Κορωνοϊός εμβόλια: Οι εφτά «ελπίδες» και οι μάχες των κρατών

Αγώνα δρόμου κάνουν οι επιστήμονες και τα κράτη προκειμένου να παρασκευάσουν ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβολίου που θα σώσει τη ανθρωπότητα από το φονικό “χτύπημα” του κορωνοϊού. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, αυτή τη στιγμή βρίσκονται υπό αξιολόγηση περισσότερα από 170 υποψήφια εμβόλια. Τα 138 βρίσκονται σε προ-κλινικές δοκιμές, δηλαδή σε δοκιμές σε ζώα, ώστε να διαπιστωθούν τυχόν επικίνδυνες παρενέργειες και να διαπιστωθεί η ικανότητα του εμβολίου να εγείρει ανοσιακή απόκριση και μνήμη.

Τα 25 αξιολογούνται ως προς την ασφάλειά τους στους ανθρώπους σε μικρές μελέτες φάσης 1, δηλαδή μελέτες που συμπεριλαμβάνουν μικρό αριθμό υγιών εθελοντών για να διαπιστωθεί η ασφάλεια στους ανθρώπους και να κατανοηθούν βασικοί μηχανισμοί επαγωγής ανοσιακής μνήμης. Τα 15 βρίσκονται σε μελέτες φάσης 2 με περισσότερους εθελοντές και αξιολογούνται ως προς την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια, ενώ πλέον προσδιορίζεται και το βέλτιστο δοσολογικό επίπεδο.

Επτά εμβόλια βρίσκονται υπό αξιολόγηση σε μεγάλες μελέτες φάσης 3 που, εφόσον έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα αποτελεσματικότητας και ασφάλειας και επιβεβαιώσουν τις μελέτες φάσης 2, πρόκειται να οδηγήσουν σε έγκριση από τις ρυθμιστικές αρχές.

Προς το παρόν, κανένα εμβόλιο δεν έχει λάβει έγκριση, ενώ η Ρωσία έδωσε επιταχυνόμενη έγκριση σε εμβόλιο με βάση τα αποτελέσματα μελετών φάσης 2. Τουλάχιστον δύο κλινικές μελέτες φάσης 3 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τέλος του έτους. Οι καθηγητές τονίζουν ότι «με την ολοκλήρωση των κλινικών μελετών φάσης 3 θα μπορέσει να προσδιοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια ο χρονικός ορίζοντας διάθεσης των εμβολίων στην παγκόσμια αγορά. Η επιστημονική πρόοδος, καθώς και το γεγονός ότι η παγκόσμια κοινότητα έχει δείξει πρωτοφανή κινητοποίηση για την ανεύρεση εμβολίου έναντι του SARS-CoV-2, έχει ως αποτέλεσμα να αναμένουμε ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, συγκριτικά με την ανάπτυξη εμβολίων έναντι άλλων ιών κατά το παρελθόν».

Τα 7 εμβόλια που βρίσκονται σε μελέτες φάσης 3 είναι:

• University of Oxford/AstraZeneca,
• Moderna/NIAID,
• BioNTech/Fosum Pharma/Pfizer,
• Sinovac,
• Beijing Institute of Biological Products/Sinopharm,
• Wuhan Institute of Biological Products/Sinopharm,
• University of Melbourne/Murdoch Children’s Research Institute.

Τα νεότερα από το εμβόλιο της Johnson & Johnson:

Εν τω μεταξύ, ένα μικρό βήμα πιο πίσω από τους επτά που αναφέραμε παραπάνω, η φαρμακευτική Janssen του κολοσσού Johnson & Johnson θα αρχίσει τις δοκιμές της Φάσης 2 για το εμβόλιό της κατά της COVID-19 στην Ισπανία, την Ολλανδία και τη Γερμανία τις επόμενες ημέρες, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις του Ισπανού υπουργού Υγείας Σαλβαδόρ Ίγια, καθώς η φαρμακοβιομηχανία αυτή των ΗΠΑ διευρύνει τις δοκιμές. Η εν λόγω δοκιμή θα διαρκέσει δύο μήνες και θα περιλαμβάνει 590 συμμετέχοντες στις τρεις χώρες, μεταξύ των οποίων 190 στην Ισπανία.

Το εμβόλιο της Οξφόρδης – AstraZeneca:

Την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παροχή έως 400 εκατομμυρίων δόσεων του εμβολίου AZD1222, που αναπτύσσει από κοινού με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ενάντια στη νόσο COVID-19, ανακοίνωσε η βιοφαρμακευτική εταιρεία AstraZeneca.

Η συμφωνία αυτή ακολουθεί την υφιστάμενη συμφωνία της AstraZeneca με την Ευρωπαϊκή Συμμαχία για εμβόλια χωρίς Αποκλεισμούς (με επικεφαλής τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ολλανδία). H νέα συμφωνία θα παράσχει σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, περιλαμβανομένης της Ελλάδας, τη δυνατότητα πρόσβασης στο εμβόλιο σε ισότιμη βάση χωρίς κέρδος κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Επιτρέπει επίσης στα κράτη-μέλη της ΕΕ να κατευθύνουν εκ νέου την προμήθεια δόσεων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Όπως σημείωσε ο Πασκάλ Σοριότ, Διευθύνοντα Σύμβουλο της βιοφαρμακευτικής εταιρείας: «Αυτή η πρώτη συμφωνία για το εμβόλιο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διασφαλίσει την πρόσβαση εκατομμυρίων Ευρωπαίων στο εμβόλιο AZD1222 μετά την έγκρισή του. Αναμένοντας σύντομα την έναρξη της παραγωγής στην ευρωπαϊκή αλυσίδα εφοδιασμού της εταιρείας, ελπίζουμε να καταστήσουμε το εμβόλιο διαθέσιμο ταχύτατα και σε ευρεία βάση, με ορίζοντα παράδοσης των πρώτων δόσεων τα τέλη του 2020.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω το σύνολο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και ειδικά την Επίτροπο Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, για την ταχεία ανταπόκρισή τους στο ζήτημα της διασφάλισης της προστασίας των Ευρωπαίων με ένα εμβόλιο ενάντια σε αυτόν τον θανατηφόρο ιό, σε σύντομο χρονικό διάστημα, καθιστώντας δυνατή την αναδόμηση των κοινωνιών και της οικονομίας σε παγκόσμιο επίπεδο».

Υπενθυμίζεται ότι, τον Ιούλιο ενδιάμεσα αποτελέσματα από τη συνεχιζόμενη δοκιμή COV001 Φάσης Ι/ΙΙ δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό The Lancet και έδειξαν ότι το AZD1222 ήταν ανεκτό και παρήγαγε ισχυρές ανοσολογικές αποκρίσεις ενάντια στον ιό SARS-CoV-2 σε όλους τους συμμετέχοντες που αξιολογήθηκαν. Η κλινική ανάπτυξη του AZD1222 προχωρά σε παγκόσμιο επίπεδο με συνεχιζόμενες δοκιμές τελικού σταδίου Φάσης ΙΙ/ΙΙΙ στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Βραζιλία, μια δοκιμή Φάσης Ι/ΙΙ στη Νότια Αφρική και σχεδιαζόμενες μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία και τη Ρωσία. Αποτελέσματα από τις δοκιμές τελικού σταδίου αναμένονται αργότερα εντός του έτους.

Η Αργεντινή και το Μεξικό θα αναλάβουν την παραγωγή και τη διανομή στη Λατινική Αμερική — πλην Βραζιλίας — του εμβολίου αυτού όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της Αργεντινής, Αλμπέρτο Φερνάντες. Η φαρμακευτική βιομηχανία AstraZeneca «υπέγραψε συμφωνία με το Ίδρυμα Σλιμ για την παραγωγή 150 ως 250 εκατομμυρίων εμβολίων προοριζόμενων για όλη τη Λατινική Αμερική με την εξαίρεση της Βραζιλίας, που θα είναι διαθέσιμα το πρώτο εξάμηνο του 2021 και θα μοιραστούν ισότιμα μεταξύ των χωρών (της περιφέρειας) οι κυβερνήσεις των οποίων θα το ζητήσουν», εξήγησε ο Φερνάντες .

Το εμβόλιο της Ρωσίας:

Στις 15 Αυγούστου η Ρωσία ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε την παραγωγή του εμβολίου της. «Η παραγωγή του εμβολίου εναντίον της μόλυνσης από τον νέο κορωνοϊό που αναπτύχθηκε από το Ερευνητικό Επιστημονικό Ινστιτούτο Γκαμαλέγια έχει ξεκινήσει», αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας. Το ρωσικό υπουργείο Υγείας υποστηρίζει μάλιστα ότι το εμβόλιο, με το όνομα Sputnik V, έχει περάσει από όλους τους απαραίτητους ελέγχους και έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να κτίζει ανοσία απέναντι στον SARS-CoV-2, όμως ορισμένοι επιστήμονες εκφράζουν φόβους ότι η Μόσχα βιάστηκε.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανέφερε ότι αναμένει «με ανυπομονησία» να αναλύσει τα αποτελέσματα από τις κλινικές δοκιμές του Sputnik-V. «Ο ΠΟΥ είναι σε επαφή με τους επιστήμονες και τις ρωσικές αρχές και περιμένει ανυπόμονα να μελετήσει τις λεπτομέρειες των δοκιμών», ανέφερε στην ανακοίνωσή του ο Οργανισμός. «Η επιτάχυνση της έρευνας για ένα εμβόλιο θα πρέπει να γίνεται ακολουθώντας τις προκαθορισμένες διαδικασίες για κάθε στάδιο, ώστε να διασφαλιστεί πως κάθε εμβόλιο που θα παραχθεί τελικά θα είναι ταυτόχρονα ασφαλές και αποτελεσματικό», συνέχισε ωστόσο ο ΠΟΥ.

Το εμβόλιο της Moderna και ο Τραμπ:

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε τις προηγούμενες ημέρες ότι η κυβέρνησή του θα δαπανήσει 1,5 δις δολάρια για την αγορά 100 εκατομμυρίων δόσεων από το εμβόλιο της Moderna. Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία έχει προχωρήσει στη Φάση 3 των κλινικών δοκιμών για το σκεύασμά της κατά του κορωνοϊού, χορηγώντας το σε 30.000 εθελοντές.

Πάντως, ο Άλεξ Αζάρ, γραμματέας του Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (HHS) συνόψισε τον «Ψυχρό Πόλεμο» ΗΠΑ-Ρωσίας γύρω από το εμβόλιο για τον κορωνοϊό ως εξής: «Το ζήτημα δεν είναι ποιος θα το βρει πρώτος, αλλά ποιος θα παράγει κάτι που να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό για το κοινό, στις ΗΠΑ και σε ολόκληρο τον κόσμο».