλεκτρόλυσης πρέπει όλες να μπορούν να αντιδρούν στα σήματα της αγοράς και του δικτύου για να διασφαλίσουν τη σταθερότητα του συστήματος στο μέλλον, εξήγησε το υπουργείο.