Ο φιλελεύθερος Ζελένσκι του Νταβός

Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ο Ζελένσκι δεν περιορίστηκε στον πόλεμο με τη Ρωσία του Πούτιν. Μια προσεκτική ανάγνωσή της αναδεικνύει ότι ο Ουκρανός Πρόεδρος έθεσε τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων, αναφερόμενος σε ευρύτερα ζητήματα που άπτονται των ορίων του διαλόγου με αυταρχικά καθεστώτα, της τρέχουσας παγκοσμιοποίησης, του διεθνούς δικαίου, του κλίματος και της φτώχειας.

Πράγματι, η ομιλία Ζελένσκι ξεπέρασε κατά πολύ την τραγική συνθήκη που βιώνει η χώρα του λόγω του ρωσικού επεκτατισμού. Μας παρέπεμψε στην εικόνα ενός συνολικότερου κόσμου, που έχει γίνει ιδιαίτερα επικίνδυνος. Ο καθολικός αποκλεισμός της Ρωσίας, εάν επιβληθεί από τη βαρβαρότητα της επίθεσης κατά της Ουκρανίας, θα αποτελεί προηγούμενο που θα σημαδέψει την ιστορία της ανθρωπότητας σε αυτές τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού πρώτου αιώνα και της τρίτης χιλιετίας.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος έθεσε το καίριο ερώτημα των ορίων του διαλόγου με αυταρχικά πολιτικά καθεστώτα. Μέχρι ποιου σημείου μπορούμε να κάνουμε διάλογο με αυταρχικά καθεστώτα; Μέχρι πού μπορούμε να συμφωνήσουμε να προσκαλέσουμε σε διάλογο μια χώρα, που δεν αναγνωρίζει την καθολικότητα του νόμου και τις δημοκρατικές ελευθερίες; Αύριο, ποια θα είναι η μοίρα της Κίνας; Και η Ινδία, η μελλοντική υπερδύναμη, θα στραφεί στο πλευρό της Ευρώπης ή των Ηνωμένων Πολιτειών αποκλειστικά;

Κι ως προς το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, ποια θα είναι η θέση του και ποιος ο ρόλος του σε έναν κόσμο σε μετάβαση; Το μέλλον του Φόρουμ διακυβεύεται και, μαζί με αυτό, μια ορισμένη ιδέα της παγκόσμιας τάξης. Και πρόκειται για ένα πραγματικό παράδοξο σχετικά με έναν οργανισμό που συνόδευσε την εμφάνιση και τη δυναμική της παγκοσμιοποίησης, την οποία τίποτε δεν φαινόταν ικανό να σταματήσει. Δεν είναι το τέλος της ιστορίας, ούτε η παρακμή των ανεπτυγμένων χωρών που ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια μας, αλλά ο κίνδυνος της επιστροφής σε έναν οξυμένο εθνικισμό παρελθόντων χρόνων.

Και ακόμη, ο Ζελένσκι διερωτήθηκε πώς θα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα του κλίματος, της βιοποικιλότητας και της φτώχειας εάν τα κράτη θελήσουν αν απομακρυνθούν από τους διεθνείς κανόνες που προέκυψαν από τους δύο μεγάλους παγκόσμιους πολέμους.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος έθεσε λοιπόν μια σειρά καίριων ζητημάτων και σημαντικών προκλήσεων που αφορούν τον πυρήνα της σύγχρονης φιλελεύθερης ατζέντας διεθνώς, αντί να επιλέξει να περιοριστεί στην (δραματική) περιπτωσιολογία.