Καμπάνια MME: Μια εξεταστική, ο καθένας το δικό του πόρισμα

Το δικό τους πόρισμα για την Εξεταστική σε ό,τι φορά την καμπάνια του «Μένουμε Σπίτι» στα ΜΜΕ και την χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης έβγαλαν τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ζήτησε την εξεταστική και είχε τη στήριξη σύσσωμης της αντιπολίτευσης, η καμπάνια από πλευράς της κυβέρνησης, αποτελεί προσπάθεια χειραγώγησης των ΜΜΕ με δημόσιο χρήμα. Στο εκ διαμέτρου αντίθετο πόρισμά της η Νέα Δημοκρατία αναφέρει ότι η καμπάνια όχι μόνο ήταν νόμιμη αλλά και επιβεβλημένη για την ενημέρωση των πολιτών και την αποτροπή από τον κίνδυνο μετάδοσης κορωνοϊού.

ΣΥΡΙΖΑ: Η ΝΔ εκτέλεσε στρατηγική ποδηγέτησης των ΜΜΕ με δημόσιο χρήμα

«Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εκτέλεσε μια στρατηγική ποδηγέτησης των ΜΜΕ, χρησιμοποιώντας το δημόσιο χρήμα ως επιβράβευση για τη δημόσια εξύμνηση αυτής και του πρωθυπουργού προσωπικά και ταυτόχρονα ως μέσο φίμωσης των αντιπολιτευτικών φωνών», αναφέρουν στο πόρισμα τους οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, μέλη της εξεταστικής επιτροπής για τη διερεύνηση της επιχείρησης πολιτικής χειραγώγησης της κοινής γνώμης, ευτελισμό των θεσμών και κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος.

Το πόρισμα του ΣΥΡΙΖΑ που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα, σημειώνει, επίσης, ότι «το δημόσιο χρήμα χρησιμοποιήθηκε και για την κατά παραγγελία διενέργεια δημοσκοπήσεων, όπως χαρακτηριστικά αποδείχθηκε στην περίπτωση της δημοσκοπικής εταιρείας Opinion Poll, η οποία διενήργησε δημοσκοπήσεις κατά παράβαση κάθε έννοιας δεοντολογίας, αξιοπιστίας και επιστημονικότητας, με μόνο στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτικών στόχων της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού προσωπικά για τη διαμόρφωση συγκεκριμένων πολιτικών τάσεων και τη χειραγώγηση των πολιτών».

Ολόκληρο το πόρισμα του ΣΥΡΙΖΑ

«Η Κυβέρνηση αποκλειστικά, ως αναθέτουσα αρχή, ήταν αυτή που αποφάσισε και ενέκρινε τα ΜΜΕ που εντάχθηκαν στη Λίστα Πέτσα και στην εκστρατεία – καμπάνια για τον κορωνοϊό. Η ανάδοχος εταιρεία ήταν αυτή που απλώς πρότεινε μέρος των ΜΜΕ και σε καμία περίπτωση δεν ήταν αυτή η οποία ενέκρινε και αποφάσισε. Όπως πληθώρα μαρτύρων κατέθεσαν η λίστα Πέτσα τελικά διαμορφώθηκε χωρίς κριτήρια και κανόνες, καθώς και χωρίς δημόσια πρόσκληση προς τα ΜΜΕ για να δηλώσουν ότι επιθυμούν να συμμετέχουν στην εκστρατεία για τον κορωνοϊό.

Με τις διερευνηθείσες αποφάσεις και πρακτικές, οι οποίες λήφθηκαν κατά σαφή και ευθεία παράβαση του ενωσιακού και εθνικού δικαίου, των γενικών αρχών του ανταγωνισμού, της διαφάνειας και της αμεροληψίας κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και υπηρεσιών, αποδείχθηκε ότι η Κυβέρνηση εκτέλεσε μια στρατηγική ποδηγέτησης των ΜΜΕ, χρησιμοποιώντας το δημόσιο χρήμα ως επιβράβευση για την δημόσια εξύμνηση αυτής και του Πρωθυπουργού προσωπικά και ταυτόχρονα ως μέσο ουσιαστικής φίμωσης των αντιπολιτευτικών φωνών και τροχοπέδη για την άσκηση σε βάρος τους κριτικής για την πολιτική, που ασκούν.

Υπό τις ανωτέρω συνθήκες επιρροής και εξαναγκασμού η πολιτική της Αντιπολίτευσης και η από μέρους της άσκηση κριτικής στις κυβερνητικές επιλογές αλλά και στις επιλογές του Πρωθυπουργού προσωπικά περιθωριοποιήθηκαν επικοινωνιακά με ολιγόχρονη προβολή ή με τυπικές αναφορές, ενώ φαινόμενα σημαντικών πολιτικών παρεμβάσεων, σημαντικών κοινωνικών φαινομένων, διαμαρτυριών και κινητοποιήσεων με μείζον πολιτικό ενδιαφέρον προβλήθηκαν ανεπαρκώς.

Σε αυτό πλαίσιο της επιχείρησης χειραγώγησης των ΜΜΕ και εντεύθεν της προσπάθειας διαμόρφωσης συγκεκριμένων πολιτικών στάσεων στους Έλληνες πολίτες χρησιμοποιήθηκε το δημόσιο χρήμα και για την κατά παραγγελία διενέργεια δημοσκοπήσεων, όπως χαρακτηριστικά αποδείχθηκε στην περίπτωση της δημοσκοπικής εταιρείας Opinion Poll, η οποία διενήργησε δημοσκοπήσεις κατά παράβαση κάθε έννοιας δεοντολογίας, αξιοπιστίας και επιστημονικότητας, με μόνο στόχο την εξυπηρέτηση των πολιτικών στόχων της Κυβέρνησης και του Πρωθυπουργού προσωπικά για τη διαμόρφωση συγκεκριμένων πολιτικών τάσεων και τη χειραγώγηση των πολιτών.

Β. Από όσα έχουν ήδη εκτενώς αναπτυχθεί προκύπτει ότι εν γένει μια εξεταστική επιτροπή δεν συστήνεται μεν για να διενεργήσει προκαταρκτική εξέταση (όπως γίνεται στην περίπτωση της λεγόμενης προανακριτικής επιτροπής), όμως, κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της ενεργεί έχοντας όλες τις εξουσίες προανακριτικής αρχής και εισαγγελέα. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν δεν έχει ως σκοπό τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών, στην πράξη, όταν αφήνεται να διερευνήσει ελεύθερα το αντικείμενο που έχει αναλάβει, μπορεί, επειδή κάνει χρήση διερευνητικών εργαλείων που είναι αντίστοιχα αυτών που χρησιμοποιεί η εισαγγελική αρχή, να φτάσει να βρει και να αναδείξει ακόμη και στοιχεία που συνάπτονται με ποινικές ευθύνες. Πρακτικά, αυτό έχει ενδιαφέρον γιατί σύμφωνα με το άρθρο 38 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν υποχρέωση να ανακοινώσουν χωρίς χρονοτριβή στον αρμόδιο εισαγγελέα αξιόποινες πράξεις που διώκονται αυτεπάγγελτα τις οποίες πληροφορήθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Οπότε στην περίπτωση αυτή θα μπορούσε επιγενόμενα να ενεργοποιηθεί ακόμη και μια διαδικασία ποινικού χαρακτήρα.

Όμως, στην προκειμένη περίπτωση η πλειοψηφία της Επιτροπής από νωρίς ενήργησε με τρόπο που φαλκίδευε το έργο της Επιτροπής και εναγωνίως περιόρισε καθοριστικά το εύρος των ερευνητικών και εξεταστικών δυνατοτήτων που θα είχε αυτή αν ασκούσε πιστά τις εξουσίες που της δίνει ο Κανονισμός της Βουλής. Ιδίως, αυτό συνέβη με τον περιορισμό του καταλόγου μαρτύρων και τον αποκλεισμό της εξέτασης των κρίσιμων πολιτικών προσώπων, μόνων ή κατ’ αντιπαράσταση με άλλα πρόσωπα, αλλά και με τον εσκεμμένο περιορισμό της πρόσβασης σε κρίσιμα αποδεικτικά έγγραφα. Εξάλλου, η επιτροπή, υπό την συγκεκριμένη πλειοψηφία, δεν ενήργησε και οποιαδήποτε άλλη προανακριτική ενέργεια, από εκείνες που είχε στη διάθεσή της και θα μπορούσε να ενεργήσει, όπως είναι λ.χ. οι έρευνες.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και έτσι, δεν έγινε δυνατό να αποκρυβούν τα στοιχεία που έχουν ήδη παρατεθεί αναλυτικά στα οικεία κεφάλαια, τα οποία βοούν για την ύπαρξη βαριών ευθυνών.

Από το σύνολο των στοιχείων που προέκυψαν, από τις καταθέσεις των μαρτύρων, από τα έγγραφα που ήρθαν στα χέρια της επιτροπής και από τον αλληλοσυσχετισμό τους, δεν προέκυψαν μόνο πολιτικές ευθύνες ή απλές παραβάσεις υπηρεσιακών κανόνων εκ μέρους κυβερνητικών και υπηρεσιακών παραγόντων, αλλά προέκυψαν ενδείξεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν την κρίση ύπαρξης βάσιμων υπονοιών για την τέλεση ποινικά αξιόποινων πράξεων και να προκαλέσουν, μετά από ιδιαίτερη έρευνα, από τις αρμόδιες εισαγγελικές και δικαστικές αρχές, ποινική δίωξη εναντίον των δραστών αυτών των πράξεων.

Ενόψει αυτών τα μέλη της Επιτροπής που είμαστε οι συντάκτες και συντάκτριες της παρούσας γνώμης προτείνουμε στην Επιτροπή, και δι’ αυτής και στην Ολομέλεια, τη διαβίβαση όλων των στοιχείων που έχουν προκύψει στις αρμόδιες δικαστικές αρχές, προκειμένου εκείνες να ερευνήσουν περαιτέρω με πλήρη τρόπο και σε πλήρη έκταση όλα τα στοιχεία που έχουν ήδη αναδειχθεί και θεμελιώνουν την ύπαρξη ποινικών ευθυνών.

‘Αλλωστε, σε σχέση με τους υπουργούς της κυβέρνησης, σε ό,τι αφορά τις πράξεις που εμπίπτουν στο άρθρο 86 παρ. 1 Συντ., την αρμοδιότητα αυτή δύναται να ασκήσει μόνο η ίδια η Ολομέλεια της Βουλής. Πέραν, λοιπόν, της διαβίβασης των κρίσιμων στοιχείων στην τακτική δικαιοσύνη, η διαβίβαση του παρόντος πορίσματος στην ίδια την Ολομέλεια της Βουλής, χωρίς κανέναν περιορισμό ως προς την παραγραφή των αξιόποινων πράξεων, συνιστά σαφή δικαίωση της πρωτοβουλίας του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ για τροποποίηση του άρθρου 86 του Συντάγματος. Κι αυτό γιατί πρόκειται για παρακαταθήκη στοιχείων που η Εθνική Αντιπροσωπεία θα μπορέσει να αξιοποιήσει οποτεδήποτε στο εξής, όταν θα μπορεί πραγματικά να αξιώσει το ρόλο να ελέγξει και ποινικά όλες τις περιπτώσεις διασπάθισης δημοσίου χρήματος που έκανε η σημερινή κυβέρνηση με σκοπό τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης, καθώς και κάθε συναφή με αυτές πράξη».

ΝΔ: Καμία πολιτική ή ποινική ευθύνη για την καμπάνια

Στο κείμενό τους τα μέλη της ΝΔ, επισημαίνουν πως η επιχείρηση του ΣΥΡΙΖΑ να σπιλώσει την κυβέρνηση για δήθεν κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος και χειραγώγηση κοινής γνώμης από τις δημοσκοπήσεις, μέσα από τις ενημερωτικές καμπάνιες για τον covid 19 κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος.

Η Νέα Δημοκρατία ως φιλελεύθερη και δημοκρατική παράταξη είναι ιδιαίτερα περήφανη για την επιλογή της να συμπεριλάβει στην Αναθεώρηση του Συντάγματος διάταξη με την οποία η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση απέκτησε τη δυνατότητα σύστασης εξεταστικής επιτροπής ως κοινοβουλευτική μειοψηφία. Ταυτόχρονα αισθάνεται δικαιωμένη καθώς αναδείχθηκε πλήρως από τις μαρτυρίες και τα τεκμήρια των εργασιών της εξεταστικής επιτροπής η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να συκοφαντήσει την κυβέρνηση.

Από το σύνολο του αποδεικτικού υλικού που συγκεντρώθηκε κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της εξεταστικής επιτροπής, προέκυψε με τον πιο ηχηρό τρόπο ότι η εκστρατεία ενημέρωσης των πολιτών «Μένουμε Σπίτι-Μένουμε Ασφαλείς» ήταν απολύτως νόμιμη και αναγκαία. Προέκυψε, επίσης ότιπραγματοποιήθηκε με διαφανείς διαδικασίες και είχε μεγάλη απήχηση στην κοινή γνώμη ως ένα ισχυρό ανάχωμα στη διασπορά ψευδών ειδήσεων, τη διάχυση θεωριών συνωμοσίας και παραπληροφόρησης.

Επιπλέον καταρρίφθηκε και η παραμικρή υπόνοια ότι η κυβέρνηση προσπάθησε δήθεν να χρηματοδοτήσει τα Μέσα Ενημέρωσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας χρησιμοποιώντας ως μέσο την εκστρατεία ενημέρωσης για να τα επηρεάσει θετικά προς αυτήν. Σε ό,τι αφορά την καμπάνια για τους εμβολιασμούς αποδείχθηκε περίτρανα ότι έγινε με πλήρη διαφάνεια και νομιμότηταχωρίς οποιαδήποτε πολιτική παρέμβαση για τον αποκλεισμό κάποιου.

Για την υπόθεση σχετικά με τη στρατηγική της ελληνικής εταιρίας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε (Initiative Media) αποδείχθηκε ότι η διεξαγωγή της έγινε σύμφωνα με το ρυθμιστικό πλαίσιο περί δημοσίων συμβάσεων ενώ δεν υπήρξε καμία χρήση των κατ’ εξαίρεση διατάξεων που θεσπίστηκαν για την ανάγκη των επειγουσών αναγκών που δημιούργησε η πανδημία.

Αποδείχθηκε ευθαρσώς ότι ουδέποτε η κυβέρνηση έδωσε κατευθυντήριες γραμμές για την εκπόνηση της συγκεκριμένης σύμβασης.

Σε ό,τι αφορά τις δημοσκοπήσεις, από τις καταθέσεις των μαρτύρων και τα έγγραφα που προσκόμισαν, προέκυψε ότι για την εταιρία Opinion Poll δεν υπήρξε καμία προσφυγή στην Ελεγκτική Αρχή Δημοσκοπήσεων ή καταγγελία σχετικά με τις διενεργηθείσες δημοσκοπήσεις της σε αντίθεση με τις εταιρίες Vox Pop και Common View για τις οποίες η Ελεγκτική Αρχή εξέτασε θέματα και τα διαβίβασε στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.

Επιπλέον, δεν έχει υπάρξει καμία καταγγελία σε βάρος της Opinion Poll στα δώδεκα χρόνια της λειτουργίας της. Καθ’ όλη τη διάρκεια της εξεταστικής επιτροπής, ο ΣΥΡΙΖΑ επιδόθηκε σε ένα κυνήγι μαγισσών προκειμένου να καλύψει την κραυγαλέα αδυναμία του να αρθρώσει πολιτικό λόγο και προτάσεις σε ένα κεφαλαιώδους σημασίας ζήτημα, όπως η διαχείριση της πανδημίας εμμένοντας σε ιδεοληψίες και λαϊκισμούς.

Τα δέκα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν με την ολοκλήρωση των εργασιών της συγκεκριμένης εξεταστικής επιτροπής είναι τα ακόλουθα:

1. Ολες οι εργασίες για ανάθεση, εκτέλεση και ολοκλήρωση της αναγκαίας ενημερωτικής εκστρατείας, ήταν απολύτως διαφανείς και νόμιμες.

2. Οι στόχοι της ενημερωτικής καμπάνιας επιτεύχθηκαν πλήρως ξεπερνώντας μάλιστα τις αρχικές εκτιμήσεις πληθυσμιακής κάλυψης με κόστος σημαντικά μικρότερο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντίστοιχου πληθυσμού.

3. Η διαδικασία επιλογής των Μέσων Ενημέρωσης που συμμετείχαν στην εκστρατεία για τον covid 19 έγινε αποκλειστικά από την Initiative Media που χρησιμοποίησε ειδικά υπολογιστικά εργαλεία και αλγορίθμους για να αξιολογήσει ποια Μέσα έπρεπε να συμμετέχουν και ποια όχι. Η αξιολόγηση της Initiative Media δόθηκε στην αναθέτουσα Αρχή η οποία και την ενέκρινε με βάση την τεχνογνωσία της συγκεκριμένης εταιρίας και την εμπειρία της στην αγορά.

4. Καθ’όλη τη διάρκεια της εκστρατείας δεν υπήρξε η παραμικρή πολιτική πίεση για προσθήκη ή απόρριψη Μέσων Ενημέρωσης από οποιοδήποτε κυβερνητικό στέλεχος. Αλλωστε, στην «λίστα» με τα Media, συμμετείχαν και Μέσα Ενημέρωσης που παραδοσιακά στηρίζουν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ χωρίς να υπάρχει αποκλεισμός.

5. Κατά την παράδοση του έργου της σύμβασης δόθηκαν όλα τα απαραίτητα στοιχεία που αποδείκνυαν ότι εκτελέστηκε πράγματι το έργο της ενημέρωσης από τα ΜΜΕ που συμμετείχαν στην εκστρατεία. Σε ό,τι αφορά τα τοπικά και περιφερειακά Μέσα, το σύνολο της προϋπολογιζόμενης δαπάνης έφτασε το 26,44% όπως προέβλεπε η σύμβαση ότι ρητά είχε συμφωνηθεί ότι θα πρέπει να είναι τουλάχιστον άνω του 20%.

6. Τα κριτήρια που τέθηκαν για τη συμμετοχή των ΜΜΕ στην εκστρατεία για την κατανομή των κονδυλίων είναι τα σύνηθη που εφαρμόζονται σε κάθε καμπάνια ώστε να επιτευχθεί το υψηλότερο όφελος για τους πολίτες. Το ύψος της διαφημιστικής δαπάνης ήταν χαμηλό σε σύγκριση με αντίστοιχες πρωτοβουλίες ενώ προέκυψε ότι αντίστοιχη διαφημιστική δαπάνη είχε πραγματοποιηθεί για την καμπάνια που αφορούσε την Συμφωνία των Πρεσπών παρόλο που συμμετείχαν μόλις 39 Μέσα.

7. Επιτεύχθηκε ο πλουραλισμός καθώς συμμετείχαν 272 έντυπα ενώ δεν υπήρξε η παραμικρή καταγγελία προς το θεσμικό όργανο της ΕνωσηςΙδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών (ΕΙΗΕΑ) ως προς τη διαδικασία. Ταυτόχρονα, δεν προέκυψε η παραμικρή προσπάθεια χειραγώγησης Μέσου Ενημέρωσης λόγω της συμμετοχής του στην εκστρατεία. Αλλωστε, τα κονδύλια ήταν μικρά για κάθε Μέσο ξεχωριστά ώστε να υπάρχει έστω και η υποψία προσπάθειας χειραγώγησης.

8. Ως προς τον αποκλεισμό της εφημερίδαςDocumento θέμα το οποίο κατά κόρον απασχόλησε τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που συμμετείχαν στην Εξεταστική, προέκυψε ότι το συγκεκριμένο έντυπο αφενός δεν ανακοινώνει την κυκλοφορία του προκειμένου να υπάρχουν ποσοτικά κριτήρια και αφετέρου δεν είναι μέλος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών. Ταυτόχρονα όμως το περιεχόμενό του την επίμαχη περίοδο, ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με τα μηνύματα προστασίας έναντι του κορονοϊού που έστελνε η καμπάνια. Χαρακτηριστικά, είχε δημοσιεύματα με τίτλο «Από το Μένουμε σπίτι, στο Μένουμε ταπί», «κορονοϊός-κοροϊδοϊός», «Μάσκα-φίμωτρο» κ. α τα οποία υπονόμευαν τη συλλογική προσπάθεια λήψης μέτρων προστασίας.

9. Η πληρωμή των Μέσων έγινε από το Υπουργείο Οικονομικών αφού πρώτα ελέγχθηκαν πλήρως όλα τα τιμολόγια μαζί με τα αποδεικτικά υλικά των δημοσιεύσεων. Η Initiative Media έκανε όλες τις διαπραγματεύσεις επί των οικονομικών όρων και προϋποθέσεων ανακοίνωσης και καταχώρησης, τις απαραίτητες κρατήσεις χώρου, την παρακολούθηση εκτέλεσης του έργου και τον απολογισμό της.

10. Για την εταιρεία OpinionPoll δεν υπήρξε καμία προσφυγή στην Ελεγκτική Αρχή Δημοσκοπήσεων ή καταγγελία σχετικά με διενεργηθείσες δημοσκοπήσεις της.

Συμπερασματικά από το σύνολο των εργασιών της επιτροπής αποδείχθηκε για άλλη μια φορά η ανευθυνότητα, η καταστροφολογία και η υπονόμευση της εθνικής προσπάθειας από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ σε μία χρονική στιγμή κατά την οποία η κυβέρνηση με υψηλό αίσθημα ευθύνης εργάζεται για την διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, την ενημέρωση των πολιτών και τη θωράκιση της οικονομίας.

Αποδείχθηκε πέραν πάσης αμφιβολίας η μη ύπαρξη τόσο ποινικών όσο και πολιτικών ευθυνών πολιτικών προσώπων για τις υπό κρίση υποθέσεις, ενώ για μια ακόμη φορά η προσπάθεια της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης να υφάνει σκάνδαλα και να σπιλώσει πολιτικά και ηθικά τους αντιπάλους της κατέπεσε παταγωδώς.