Πώς μπορεί να «παρασυρθεί» η Ελλάδα σε τυχόν πολεμική εμπλοκή στην Ουκρανία – Τι θα μας στοιχίσει

Κόμβος επιμελητείας για τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ

Στο μεταξύ, σύμφωνα με το «Ριζοσπάστη», το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ αναζητά να μισθώσει σύντομα άλλο ένα γιγαντιαίο μεταγωγικό πλοίο για τη μεταφορά μεταξύ άλλων τροχοφόρων και ερπυστριοφόρων οχήματα. Λιμάνι φόρτωσης ορίζεται το Charleston στη Νότια Καρολίνα και σημείο παράδοσης η Αλεξανδρούπολη, με προγραμματιζόμενο διάστημα φόρτωσης και εκφόρτωσης του νέου πολεμικού φορτίου που θέλουν να περάσουν προς τη συνοριογραμμή με τη Ρωσία, μέσα από τον Εβρο, τον Μάρτη.

Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα ο Τζέφρυ Πάιατ είχε δηλώσει πως «η Αλεξανδρούπολη έχει αναδειχθεί ως βασικός κόμβος επιμελητείας, ειδικά για τον στρατό στην Ευρώπη, για τη μετακίνηση δυνάμεων και πόρων προς και από τη νοτιοανατολική πλευρά του ΝΑΤΟ».

Μάλιστα η αξιοποίηση της Σούδας και της Αλεξανδρούπολης από πλευράς ΗΠΑ στην αντιπαράθεσή τους με τη Ρωσία δεν είναι άλλωστε μυστικό και οι ίδιοι οι Αμερικανοί δεν το κρύβουν.

Οι δεσμεύσεις από τις αποφάσεις Ε.Ε. και ΝΑΤΟ

Άλλωστε η δυσκολία ελιγμών και κινήσεων από ελληνικής πλευράς για τη σύγκρουση Μόσχας – Ουάσιγκτον αντανακλάται στον επί της ουσίας ανύπαρκτο …δημόσιο διάλογο για τη θέση της Ελλάδας σε μια τέτοια σύγκρουση.

Οι ίδιοι οι κυβερνώντες άλλωστε είναι εξαιρετικά λακωνικοί στις αναφορές τους για το ζήτημα αυτό και περιορίζονται σε ευχές για «αποκλιμάκωση». Ωστόσο έχουν διαγραφεί κάποιες βασικές γραμμές γύρω από το πώς κινείται ήδη και σκοπεύει να κινηθεί και στο μέλλον η κυβέρνηση.

Αυτά αποτυπώθηκαν στο περιεχόμενο της πρόσφατης τηλεφωνικής συνομιλίας που είχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον Όλαφ Σολτς, αλλά και στην αναφορά που έκανε ο Έλληνας πρωθυπουργός στις κοινές του δηλώσεις με τον Κροάτη ομόλογό του στο Ζάγκρεμπ.

Το τρίπτυχο που θέλει να υπηρετήσει η ελληνική κυβέρνηση στην ουκρανική κρίση συνίσταται χοντρικά στο εξής: Ενιαία στάση και ενότητα ΕΕ – ΝΑΤΟ, ανοιχτοί δίαυλοι με τη Ρωσία, σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.

Το τι μπορεί να σημαίνει αυτό στην πράξη χωράει μεγάλη συζήτηση, καθώς η πραγματικότητα πολλές φορές φέρνει σε σύγκρουση αυτές τις τρεις θέσεις.

«Η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Δεσμεύεται από τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε αυτούς τους οργανισμούς. Αλλά πάντα τονίζουμε σε όλους τους συνομιλητές μας ότι τη διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας και έναν συνεχή διάλογο με τη Ρωσία, τα κρίνουμε απαραίτητα. Θεωρούμε ότι στην ευρύτερη αρχιτεκτονική ασφαλείας της Ευρώπης η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι. Και αυτά  θα συζητηθούνε εκτενώς κατά τις επαφές αυτές» τόνισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου κατά την ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών στις 9 Φεβρουαρίου.

Στη Μόσχα ο Δένδιας στις 18 Φεβρουαρίου

Πριν από περίπου δύο εβδομάδες ο Νίκος Δένδιας βρέθηκε σε Μαριούπολη και Σαρτανά όπου είχε επαφές με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας και στην τηλεφωνική επικοινωνία του με τον Ουκρανό ΥΠΕΞ εξέφρασε τη στήριξή του στο Κίεβο. Επισημαίνεται ότι η ελληνική κοινότητα ξεπερνάει τους 100.000 πολίτες στην περιοχή και βρίσκονται ουσιαστικά στο κύριο σημείο της έντασης στην Ουκρανία.

Την Παρασκευή στις 18 Φεβρουαρίου ο Νίκος Δένδιας μεταβαίνει στη Μόσχα, μετά από πρόσκληση του Σεργκέι Λαβρόφ και θα έχει συνομιλίες με τον Ρώσο ομόλογό του στην τρίτη κατά σειρά επίσκεψή του στη Ρωσία τα τελευταία δύο χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφτεί στις αρχές Δεκεμβρίου τον Βλαντιμίρ Πούτιν στο Σότσι ενώ είχε και τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο πρωθυπουργό Μισούστιν στα τέλη του 2021.

Η ρωσική ενόχληση για το ρόλο της Αλεξανδρούπολης στα σχέδια των ΗΠΑ

Το μήνυμα για αποκλιμάκωση, λένε διπλωματικές πηγές, που επικαλείται σε άρθρο του ο Θ. Λαπαναϊτης, η Ελλάδα το μεταφέρει σε όλες τις πλευρές και όχι μόνο προς τη Ρωσία. Ωστόσο όταν η σύγκρουση φτάνει στα άκρα είναι ένα ερώτημα κατά πόσο μπορεί η Ελλάδα από τη μια να τηρεί τις «δεσμεύσεις» της έναντι της Δύσης και από την άλλη να έχει ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τη Ρωσία.

Είναι δε χαρακτηριστική της δυσκολίας που έχει η Ελλάδα και η απάντηση του εκπροσώπου του ΥΠΕΞ κ. Παπαϊωάννου στο ερώτημα ποια είναι η ελληνική απάντηση στην επιστολή Λαβρόφ με την οποία ζητάει από τα κράτη του ΟΑΣΕ να απαντήσουν πώς θα υπηρετήσουν στην πράξη τη ρήτρα «κάθε κράτος – μέλος να μην ενισχύει τη δική του ασφάλεια εις βάρος της ασφάλειας των άλλων».

«Δεν δύναμαι να σχολιάζω την εσωτερική αλληλογραφία μεταξύ κρατών» περιορίστηκε να δηλώσει ο κ. Παπαϊωάννου.

Επίμαχο ζήτημα στη συγκεκριμένη στιγμή είναι το γεγονός ότι η η Ρωσία είναι ενοχλημένη για τις διευκολύνσεις που δίνονται τα τελευταία χρόνια στην απόβαση αμερικανικών και νατοϊκών στρατιωτικών δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη και στην Ουκρανία μέσω του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, μέσω του οποίου, όπως ο ίδιος ο Τζέφρι Πάιατ έχει τονίσει, έχει γίνει η μεγαλύτερη μεταφορά στρατιωτικού εξοπλισμού στα Βαλκάνια.

Νέα Σούδα

Για το θέμα αυτό είχε εκφράσει την δυσαρέσκειά του ο Σεργκέι Λαβρόφ και με διπλωματικά προσεγμένες εκφράσεις είχε θέσει πρόσφατα το ζήτημα διαμηνύοντας ότι οι Αμερικανοί χρησιμοποιούν το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης για να απειλήσουν την ασφάλεια της Ρωσίας.

«Κατανοώ ότι η Ελλάδα είναι μέλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ. Όμως, επίσης, βλέπουμε ότι η Ελλάδα δεν θέλει να ακολουθήσει την οδό της επιδείνωσης των αντιρωσικών κυρώσεων, η Ελλάδα καταρχήν δεν αισθάνεται ικανοποίηση από όσα τώρα συμβαίνουν μεταξύ Δύσης και Ρωσικής Ομοσπονδίας. Εμπιστευόμαστε τους Έλληνες φίλους μας ότι με τη σοφία τους θα κάνουν την επιλογή που ανταποκρίνεται στις πεποιθήσεις τους».

Μάλιστα το θέμα είχε συζητηθεί σε τηλεφωνική επικοινωνία Δένδια – Λαβρόφ τον Ιανουάριο και αναφερόμενος σε αυτή τη συνομιλία ο Ρώσος ΥΠΕΞ τόνισε: «Ναι, θίξαμε το θέμα των νέων βημάτων που έγιναν στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις για την ενίσχυση του καθεστώτος του λιμένος της Αλεξανδρούπολης για τους σκοπούς του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και ναι, φυσικά, διαβάσαμε σε ποιες κατευθύνσεις θα χρησιμοποιήσουν αυτό το λιμάνι οι Αμερικανοί».

Πάντως δεν είναι μόνο το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης που ενοχλεί τους Ρώσους, καθώς η Αλεξανδρούπολη έχει αναδειχτεί σε «νέα Σούδα» μετά την πενταετή ανανέωση της στρατιωτικής συνεργασίας ΗΠΑ και Ελλάδας και προβλέπει κατά τις δηλώσεις του ίδιου του Μπλίνκεν επ’ αόριστο παραμονή των αμερικανικών δυνάμεων στην Ελλάδα.

Καθημερινές απογειώσεις αμερικανικών κατασκοπευτικών από Σούδα για Μαύρη Θάλασσα και Κριμαία

Είναι και αυτή καθ’ αυτή η βάση της Σούδας, όπου «συνεχίζονται καθημερινά οι απογειώσεις αμερικανικών κατασκοπευτικών αεροσκαφών (π.χ. τύπου «RC-135V» της USAF) από τη Σούδα προς τη Μαύρη Θάλασσα και την Κριμαία, για συλλογή στοιχείων σχετικά με τις κινήσεις των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων στην περιοχή.

Λέγεται εξάλλου ότι έχει αυξηθεί και η παρουσία ΝΑΤΟικών πλοίων στο Αιγαίο ελέγχοντας τις κινήσεις ρωσικών πολεμικών που μετακινούνται από την Ερυθρά Θάλασσα και την Ανατολική Μεσόγειο, μέσα από τα Στενά προς τη Μαύρη Θάλασσα».