100 +1 ημέρες πολέμου: Απολογισμός και προοπτικές

Βαδίζουμε πια στην εκατοστή πρώτη ημέρα του πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανία, με σοβαρές στρατιωτικές και ενεργειακές επιπτώσεις. Μάλιστα, δεν θα ήταν αδόκιμο να υποστηριχθεί ότι, όσο κάθε εμπόλεμο μέρος έχει επαρκείς ενεργειακούς πόρους, τόσο μπορεί να ελπίζει σε μια επιτυχή έκβαση του πολέμου, αν και  αυτού του τύπου οι προσεγγίσεις προδίδουν περισσότερο αλαζονεία παρά σύνεση.

Συγκεκριμένα, αναφορικά με τις ρωσικές επιχειρήσεις στη Μαριούπολη και ιδίως στο Ντονμπάς, φαίνεται ότι το ρωσικό γενικό επιτελείο στράφηκε προς μια, μάλλον αργή, στρατηγική περικύκλωσης και κατάπνιξης της ουκρανικής αντίστασης. Όμως, η Ουκρανία αγωνίζεται να τα καταφέρει, σε πείσμα της έλλειψης στρατευμάτων και πυρομαχικών. Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, οι προσπάθειες για πλήρη περικύκλωση των πόλεων Ιζιούμ και Σεβεροντονέτσκ έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει. Με αυτόν τον ρυθμό, και με την επιφύλαξη των καθαριστικών αντεπιθέσεων, στις οποίες ο ουκρανικός στρατός έδειξε ικανότητες στο Χάρκοβο στις αρχές Μαΐου, θα χρειαστούν αρκετοί μήνες για να καταληφθεί το Ντονμπάς. Αν υποθέσουμε ότι αυτό επιτυγχάνεται, είναι αρκετό για να υποστηριχθεί ότι με τέτοια επιτυχία θα τερματιστεί ο πόλεμος;

Ποιος πληρώνει πραγματικά το κόστος αυτού του αργόσυρτου πολέμου; Πρώτα και κύρια ο ουκρανικός πληθυσμός. Ωστόσο, η παράταση του πολέμου για ένα χρόνο ή και περισσότερο, θα ήταν καταστροφική για την Ευρώπη στο σύνολό της και για καθένα από τα μέλη της, η οικονομία της οποίας έχει πληγεί σημαντικά. Η διακοπή λειτουργίας του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 είναι ακριβή για τη Γερμανία, η οποία δεν μπορεί να καλύψει πλήρως τις ανάγκες της, αγοράζοντας υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) από αμερικανικές εταιρείες.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, κάθε κράτος – μέλος της ΕΕ καθίσταται μια εξαιρετική περίπτωση. Η Ουγγαρία για το πετρέλαιο, ενώ η Ισπανία και η Πορτογαλία για τον περιορισμό της αύξησης των τιμών της ενέργειας. Η Ιταλία είναι η πιο σοβαρή περίπτωση με τετραπλασιασμό του κόστους βιομηχανικής παραγωγής. Τουλάχιστον 1.000 ευρώ περισσότερα θα πληρώσουν φέτος τα νοικοκυριά για φυσικό αέριο και ρεύμα. Η κυβέρνηση, η οποία έχει ήδη αποδεσμεύσει τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ, υπόσχεται παράταση επτά δισεκατομμυρίων ευρώ για τη μείωση των επιβαρύνσεων. Μπορεί, όμως, πραγματικά να σηκώσει το βάρος των οικονομικών επιβαρύνσεων μεσοπρόθεσμα; Ας μην ξεχνάμε ότι, μετά από δύο χρόνια έκτακτων μέτρων για τη μείωση των επιπτώσεων της επιδημίας του Covid στις επιχειρήσεις, τα ευρωπαϊκά κράτη δεν είναι πλέον σε θέση να αυξήσουν το χρέος.

Λαμβάνοντας υπ’ όψη τα δυσκολίες ενεργειακής μετάβασης, ένας μακροχρόνιος πόλεμος στην Ουκρανία θα φέρει οικονομική και κοινωνική αποσταθεροποίηση σε ολόκληρη την Ευρώπη, επιταχύνοντας τους ρυθμούς της αναπόφευκτης κρίσης στο εσωτερικό της ΕΕ. Για να αποτρέψει την επιδείνωση της ενεργειακής και πληθωριστικής κρίσης, η Ένωση, εκ των πραγμάτων, καλείται να διαβλέψει ορθά και σύντομα τα χρονικά όρια των ρωσικών στρατιωτικών επιχειρήσεων.