NASA: Ισχυρή ηλιακή έκλαμψη θα πλήξει σύντομα στη Γη

Ο Ήλιος εξέπεμψε μια σημαντική ηλιακή έκλαμψη την Πέμπτη, η οποία έγινε αντιληπτή από το Παρατηρητήριο Ηλιακής Δυναμικής (SDO) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA).

Τα ηλιακά φορτισμένα σωματίδια από την έκλαμψη και τη συνοδευτική στεμματική έκρηξη μάζας αναμένεται να πλήξουν τη Γη σήμερα ή το Σαββατοκύριακο, κάτι που μπορεί να προκαλέσει θεαματικό σέλας στις βόρειες αρκτικές περιοχές ή και να επηρεάσει τις δορυφορικές επικοινωνίες.

Οι εκλάμψεις αυτές είναι ισχυρές εκρήξεις ακτινοβολίας, οι οποίες δεν μπορούν να διαπεράσουν την ατμόσφαιρα και να βλάψουν τους ανθρώπους, αλλά – αν είναι αρκετά ισχυρές όπως η συγκεκριμένη – είναι δυνατό να προκαλέσουν ατμοσφαιρικές διαταραχές, δηλαδή στον διαστημικό «καιρό» και κατ’ επέκταση προβλήματα στο στρώμα όπου «ταξιδεύουν» τα σήματα GPS και επικοινωνιών.

Η έκλαμψη της Πέμπτης ήταν ισχύος Χ1 (η Χ είναι η πιο ισχυρή κατηγορία εκλάμψεων, με τις Χ2 να έχουν διπλάσια ένταση από τις Χ1, τις Χ3 διπλάσια από τις Χ2 κλπ). Οι πιο ασθενείς εκλάμψεις είναι της κατηγορίας C, ενώ οι ενδιάμεσες της κατηγορίας Μ.

Οι εκλάμψεις μπορεί να συνοδεύονται από στεμματικές εκρήξεις ηλιακής μάζας, πολύ φορτισμένων σωματιδίων τα οποία ταξιδεύουν στο διάστημα με τεράστιες ταχύτητες. Η έκλαμψη της Πέμπτης προήλθε από μια ενεργή ηλιακή κηλίδα (AR2887) στο κέντρο του Ήλιου, η οποία «βλέπει» προς τη Γη.

Ο Ήλιος βρίσκεται στην αρχική φάση του τρέχοντος κύκλου της δραστηριότητας του, που κάθε φορά διαρκεί περίπου 11 χρόνια. Ο τωρινός κύκλος άρχισε το Δεκέμβριο του 2019.

NASA: Λίγα λόγια για την Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία

Η NASA (National Aeronautics and Space Administration, δηλαδή Εθνική Διοίκηση Αεροναυτικής και Διαστήματος, συχνά γράφεται στα ελληνικά και ως ΝΑΣΑ) είναι κρατικός αμερικανικός οργανισμός που ασχολείται με την εξερεύνηση του διαστήματος, την αεροναυτική και τη μελέτη του περιβάλλοντος της Γης. Ιδρύθηκε στις 29 Ιουλίου του 1958 με την Πράξη Εθνικής Αεροναυτικής και Διαστήματος. Η έδρα της NASA βρίσκεται στην Ουάσινγκτον, ενώ όλες οι εκτοξεύσεις των επανδρωμένων και μη επανδρωμένων διαστημοπλοίων της πραγματοποιούνται στο διαστημικό κέντρο Κένεντι.

Το εναλλακτικό λογότυπο της υπηρεσίας με το όνομα “Σκουλήκι” (Worm). Χρησιμοποιήθηκε από το 1975 έως το 1992 και επαναφέρθηκε το 2020

NASA: Η κούρσα του διαστήματος

Μετά την εκτόξευση από τo Σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα του πρώτου τεχνητού δορυφόρου Σπούτνικ 1 στις 4 Οκτωβρίου 1957, η προσοχή των ΗΠΑ στράφηκε στα πρώτα δικά τους διαστημικά βήματα. Το αμερικανικό Κογκρέσο ανήσυχο από τη διαφαινόμενη απειλή στην ασφάλεια και την τεχνολογική υπεροχή των ΗΠΑ, συνέστησε άμεση και αποφασιστική δράση. Ο πρόεδρος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ και οι σύμβουλοί του συνέστησαν πιο σαφή μέτρα. Αρκετοί μήνες συζητήσεων οδήγησαν σε συμφωνία ότι χρειαζόταν μια νέα ομοσπονδιακή υπηρεσία για τη διαχείριση όλης της μη στρατιωτικής δραστηριότητας στο διάστημα.

Ο Explorer I (επίσημη ονομασία Satellite 1958 Alpha) εκτοξεύθηκε στις 10:48 μμ EST, στις 31 Ιανουαρίου 1958 και αποτέλεσε τον πρώτο τεχνητό δορυφόρο των ΗΠΑ. Στις 29 Ιουλίου 1958, ο πρόεδρος Αϊζενχάουερ υπέγραψε την Πράξη Εθνικής Αεροναυτικής και Διαστήματος, ιδρύοντας τη NASA. Όταν ξεκίνησε τη λειτουργία της στις 1 Οκτωβρίου 1958, η NASA αποτελούνταν κυρίως από τα τέσσερα εργαστήρια και τους 80 υπαλλήλους της 46-ετούς ερευνητικής υπηρεσίας που ονομαζόταν «Εθνική Συμβουλευτική Επιτροπή Αεροναυτικής», αγγλ. National Advisory Committee for Aeronautics (NACA). Σημαντικός παράγοντας στην είσοδο της NASA στην κούρσα του διαστήματος, ήταν η τεχνολογία από το γερμανικό πυραυλικό πρόγραμμα, καθοδηγούμενο από τον Βέρνερ φον Μπράουν, ο οποίος έγινε Αμερικανός πολίτης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα θεωρείται ως ο πατέρας του διαστημικού προγράμματος των ΗΠΑ. Στοιχεία της Υπηρεσίας Στρατιωτικών Βαλλιστικών Πυραύλων (αγγλ. Army Ballistic Missile Agency) (στην οποία ανήκε η ομάδα του φον Μπράουν) και του Εργαστηρίου Ερευνών του Ναυτικού (αγγλ. Naval Research Laboratory) ενσωματώθηκαν στη NASA.

Τα πρώτα προγράμματα της NASA περιελάμβαναν έρευνα πάνω στις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις και έλαβαν χώρα κάτω από την πίεση του ανταγωνισμού που υπήρχε μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Το πρόγραμμα Μέρκιουρι (αγγλ. Mercury), το οποίο ξεκίνησε το 1958, έβαλε τη NASA στο μονοπάτι της εξερεύνησης του διαστήματος από τον άνθρωπο, με αποστολές σχεδιασμένες απλώς για να διερευνήσουν τη δυνατότητα επιβίωσης του ανθρώπου στο διάστημα. Εκπρόσωποι του αμερικανικού στρατού, ναυτικού και αεροπορίας επιλέχθηκαν για να προσφέρουν βοήθεια στην Ομάδα Εργασίας Διαστήματος (αγγλ. Space Task Group) της NASA, μέσω συντονισμού με την υπάρχουσα υποδομή αμυντικών προμηθειών και στρατιωτικής έρευνας, αλλά και τεχνικής βοήθειας προερχόμενης από την ανάπτυξη πειραματικών αεροσκαφών στη δεκαετία του 1950 και από την αντίστοιχη «δεξαμενή» πιλότων δοκιμαστών. Στις 5 Μαΐου 1961 ο αστροναύτης Άλαν Σέπαρντ έγινε ο πρώτος Αμερικανός στο διάστημα όταν πιλοτάρισε το Freedom 7 («Ελευθερία 7») σε μια 15-λεπτη υποτροχιακή πτήση. Ο Τζον Γκλεν ήταν ο πρώτος Αμερικανός που έκανε τον γύρο της Γης (μπήκε σε τροχιά γύρω από τη Γη) σε μια πτήση 5,25 ωρών, στις 20 Φεβρουαρίου 1962, με το Friendship 7 («Φιλία 7»).

Μετά την απόδειξη από το πρόγραμμα Μέρκιουρι ότι οι επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις είναι εφικτές, ξεκίνησε το πρόγραμμα Τζέμινι (αγγλ. Gemini) για την εκτέλεση πειραμάτων και την επίλυση προβλημάτων σχετικών με μια αποστολή στη Σελήνη. Η πρώτη επανδρωμένη πτήση Τζέμινι, η Τζέμινι ΙΙΙ έγινε από τους Βέρτζιλ Γκρίσομ και Τζον Γιανγκ στις 23 Μαρτίου 1965. Ακολούθησαν εννιά ακόμα αποστολές, αποδεικνύοντας ότι είναι δυνατές επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις μεγάλης διάρκειας, επιβεβαιώνοντας ότι ήταν δυνατή η συνάντηση και πρόσδεση με άλλο σκάφος στο διάστημα και συγκεντρώνοντας ιατρικά δεδομένα για την επίδραση της έλλειψης βαρύτητας στον ανθρώπινο οργανισμό.