Τι σημαίνει για την Τουρκία διεθνής κοινότητα;

Ο Ερντογάν χρησιμοποιεί κατά κόρον τον όρο, εγκαλώντας ποικίλους και, ενίοτε, αντιθετικούς διεθνείς παίκτες να κινηθούν προς την κατεύθυνση της υπεράσπισης των συμφερόντων της γειτονικής χώρας εναντίον όσων, κατά την εκτίμησή του, παραβιάζουν τα δίκαια της Τουρκίας και αντιστρατεύονται στο καθεστώς του, χωρίς, όμως, να διευκρινίζει ποτέ τι εννοεί με τον όρο αυτό.

Ωστόσο, ο Τούρκος Πρόεδρος θα όφειλε να γνωρίζει ή, αν δεν γνώριζε, να μάθει ότι η διεθνής κοινότητα είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό που έχει ως στερεοτυπική πρόσληψη στην πολιτική του σκέψη. Διότι η ύπαρξη της διεθνούς κοινότητας προϋποθέτει ότι τα εθνικά κράτη έχουν υπερβεί το μακροιστορικό στάδιο της σύγχυσης ή/και του χάους στις σχέσεις που συνάπτουν μεταξύ τους. Τούτο δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι υφίσταται ένα παγκοσμίων διαστάσεων σύστημα διακυβέρνησης αλλά ότι, τουλάχιστον, υπάρχουν, όπως είναι η σημερινή διεθνής κατάσταση, ορισμένες κοινές παραδοχές για τα έθνη – κράτη.

Η πρώτη από αυτές αναφέρεται στη διπλωματία και παραπέμπει στις διπλωματικές σχέσεις που συνδέουν τα σημερινά κράτη μεταξύ τους. Και διπλωματία στο σημερινό κόσμο σημαίνει πρωταρχικά διάλογος, δηλαδή ανταλλαγή απόψεων σχετικά με ένα ορισμένο θέμα. Το καθεστώς Ερντογάν, ακόμη κι όταν ακολουθεί διπλωματικά μέσα, συνηθίζει να μην καταθέτει απόψεις και επιχειρήματα, αλλά να διατυπώνει έμμεσες απειλές και προσβολές εναντίον όσων τολμήσουν να διαφωνήσουν μαζί του.

Η δεύτερη παραδοχή έχει να κάνει με το διεθνές δίκαιο. Αυτό δεν καθορίζει το περιεχόμενο των εκάστοτε συνομιλιών ή διενέξεων, αλλά παρέχει το νομικό πλαίσιο εντός του οποίου οφείλουν να κινούνται οι σχέσεις ανάμεσα στις κρατικές οντότητες. Αυτό το σώμα αρχών και κανόνων είναι περιβεβλημένο με την αρχή της δεσμευτικότητας, που ισχύει για όλες τις κρατικές συγκροτήσεις, ανεξάρτητα από τα πληθυσμιακά και γεωγραφικά δεδομένα τους. Σε αντίθετη ρότα, ο Ερντογάν επικαλείται συχνά την πληθυσμιακή ή/και τη γεωγραφική υπεροχή της Τουρκίας έναντι άλλων κρατών, προκειμένου να επιβάλει με ύφος παλικαρά τους όρους του.

Η τρίτη παραδοχή αναφέρεται στους διεθνείς οργανισμούς. Και οι διεθνείς οργανισμοί αποβλέπουν στην αποφόρτωση των εκάστοτε εντάσεων μεταξύ των κρατών και στην προαγωγή της ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών τους. 

Η ολοένα και μεγαλύτερη διεθνής απομόνωση, την οποία κατακτά καθημερινά ο Ερντογάν, είναι ότι η Τουρκία ομιλεί διαρκώς και συχνότερα σαν «χαλασμένη κασέτα», επιδεικνύει ένα ασυγκράτητο πνεύμα αντιλογίας, απωθεί κάθε πνεύμα συναντίληψης και επιφυλάσσει σε διεθνείς οργανισμούς μια εξόφθαλμα εργαλειακή μεταχείριση, επιστρατεύοντας έναν παλαιάς κοπής επαρχιωτισμό στις διεθνείς σχέσεις της. Δεν ευθύνεται, λοιπόν, ούτε ο Έλληνας Πρωθυπουργός, ούτε το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών, ούτε το PKK, ούτε το ΝΑΤΟ για την διεθνή περιθωριοποίησή της.