Ρωσία: Αντιπολεμικοί ακτιβιστές αρνούνται να φύγουν

Πολλοί Ρώσοι φεύγουν από την Ρωσία φοβούμενοι την εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία. Υπάρχουν όμως και κάποιοι ακτιβιστές που δεν θέλουν να φύγουν. Ο Oleg Orlov λέει ότι δεν έχει σχέδια να φύγει από τη Ρωσία . “Πήρα μια απόφαση πριν από πολύ καιρό ότι θέλω να ζήσω και να πεθάνω στη Ρωσία, είναι η χώρα μου”, είπε ο Orlov στον Observer . «Αν και ποτέ δεν ήταν τόσο άσχημα».

Αυτό λέει κάτι για τον Orlov, ο οποίος θυμάται ότι τύπωσε αυτοσχέδιες αντιπολεμικές αφίσες στα τέλη της δεκαετίας του 1970 για να διαμαρτυρηθεί για τη ρωσική εισβολή στο Αφγανιστάν ή για την υποστήριξη του κινήματος Solidarnost της Πολωνίας, και ήταν παρατηρητής και διαπραγματευτής κατά τη διάρκεια του αιματηρού πολέμου στην Τσετσενία τη δεκαετία του 1990 .

«Κατανοώ την υψηλή πιθανότητα μιας ποινικής υπόθεσης εναντίον μου και των συναδέλφων μου»

Έχει συλληφθεί τρεις φορές για πικετοφορία από τα τέλη Φεβρουαρίου, όταν τα ρωσικά στρατεύματα εξαπέλυσαν επίθεση στην Ουκρανία . Και δεν αποκλείει ποινή φυλάκισης στο μέλλον του. «Κατανοώ την υψηλή πιθανότητα μιας ποινικής υπόθεσης εναντίον μου και των συναδέλφων μου», είπε. «Αλλά πρέπει να κάνουμε κάτι… ακόμα κι αν είναι απλώς να βγούμε έξω με ένα πικετό και να μιλήσουμε ειλικρινά για αυτό που συμβαίνει».

Δεκάδες χιλιάδες Ρώσοι έχουν εγκαταλείψει τη χώρα από τότε που εισέβαλε στην Ουκρανία, φοβούμενοι ένα κύμα κυβερνητικής καταστολής και ένα πιθανό κλείσιμο των συνόρων της Ρωσίας παρόμοιο με αυτό που συνέβη στη Σοβιετική Ένωση. Ωστόσο, ένα αφοσιωμένο, ποικιλόμορφο στέλεχος αντιπολεμικών ακτιβιστών έχει μείνει πίσω, συνεχίζοντας να διαμαρτύρεται, να δημοσιεύει στο Διαδίκτυο, να συγκεντρώνει χρήματα και να οργανώνει την αντίθεση στον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν εναντίον του γείτονά τους.

«Πήρα μια απόφαση ότι δεν θα πάω. Αυτή ήταν η απόφασή μου», είπε ο 38χρονος Ilya Yashin, βετεράνος του δρόμου και πολιτικός ακτιβιστής που υπηρετεί επίσης ως δημοτικός βουλευτής στη Μόσχα. «Καταλαβαίνω όλους τους κινδύνους. Καταλαβαίνω τι μπορεί να σημαίνει για μένα. «Αλλά μου φαίνεται ότι οι αντιπολεμικές φωνές ακούγονται πιο δυνατές και πιο πειστικές εάν το άτομο παραμείνει στη Ρωσία», είπε.

«Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ζητούν συμβουλές για το αν πρέπει να φύγουν»,

Ο Yashin συνέχισε να μιλάει δημόσια ενάντια στον πόλεμο, κινηματογραφώντας ροές στο κανάλι του στο YouTube που αγγίζουν το 1,5 εκατομμύριο θεατές ή περισσότερους. Εκτίμησε ότι το 80% των φίλων και συναδέλφων του, πολλοί στην αντιπολίτευση στην πολιτική ή στη δημοσιογραφία, είχαν εγκαταλείψει τη χώρα. «Νομίζω ότι έχω περισσότερους φίλους στη Γεωργία και στο Βίλνιους τώρα παρά στη Μόσχα», είπε. Δεν υπήρχε καμία κρίση για αυτούς που έφυγαν, είπε, ενώ κοίταξε αυτούς που έμειναν με «μεγάλη συμπάθεια, μεγάλο σεβασμό». Μέσω του ακτιβισμού του, ήλπιζε επίσης να δείξει ότι πολλοί Ρώσοι δεν υποστηρίζουν αυτόν τον πόλεμο.

«Τι νόημα έχει να κάνεις πολιτική στη Ρωσία αν δεν είσαι διατεθειμένος να διαμαρτυρηθείς ενάντια στον πόλεμο σε μια τόσο ιστορική στιγμή;» αυτός είπε. Ο κίνδυνος για ακτιβιστές όπως ο Orlov και ο Yashin είναι υπαρκτός. Η κυβέρνηση έχει ήδη ανοίξει σχεδόν δώδεκα υποθέσεις για υποτιθέμενες «πλαστές» σχετικά με τον στρατό , που μπορεί να επισύρει ποινή κάθειρξης έως και 15 ετών, και έχει προχωρήσει σε περισσότερες από 15.000 συλλήψεις διαδηλωτών.

«Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που ζητούν συμβουλές για το αν πρέπει να φύγουν», είπε ο Πάβελ Τσίκοφ, επικεφαλής της Agora, μιας ρωσικής ομάδας ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εδρεύει στο Καζάν του Ταρταρστάν. «Τους λέω σε όλους ότι αν σκέφτεστε να φύγετε, πρέπει να φύγετε και να παρακολουθήσετε τον Τιτανικό από το σκάφος [διάσωσης] και όχι από το σκάφος». «Αν οι άνθρωποι διστάζουν, θα κατηγορήσουν τον εαυτό τους αν μείνουν και δεν μπορούν να φύγουν αργότερα», είπε.

«Είμαι σχεδόν 60, έζησα όλη μου τη ζωή στη Ρωσία, πού στο διάολο θα πάω;»

Ο Τσίκοφ συνέκρινε την κατάσταση με εκείνη των συνθηκών για τους ακτιβιστές στη Χιλή υπό τον Αουγκούστο Πινοσέτ ή στην Τουρκία μετά την πρόσφατη αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος. «Δεν υπάρχει κατανόηση για το πόσο μακριά ή πόσο βαθιά μπορεί να φτάσει αυτό», είπε. Στο Γεκατερίνμπουργκ, ο Yevgeny Roizman είναι προσηλωμένος στην τοπική πολιτική εδώ και δύο δεκαετίες. Ο πρώην δήμαρχος και ακτιβιστής κατά των ναρκωτικών είναι ένας σπάνιος αξιωματούχος στις περιφέρειες που εκφράζει ανοιχτά την υποστήριξή του στον ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι . Ένα μήνα αφότου χαρακτήρισε τον πόλεμο πράξη «προδοσίας» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, συνεχίζει να έχει ανοιχτές διαβουλεύσεις με ντόπιους, χαρακτηριστικό του κοινωνικού του ακτιβισμού στην τέταρτη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας.

«Είμαι σχεδόν 60, έζησα όλη μου τη ζωή στη Ρωσία, πού στο διάολο θα πάω;» είπε ο Roizman το Σαββατοκύριακο. «Πολλοί άνθρωποι με βλέπουν ως παράδειγμα – μένουν γιατί βλέπουν ότι δεν έχω φύγει», είπε. «Η παρουσία μου τους δίνει τη διαβεβαίωση ότι όλα θα είναι φυσιολογικά μια μέρα. Και ξέρω ότι δεν είμαι μόνος στη χώρα – υπάρχουν ακόμα πολλοί κανονικοί άνθρωποι». Ο Roizman είπε ότι δεν κρίνει τους πολλούς που έχουν τραπεί σε φυγή, αλλά ότι πρέπει να μπορεί να «κοιτάξω τον εαυτό μου στον καθρέφτη». «Τώρα καταλαβαίνω πώς ένιωθαν οι αντιφασίστες κατά τη διάρκεια του Τρίτου Ράιχ», είπε. «Αλλά δεν μπορώ να φύγω, είναι απαράδεκτο να το κάνω αυτό». Άλλοι λόγοι για να μείνετε είναι διαφορετικοί. Κάποιοι ανησυχούσαν για τα μέλη της οικογένειας και άλλοι ανησυχούσαν ότι μόλις φύγουν δεν θα μπορούσαν ποτέ να επιστρέψουν.

Τι ανέφερε η Lucy Shtein

Η Lucy Shtein, δημοτική βουλευτής και μέλος των Pussy Riot , είπε ότι ένιωθε ότι θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματική ως ακτιβίστρια εκτός Ρωσίας, αλλά ότι δεν μπορούσε να φύγει επειδή περιμένει την καταδίκη της για την προώθηση μιας διαμαρτυρίας υπέρ του Ναβάλνι. «Πάντα ήθελα να μείνω στη Ρωσία μέχρι το τέλος γιατί ήξερα ότι μόλις φύγω δεν θα μπορώ να επιστρέψω για πολύ καιρό», είπε.

Ο Ντμίτρι Ιβάνοφ, ακτιβιστής υπέρ της δημοκρατίας και φοιτητής επιστήμης υπολογιστών που διευθύνει το κανάλι Telegram «Protest at MGU» [Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας], είπε επίσης ότι φοβάται ότι αν φύγει, «τότε δεν θα υπάρχει τρόπος επιστροφής».

Ο φοιτητής πληροφορικής πιθανότατα θα ήταν «καλοδεχούμενος στο εξωτερικό» και είπε ότι η αστυνομία «έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για μένα». Ωστόσο, επέμεινε ότι δεν είχε κάνει τίποτα παράνομο, απλώς «ενθάρρυνε τους άλλους να βγουν έξω και να διαδηλώσουν ειρηνικά». «Αυτό επιτρέπεται από το νόμο», είπε. «Δεν νομίζω ότι πρέπει να φοβάμαι ή να σκάσω. Αυτή είναι η χώρα μου».