Σκάνδαλο Γκιούρτελ Ισπανία: Το Λαϊκό Κόμμα θα επιστρέψει 245 χιλιάδες ευρώ στο κράτος

Στη δημοσιότητα ήρθε ξανά η «υπόθεση Γκιούρτελ» στην Ισπανία. Η συγκεκριμένη υπόθεση έχει να κάνει με ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα με πρωταγωνιστές τα στελέχη του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος στη χώρα της Ιβηρικής. Το Λαϊκό Κόμμα συντηρούσε κρυφό ταμείο, με τον έλεγχο να τον έχει ο πρώην ταμίας του κόμματος Χοσέ Λουίς Μπάρθενας.

Τώρα έρχεται η τελεσίδικη δικαστική απόφαση του Tribunal Supremo, που είναι το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας, μεγέθους 1.843 σελίδων, να οριστικοποιήσει την προηγούμενη απόφαση του Ειδικού Δικαστηρίου (Audiencia Nacional) για την ύπαρξη των «εγγράφων του Μπάρθενας» και το διπλό ταμείο που διατηρούσε το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα την περίοδο 1995-2005 στη Μαδρίτη, την Εστεπόνα και την Καστίγια και Λεόν.

Η απόφαση υποχρεώνει το Λαϊκό Κόμμα να επιστρέψει το ποσό των 245.000 ευρώ, το οποίο έλαβε παράνομα από δημόσια κονδύλια χρησιμοποιώντας τα σε προεκλογικές εκστρατείες.

Όπως σημειώνει σε αναταπόκρισή της η Δώρα Μακρή για την ΕΡΤ,  η αρχική απόφαση της Audiencia Nacional και οι καταδίκες 29 κατηγορουμένων, οδήγησαν το 2018 στην πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Μαριάνο Ραχόι και την άνοδο στην εξουσία του σοσιαλιστή Πέδρο Σάντσεθ. Tην ίδια χρονιά σε συνέδριό του, το Λαϊκό Κόμμα αναδεικνύει ως νέο ηγέτη του τον Πάμπλο Κασάδο.

Το 2018, η Audiencia Nacional αποδέχτηκε τα χειρόγραφα «έγγραφα του Μπάρθενας» ως αυθεντικά στοιχεία και ικανά να τον οδηγήσουν σε αρχική ποινή φυλάκισής του 33 ετών. Μαζί με τον Μπάρθενας καταδικάστηκαν ακόμα 29 άτομα, μεταξύ αυτών επιχειρηματίες αλλά και στελέχη του κόμματος. Όπως είχε αποφανθεί το δικαστήριο οι επιχειρηματίες χρηματοδοτούσαν με μετρητά κομματικά στελέχη , εξασφαλίζοντας έτσι την εύνοια του κόμματος στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες. Δεν επρόκειτο για απλές κομματικές εισφορές που αποτελούν νόμιμη πράξη. Το σκάνδαλο είχε αποκαλύψει η εφημερίδα El Pais τον Ιανουάριο του 2013 και στη συνέχεια ακολούθησαν οι αποκαλύψεις από το σύνολο του ισπανικού Τύπου.

Στην απόφασή του, το Ανώτατο Δικαστήριο, αναγνωρίζει ότι το Λαϊκό Κόμμα επωφελήθηκε μεν από το διεφθαρμένο δίκτυο αν και δεν γνώριζε την παράνομη προέλευση των χρημάτων. Αναγνωρίζει επίσης την ύπαρξη του κρυφού ταμείου αν και όπως επισημαίνει ρητά, η παράνομη χρηματοδότηση του κόμματος δεν κρίθηκε από αυτό το δικαστήριο. Επίσης το Ανώτατο Δικαστήριο τονίζει ότι οι εταιρείες του Ομίλου Correa ( καταδικασθείς επιχειρηματίας) η ηγεσία αλλά και μέλη του Λαϊκού Κόμματος υιοθετούν μια δομή «σταθερής συνεργασίας» για τη διοργάνωση εκδρομών, εκδηλώσεων και συνεδρίων. Οι δικαστές επισημαίνουν ότι «δημιουργήθηκε ένα αυθεντικό και αποτελεσματικό σύστημα διαφθοράς», μέσω μηχανισμών χειραγώγησης των δημοσίων συμβάσεων. Οι εταιρείες Correa αλλά και άλλοι , εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση και απολάμβαναν «αυθαίρετη» ευνοϊκή μεταχείριση και «de facto κυριαρχία» επί των συμβάσεων που πραγματοποιήθηκαν από δημόσιους φορείς που το δικαστήριο θεωρεί «παρασιτικές».

Το Ανώτατο Δικαστήριο τονίζει επίσης την ύπαρξη εγκληματικού δικτύου ως «μία δομημένη, ιεραρχική ομάδα, με στόχο το κέρδος από αγαθά και υπηρεσίες και στην εκτέλεση εγκληματικών πράξεων, παραβιάζοντας τη διοικητική νομοθεσία και τις αρχές της διαφάνειας που θα πρέπει να καθοδηγούν τη δημόσια διοίκηση».

Το Tribunal Supremo εξέτασε την απόφαση της Audiencia Nacional και προχώρησε σε μικρές διαφοροποιήσεις στις ποινές των 29 καταδικασθέντων. Οι ποινές αφορούν στη διάπραξη των ακόλουθων εγκλημάτων: δωροδοκίας (ενεργής και παθητικής), πλαστογράφησης εγγράφων, υπεξαίρεσης δημόσιων κεφαλαίων, απάτη κατά της δημόσιας διοίκησης, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, εγκλήματα κατά των δημοσίων οικονομικών, άσκηση επιρροής, και κατάχρησης.

Ο επικεφαλής του «δικτύου» επιχειρηματίας Φρανθίσκο Κορέα καταδικάστηκε σε 51 χρόνια και 11 μήνες φυλάκισης, ο βοηθός του Πάμπλο Κρέσπο σε 36 χρόνια και 8 μήνες, ο πρώην ταμίας του Λαικού Κόμματος Χοσέ Λουίς Μπάρθενας σε 29 χρόνια και 1 μήνα και η σύζυγός του Ροσαλία Ιγκλέσιας σε 12 χρόνια και 11 μήνες. Ο ρόλος του πρώην ταμία του Λαϊκού Κόμματος και της συζύγου του θεωρούνται από το δικαστήριο θεμελιώδες κομμάτι αυτού του διεφθαρμένου δικτύου το οποίο θεωρεί επίσης αποδεδειγμένο ότι ο Bárcenas, «εκτός από την εγκληματική δραστηριότητα» που πραγματοποίησε από κοινού με άλλους κατηγορούμενους, ανέπτυξε και με την σύζυγό του παράλληλη δραστηριότητα που οδήγησε στον παράνομο πλουτισμό του.

Η τελεσίδικη καταδίκη της συζύγου του Μπάρθενας, συνεπάγεται την είσοδό της στη φυλακή, μια κατάσταση την οποία ο πρώην ταμίας ήθελε να αποφύγει με κάθε τρόπο. Μάλιστα, όπως αναφέρουν πηγές, ο πρώην ταμίας, είχε απειλήσει ότι αν η σύζυγός του οδηγηθεί στη φυλακή, τότε εκείνος θα φέρει στο φως νέα στοιχεία και έγγραφα που δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα και ότι, σύμφωνα με τον πρώην ταμία, θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο ιστορικούς ηγέτες του κόμματος.

Τέλος, ορίστηκε για τον Φεβρουάριο του 2021 η δίκη για την ανακαίνιση του κτηρίου του Λαϊκού Κόμματος στην οδό Χένοβα στη Μαδρίτη καθώς φέρεται ότι για τα έργα αυτά χρησιμοποιήθηκε το κρυφό ταμείο του κόμματος. Στο μεταξύ αναμένεται το καλοκαίρι του 2021 η ολοκλήρωση της ανάκρισης για τη σχέση εισφορών διαφόρων επιχειρηματιών με το Λαϊκό Κόμμα και η ανάθεση δημοσίων έργων σε αυτούς από την κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος.