Euractiv: «Έρχεται νέα στρατηγική στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας στην ΕΕ»

Έγγραφο το οποίο αναφέρεται σε μια κοινή στρατηγική στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας της ΕΕ, έφερε στη δημοσιότητα η ιστοσελίδα Euractiv.

Το εν λόγω έγγραφο πρόκειται να κατατεθεί επίσημα την επόμενη Δευτέρα, 15 Νοεμβρίου, σε διαβούλευση στους υπουργούς Εξωτερικών των κρατών μελών. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιθανότατα θα έχουν στα χέρια τους το κείμενο τον Δεκέμβριο με το τελικό σχέδιο να προκύπτει γύρω στο Μάρτιο του 2022, αναφέρει το Euractiv.

Στρατιωτικού τύπου κείμενο

Το έγγραφο είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον, καθώς δεν συνηθίζεται στην ΕΕ να συντάσσονται τέτοιου τύπου, στρατιωτικού θα έλεγε κανείς, κείμενα.

Βέβαια, τα γεγονότα το Αφγανιστάν και η συμφωνία του AUCUS ταρακούνησαν τη γηραιά ήπειρο όπου έντρομη διαπίστωνε ότι δεν μπορεί να στηρίζεται, σε βάρος της δικιάς της αυτονομίας, σε συμμάχους όπως οι ΗΠΑ. Στο στρατιωτικό τομέα δε, όλοι όσοι ήταν υπέρμαχοι της δημιουργίας ευρωστρατού, ένιωθαν δικαιωμένοι με τις τελευταίες εξελίξεις. Και αυτό το κείμενο-προσχέδιο επιβεβαιώνει ότι πλεόν η συζήτηση για στρατηγική και στρατιωτική αυτονομία έχει περάσει σε άλλη φάση στην ΕΕ.

Αξιολόγηση απειλών

Όπως λοιπόν συνηθίζεται σε τέτοιου τύπου κείμενα, το πρώτο σκέλος αφορά στην εκτίμηση των κινδύνων για την Ένωση και συνολικά στη διεθνή κοινότητα. Με τα πορίσματα διπλωματικών υπηρεσιών και τις εθνικές υπηρεσίες ασφαλείας των κρατών μελών, το κομμάτι της αξιολόγησης κινδύνων αναφέρει ότι το ζήτημα των απειλών θα πρέπει να τίθεται σε αξιολόγηση εκ νέου κάθε πέντε χρόνια ή και νωρίτερα αν το απαιτούν οι εξελίξεις.

Ξεχωρίζουν η Κίνα και η Ρωσία

Το κείμενο βλέπει στη Ρωσία και την Κίνα τους ισχυρότερους παράγοντες αστάθειας και απειλής στην Ένωση. Το κείμενο-προσχέδιο, όπως αναφέρει το Euractiv, σημειώνει ότι «οι ενέργειες της Ρωσίας στην κοινή μας γειτονιά και σε άλλα πεδία, έρχονται σε αντίθεση με το όραμα της ΕΕ και τα συμφέροντά της». Από την άλλη το προσχέδιο επισημαίνει ότι τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα πρέπει να καταστούν εταίροι στη μάχη για το κλίμα.

Αντίστοιχα, λοιπόν και η Κίνα, αναφέρεται ως συστημικός αντίπαλος και εταίρος όμως παράλληλα σε τομείς της οικονομίας και του περιβάλλοντος. Την ίδια στιγμή «εμπλέκεται ολοένα και περισσότερο σε περιφρειακές εντάσεις», τονίζει το κείμενο.

Το προφητικό διάγγελμα Μπορέλ για ευρωπαϊκή δύναμη 5.000 στρατιωτών

Όταν οι Ταλιμπάν κατελάμβαναν την Καμπούλ και οι ΗΠΑ αποχωρούσαν κακήν κακώς από το Αφγανιστάν, η ΕΕ βρέθηκε εκτεθειμένη, μη μπορώντας να εξασφαλίσει από μόνη της την ασφαλή διαφυγή των ανθρώπων της.

Τότε, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ μίλησε ανοιχτά για την αναγκαιότητα να ανατπυχθεί μια δύναμη ταχείας επέμβασης, 5.000 ανδρών, ώστε τα ευρωπαϊκά συμφέροντα να διασφαλίζονται στο πεδίο.

Το προσχέδιο υιοθετεί τη θέση Μπορέλ για τη δημιουργία μιας κοινής στρατιωτικής δύναμης επέμβασης, με το όνομα EU Rapid Deployment Capacity, έως το 2025 που θα «επιτρέψει την ταχεία ανάπτυξη μιας αρθρωτής δύναμης έως 5.000 στρατευμάτων, συμπεριλαμβανομένων χερσαίων, αεροπορικών και θαλάσσιων στοιχείων».

Το αγκάθι της ομοφωνίας

Σύμφωνα με το Euractiv, το πρόβλημα με τέτοιες στρατιωτικές επιχειρήσεις απαιτούν ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών, μια διαδικασία πολύ εύθραυστη και δύκολα επιτεύξιμη σε κρίσιμες καταστάσεις.

Το κείμενο προς συζήτηση, προτείνει μεγαλύτερη ευελιξία στον τρόπο που θα λαμβάνονται τέτοιες αποφάσεις ώστε να αναταποκρίνονται στις χρονικές και επιχειρησιακές απαιτήσεις.

Στο τραπέζι της συζήτησης για την ευρωπαϊκή στρατιωτική στρατηγική τίθεται η προοπτική της «εποικοδομητικής αποχής» ώστε να μπορούν να προχωρήσουν αποφάσεις έστω και χωρίς τη ρητή συμφωνία και έγκριση από όλα τα κράτη μέλη.

Στρατηγική αυτονομία

Ενώ όλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας, κράτη μέλη κυρίως της Αν. Ευρώπης εμφανίζονται πιο διστακτικά στην ιδέα μιας διακριτής από το ΝΑΤΟ δομής, καθώς πολλοί εκλαμβάνουν ως υπονόμευση της Συμμαχίας την συγκρότηση διακριτών δομών σε επίπεδο ΕΕ.

Σε προτεραιότητα η κυβερνοασφάλεια, το διάστημα και «τσιμπημένες» αμυντικές δαπάνες

Το προσχέδιο ξεχωρίζει τα ζητήματα υβριδικών απειλών και του κυβερνοχώρου, όπου η ΕΕ θα πρέπει να επενδύσει σε ομάδες αποτροπής κυβερνοεπιθέσεων.

Μέ ορίζοντα το 2023, το κείμενο υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα διεκδικήσει τη θέση της με νέα στρατηγική, στο διάστημα.

Τέλος, τονίζεται χωρίς να τίθονται συγκεκριμένες δεσμεύσεις, ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες και να στηρίξουν ένθερμα ευρωπαϊκές αμυντικές πρωοτοβουλίες όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας.

Καταλύτης η Γαλλία;

Η Γαλλία παραμένει η ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη στην Ευρώπη και είναι ο κύριος υποστηρικτής της ιδέας μιας πιο αυτόνομης στρατιωτικά Ευρώπης. Με την προεδρία του Συμβουλίου, το ερχόμενο εξάμηνο από το Ιανουάριο του 2022 να μεταφέρεται στο Παρίσι, είναι μάλλον μια πολύ καλή ευκαιρία η Γαλλία να προχωρήσει ουσιαστικά το εγχείρημα.