ΕΟΚΕ: Στροφή προς τα “εναλλακτικά καύσιμα” για να μηδενίσει τις εκπομπές ρίπων

Ένας από τους πρωταρχικούς στόχους της ναυτιλίας είναι η δημιουργία «μηδενικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», μιας και είναι αυτό που έχει γνωμοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ), σε πρόταση κανονισμού που έκανε «για τη χρήση ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών στις θαλάσσιες μεταφορές και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ».

Οι κοινωνικοί εταίροι μέσω της ΕΟΚΕ ενώ επικροτούν την πρόταση κανονισμού καθώς έχει ως στόχο να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, σύμφωνα με το ot.gr, εν τούτοις θεωρούν ότι θα πρέπει να εναρμονιστεί με τους κανονισμούς του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, λόγω του διεθνούς χαρακτήρα της ναυτιλίας.

Η πλήρης απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές απαιτεί να καταστούν ευρέως διαθέσιμα εναλλακτικά καύσιμα πλοίων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών ή μηδενικών ανθρακούχων εκπομπών και/ή ρηξικέλευθες τεχνολογίες πρόωσης. Η στενή συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς του ναυτιλιακού κλάδου και της αλυσίδας εφοδιασμού είναι απαραίτητη για την επίτευξη αυτού του στόχου, υπογραμμίζει.

23.400 πλοία ο ευρωπαϊκός στόλος

Εξετάζοντας η ΕΟΚΕ τον κανονισμό αρχικά αναφέρεται στον ρόλο και στη σημασία της ναυτιλίας στην ευρωπαϊκή οικονομία. Η ναυτιλία, αναφέρει, έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς σχεδόν 90% των παγκοσμίων αγαθών μεταφέρονται διά θαλάσσης. Επίσης, η παγκόσμια παρουσία της ενωσιακής ναυτιλίας αποτελεί στρατηγικό πλεονέκτημα που επιτρέπει στην ΕΕ να διαφυλάσσει τη γεωπολιτική της ανεξαρτησία και να αυξάνει την οικονομική και βιομηχανική της ανθεκτικότητα, καθώς και την κυριαρχία της. Το 2019, περίπου 46% των εξαγωγών αγαθών σε τρίτες χώρες και 56% των εισαγωγών από τρίτες χώρες μεταφέρθηκαν διά θαλάσσης (Eurostat, 2021).

Ο υπό ενωσιακό έλεγχο ναυτιλιακός στόλος φτάνει τα 810 εκατομμύρια τόνους νεκρού βάρους, αποτελείται από 23.400 σκάφη και καταλαμβάνει μερίδιο 39,5% του παγκοσμίου στόλου το 2020. Η συνολική οικονομική συμβολή της ναυτιλίας στο ενωσιακό ΑΕγχΠ φτάνει τα 149 δισ. ευρώ και περίπου 2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Αξίζει να σημειωθεί πως για κάθε 1 εκατομμύριο ευρώ ΑΕγχΠ που δημιουργεί η ναυτιλία, στηρίζει άλλα 1,8 εκατομμύρια σε άλλους τομείς της οικονομίας της ΕΕ. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, το μερίδιο των συνολικών ναυτιλιακών εκπομπών στο σύνολο των ανθρωπογενών εκπομπών θερμοκηπικών αερίων αυξήθηκε από 2,76% το 2012 σε 2,89% το 2018.

Τι προβλέπει ο κανονισμός FuelEU

Ο κανονισμός FuelEU για τη ναυτιλία θεσπίζει πρότυπα για τη σταδιακή αύξηση της μέσης έντασης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των καυσίμων που χρησιμοποιούνται επί του σκάφους από ελλιμενισμένα πλοία, κατά τον κατάπλου ή απόπλου από λιμένες της ΕΕ. Η μη τήρηση αυτών των προτύπων θα έχει ως αποτέλεσμα την επιβολή διοικητικών προστίμων στις ναυτιλιακές εταιρείες, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν προφανώς για τη στήριξη έργων που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, ιδίως στον τομέα της ναυτιλίας και των βιοκαυσίμων. Η εν λόγω πρόταση θα έχει επίσης εξωεδαφική εφαρμογή στη διεθνή ναυτιλία, δεδομένου ότι το πεδίο εφαρμογής της είναι πανομοιότυπο με εκείνο της πρότασης για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ).

Μετά την 1η Ιανουαρίου 2030 προβλέπει επίσης τη χρήση της χερσαίας παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για δύο τύπους πλοίων – επιβατηγά πλοία και πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.