Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα: Περιορίζεται η ελευθερία του Τύπου

Σοκάρουν τα στοιχεία της μη κυβερνητικής οργάνωσης Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF), για την άσκηση της δημοσιογραφίας, η οποία φαίνεται να παρακωλύεται «εντελώς ή εν μέρει» σε πάνω από 130 χώρες, την ώρα που η πανδημία του κορωνοϊού δημιουργεί εμπόδια στην κάλυψη της επικαιρότητας.

Τι λένε τα στοιχεία:

Σύμφωνα με την ετήσια παγκόσμια κατάταξη ως προς την ελευθερία του Τύπου που δίνει στη δημοσιότητα η ΜΚΟ σήμερα, στο 73% των 180 χωρών που αξιολογούνται καταγράφονται καταστάσεις «πολύ σοβαρές», «δύσκολες» ή προβληματικές» για την άσκηση του επαγγέλματος. Αν και οι χώρες που απεικονίζονται με μαύρο, κόκκινο ή πορτοκαλί στον παγκόσμιο χάρτη παρέμειναν λίγο ως πολύ οι ίδιες σε σχέση με πέρυσι, μόλις σε 12 χώρες από τις 180, ή στο 7%, έναντι 8% το 2020, η κατάσταση χαρακτηρίζεται «καλή». Αυτή η «λευκή ζώνη» δεν ήταν «ποτέ» τόσο «μειωμένη» σε έκταση από το 2013 και μετά, υπογραμμίζει η RSF.

Επιδεινώθηκε η καταστολή σε χώρες όπου η δημοσιογραφία ήδη βρισκόταν αντιμέτωπη με φίμωση:

Η πανδημία του κορωνοϊού επέτρεψε σε ηγέτες που επιδίωκαν να «περιορίσουν την ελευθερία του Τύπου» να προχωρήσουν στην υλοποίηση των σχεδίων τους, υπογράμμισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Κριστόφ Ντελουάρ, ο γενικός γραμματέας της ΜΚΟ. Επιδείνωσε την καταστολή σε χώρες όπου η δημοσιογραφία ήδη βρισκόταν αντιμέτωπη με φίμωση, όπως η Σαουδική Αραβία (170ή στην κατάταξη) ή η Συρία (173η, +1). Ειδικότερα, ο κορωνοϊός προκάλεσε «τεράστιο» αποκλεισμό της «πρόσβασης», τόσο στο πεδίο, όσο και στις πηγές για τους δημοσιογράφους, που «εν μέρει ήταν θεμιτός», καθώς ο λόγος είναι τα «μέτρα υγειονομικής προστασίας», όμως σε άλλες περιπτώσεις αθέμιτος.

Ο Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο πρόεδρος της Βραζιλίας (111η, –4) και ο Νικολάς Μαδούρο, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας (148η, –1) «διαφήμισαν θεραπείες η αποτελεσματικότητα των οποίων ουδέποτε αποδείχθηκε από τον ιατρικό κόσμο», τονίζει η ΜΚΟ. Στο Ιράν (174η, –1), οι αρχές «πολλαπλασίασαν τις καταδίκες δημοσιογράφων» ώστε να υποβαθμίζεται «ο αριθμός των θανάτων που οφείλονται» στην COVID-19.

Η Αίγυπτος (166η) «απαγόρευσε τη δημοσίευση αριθμών για την πανδημία διαφορετικών από αυτούς που δημοσιοποιεί το υπουργείο Υγείας». Στη Μαλαισία, η οποία καταγράφει τη θεαματικότερη πτώση στην κατάταξη (119η, –18), πρόσφατα υιοθετήθηκε «διάταγμα εναντίον των ψευδών ειδήσεων», που εκχωρεί στην κυβέρνηση «το δικαίωμα να επιβάλλει τη δική της εκδοχή της αλήθειας».

Και στην Ουγγαρία (92η, –3) όπου το καθεστώς του Βίκτορ Όρμπαν έχει ενστερνιστεί «ακομπλεξάριστα», με χαρακτηριστική άνεση, την καταστολή της ελευθερίας του Τύπου, η ενημέρωση για τον κορωνοϊό «εμποδίζεται» ιδίως εξαιτίας της νομοθεσίας για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, σε ισχύ από τον Μάρτιο του 2020, που ποινικοποιεί τη «διασπορά ψευδών ειδήσεων». Στον πάτο της κατάταξης συνεχίζουν να βρίσκονται η Κίνα (177η), το Τουρκμενιστάν (178ο, +1), η Βόρεια Κορέα (179η, +1) και η Ερυθραία (180ή, –2). Στην κορυφή του πίνακα, η Νορβηγία διατηρεί την πρώτη θέση, για πέμπτη συναπτή χρονιά, μπροστά από τη Φινλανδία και τη Σουηδία, που απέσπασε την τρίτη θέση από τη Δανία (4η, –1).

Η Ευρώπη παραμένει η πιο ασφαλής περιφέρεια:

Αξιοσημείωτη είναι η έξοδος της Γερμανίας (13η, –2) από τη «λευκή ζώνη», καθώς δεκάδες δημοσιογράφοι δέχθηκαν επιθέσεις «από διαδηλωτές προσκείμενους σε εξτρεμιστικά και συνωμοσιολογικά κινήματα στη διάρκεια συγκεντρώσεων εναντίον των περιοριστικών μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας». Η Ευρώπη παραμένει η πιο ασφαλής περιφέρεια, όμως οι επιθέσεις και οι καταχρηστικές συλλήψεις πολλαπλασιάστηκαν, ειδικά στη Γαλλία (34η) στη διάρκεια των διαδηλώσεων εναντίον του σχεδίου νόμου για την επιλεγόμενη «καθολική ασφάλεια», στην Ιταλία (41η), στην Πολωνία (64η, –2), στην Ελλάδα (70ή, –5), στη Σερβία (93η) και στη Βουλγαρία (112η, –1).

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η κατάσταση παραμένει «μάλλον καλή» στις ΗΠΑ (44ες, +1), «αν και η τελευταία χρονιά της θητείας του Ντόναλντ Τραμπ σημαδεύτηκε από αριθμό ρεκόρ επιθέσεων (σχεδόν 400) και συλλήψεων (130) σε βάρος δημοσιογράφων». Στην «κόκκινη ζώνη» συμπεριλαμβάνεται πλέον η Βραζιλία, όπου «οι ύβρεις, ο στιγματισμός και η ενορχήστρωση δημόσιων ταπεινώσεων δημοσιογράφων» έχουν μετατραπεί σε «σήμα κατατεθέν του προέδρου» της χώρας, του ακροδεξιού Ζαΐχ Μπολσονάρου. Σε αυτή συνεχίζει να εντάσσεται πάντα η Ρωσία (150ή, –1) όπου οι αρχές αποπειρώνται να «περιορίσουν την κάλυψη» των «διαδηλώσεων που συνδέονται με τον αντιπολιτευόμενο Αλεξέι Ναβάλνι».