Περνά η ζωή μπροστά απ’τα μάτια μας: Μύθος ή αλήθεια

Πολλές φορές οι περισσότεροι θέλοντας να δώσουμε έμφαση σε μία έντονη στιγμή χρησιμοποιούμε τη φράση “πέρασε η ζωή μπροστά απ’τα μάτια μου”. Πόση αλήθεια λοιπόν κρύβει; Μήπως τελικά ισχύει και τι συμβαίνει, την ώρα που κάποιος αφήνει την τελευταία πνοή του;

Μια διεθνής ομάδα επιστημόνων ανέφερε ένα απροσδόκητο περιστατικό κατά το οποίο κατέγραψαν την εγκεφαλική δραστηριότητα ενός 87χρονου ασθενούς την ώρα που πέθαινε. Ο άνδρας είχε εισαχθεί σε τμήμα επειγόντων περιστατικών νοσοκομείου μετά από πτώση που είχε ως αποτέλεσμα αιμορραγία στον εγκέφαλο, και στη συνέχεια η κατάσταση του επιδεινώθηκε. Όταν οι γιατροί πραγματοποίησαν ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ), διαπίστωσαν ότι ο ασθενής είχε αναπτύξει επιληψία. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των καταγραφών του ΗΕΓ είχε υποστεί καρδιακή προσβολή και πέθανε.

Η ομάδα αναφέρει ότι η ανάλυση των καταγραφών των 30 δευτερολέπτων πριν και μετά τη διακοπή του καρδιακού παλμού του άνδρα υποδηλώνει ότι στις τελευταίες στιγμές του βίωσε αλλαγές σε διαφορετικούς τύπους εγκεφαλικών κυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εγκεφαλικών κυμάτων άλφα και γάμμα. Η μελέτη υποδηλώνει ότι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ διαφορετικών τύπων εγκεφαλικών κυμάτων συνεχίζονται και μετά τη διακοπή της ροής του αίματος στον εγκέφαλο.

Όμως, προσθέτουν οι ερευνητές, προκύπτει επίσης μια ενδιαφέρουσα πιθανότητα. «Δεδομένου ότι η διασταυρούμενη σύζευξη μεταξύ της δραστηριότητας άλφα και γάμμα εμπλέκεται στις γνωστικές διεργασίες και στην ανάκληση της μνήμης σε υγιή άτομα, είναι ενδιαφέρουσα η εικασία ότι η δραστηριότητα αυτή θα μπορούσε να υποστηρίξει μια τελευταία “ανάκληση της ζωής” που μπορεί να λάβει χώρα στην κατάσταση κοντά στο θάνατο», γράφει η ομάδα των επιστημόνων στο περιοδικό Frontiers in Ageing Neuroscience.

Ωστόσο, τα ευρήματα βασίζονται στις καταγραφές από ένα μόνο άτομο και οι ερευνητές συνιστούν προσοχή, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι οι τραυματικές εγκεφαλικές κακώσεις και η βλάβη της λευκής ουσίας μπορούν να επηρεάσουν τα εγκεφαλικά κύματα, ενώ η δραστηριότητα των δικτύων στον εγκέφαλο μπορεί να επηρεαστεί από αντισπασμωδικά φάρμακα, όπως αυτά που χορηγήθηκαν στον ασθενή.

Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές λένε ότι τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις.

«Τα ευρήματα αυτά αμφισβητούν την κατανόησή μας για το πότε ακριβώς τελειώνει η ζωή και δημιουργούν σημαντικά επακόλουθα ερωτήματα, όπως αυτά που σχετίζονται με τον χρόνο δωρεάς οργάνων», δήλωσε ο δρ Ζεμάρ, νευροχειρουργός στο Πανεπιστήμιο του Λούισβιλ των ΗΠΑ και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Ο καθηγητής Ανιλ Σεθ, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Sussex, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε ότι τα δεδομένα είναι «αρκετά μοναδικά», σημειώνοντας ότι από δεοντολογικής άποψης δεν είναι δυνατόν να προγραμματιστεί η συλλογή τέτοιων καταγραφών. Όμως, πρόσθεσε, παραμένουν ερωτήματα.

«Η μελέτη επεκτείνει την εργασία που έγινε πριν από 10 περίπου χρόνια και δείχνει χαρακτηριστικές “εκρήξεις” εγκεφαλικής δραστηριότητας σε τρωκτικά πριν από το θάνατο, με κάποια εγκεφαλική δραστηριότητα να παραμένει ακόμη και μετά την καρδιακή ανακοπή – ειδικά στο λεγόμενο εύρος συχνοτήτων “γάμμα”», δήλωσε.

«Αυτή η μελέτη, που δείχνει παρόμοια ευρήματα σε έναν ετοιμοθάνατο άνθρωπο, είναι συγκινητική και συναρπαστική, αλλά το αν η καταγεγραμμένη δραστηριότητα υποκρύπτει κάποιο συγκεκριμένο είδος υποκειμενικής εμπειρίας – είτε πρόκειται για τις λεγόμενες “εμπειρίες κοντά στο θάνατο”, είτε για εικόνες ζωής που αναβοσβήνουν μπροστά στα μάτια – είναι αδύνατο να ειπωθεί, και πιθανότατα θα παραμείνει έτσι».

Ο Δρ. Στιβ Τέιλορ, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο Leeds Beckett, συμφώνησε. «Δεν νομίζω ότι μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτό είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα για το πώς συμπεριφέρεται ο ανθρώπινος εγκέφαλος στο σημείο του θανάτου», είπε, προσθέτοντας ότι είναι επίσης υπερβολικό να συνδέσουμε την αύξηση των εγκεφαλικών κυμάτων γάμμα με αναδρομές πριν από τον θάνατο.

«Η ανασκόπηση της ζωής μπορεί στην πραγματικότητα να συμβεί όταν οι άνθρωποι δεν βρίσκονται φυσιολογικά κοντά στο θάνατο – υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ανασκόπησης της ζωής κατά τη διάρκεια πτώσεων, για παράδειγμα», σημείωσε.

Πηγή: theguardian/ertnews