Ανακαλύφθηκε εξωπλανήτης στο μέγεθος του Ποσειδώνα

Ένα σχετικά κοντινό μεγάλο εξωπλανήτη μεγέθους ανάλογου του Ποσειδώνα, γύρω από το νεαρό άστρο AU Μικροσκοπίου, σε απόσταση περίπου 32 ετών φωτός από τη Γη, ανακάλυψε μια διεθνής ομάδα αστρονόμων με τη βοήθεια των αμερικανικών διαστημικών τηλεσκοπίων TESS και Spitzer.

Το μικρό μητρικό άστρο του εξωπλανήτη, γνωστό και ως AU Mic, έχει ηλικία μόνο 20 έως 30 εκατομμυρίων ετών και διαθέτει το 50% περίπου της μάζας του Ήλιου μας. Μόνο δύο ή τρία γνωστά άλλα άστρα είναι ταυτόχρονα τόσο κοντινά στη Γη και νέα σε ηλικία.

Ο εξωπλανήτης AU Mic b

Ο εξωπλανήτης, που ονομάστηκε AU Mic b, χρειάζεται 8,5 γήινες μέρες για να ολοκληρώσει μια πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο του (αυτή είναι και η διάρκεια του έτους του), συνεπώς κινείται πολύ κοντά σε αυτό. Η μάζα του πλανήτη εκτιμάται ότι είναι 58 φορές μεγαλύτερη της Γης, ενώ είναι ακόμη άγνωστο αν διαθέτει ατμόσφαιρα και τι είδους. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Πίτερ Πλάβτσαν του αμερικανικού Πανεπιστημίου Τζορτζ Μέισον, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature“, θεωρούν πιθανότερο ότι ο νέος εξωπλανήτης αποτελείται κυρίως από αέρια και δεν είναι βραχώδης.

Ο πλανήτης Ποσειδώνας

Ο Ποσειδώνας είναι ο όγδοος, κατά σειρά απόστασης από τον ήλιο, πλανήτης του Ηλιακού συστήματος. Δεν είναι ορατός με γυμνό μάτι, ενώ αν παρατηρηθεί με ισχυρό τηλεσκόπιο μοιάζει με πράσινο δίσκο. Στην αστρονομία συμβολίζεται με την τρίαινα.

Ανακαλυμμένος στις 23 Σεπτεμβρίου 1846, ο Ποσειδώνας ήταν ο πρώτος πλανήτης που βρέθηκε σύμφωνα με μαθηματική πρόβλεψη και όχι από εμπειρικές παρατηρήσεις. Οι απροσδόκητες μεταβολές στην τροχιά του Ουρανού οδήγησε τον Αλέξ Μπουβάρντ να συμπεράνει ότι η τροχιά του υπόκειται σε βαρυτική διαταραχή από έναν άγνωστο πλανήτη.

Ο Ποσειδώνας στη συνέχεια παρατηρήθηκε από τον Γιόχαν Γκότφριντ Γκάλε σε απόσταση μικρότερη από μία μοίρα από τη θέση που προέβλεψε ο Ουρμπέν Λεβεριέ, και ο μεγαλύτερος δορυφόρος του, ο Τρίτωνας, ανακαλύφθηκε λίγο αργότερα, αν και κανένα των υπόλοιπων 12 δορυφόρων του πλανήτη δεν ανιχνεύτηκε τηλεσκοπικά μέχρι τον 20ο αιώνα. Τον Ποσειδώνα έχει επισκεφθεί ένα μόνο διαστημόπλοιο, το Βόγιατζερ 2, το οποίο πέταξε από τον πλανήτη στις 25 Αυγούστου 1989.

Η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα

Ο Ποσειδώνας έχει παρόμοια σύνθεση με τον Ουρανό, ενώ και οι δύο έχουν συνθέσεις που διαφέρουν από εκείνες των μεγαλύτερων γιγάντων αερίων, Δία και Κρόνου. Η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα, ενώ είναι παρόμοια με του Δία και του Κρόνου στο ότι αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, μαζί με τα ίχνη υδρογονανθράκων και, ενδεχομένως, του αζώτου, περιέχει μεγαλύτερο ποσοστό των «πάγων», όπως νερό, αμμωνία και μεθάνιο. Οι αστρονόμοι κατηγοριοποιούν ενίοτε τους Ουρανό και Ποσειδώνα ως «γίγαντες πάγου», προκειμένου να τονίσουν τις διακρίσεις αυτές. Το εσωτερικό του Ποσειδώνα, όπως και του Ουρανού, αποτελείται κυρίως από πάγο και βράχους. Ίχνη μεθανίου στις εξώτερες περιοχές του πλανήτη ευθύνονται εν μέρει για την μπλε εμφάνιση του πλανήτη.

Σε αντίθεση με τη σχετικά ήρεμη ατμόσφαιρα του Ουρανού, η ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι αξιοσημείωτη για τα ενεργά και ορατά καιρικά φαινόμενα της. Όταν το Βόγιατζερ 2 προσέγγισε τον Ποσειδώνα, για παράδειγμα, στο νότιο ημισφαίριο του πλανήτη υπήρχε μία μεγάλη σκοτεινή κηλίδα, συγκρίσιμη με τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα στο Δία. Αυτές οι καιρικές συνθήκες καθοδηγούνται από τους ισχυρότερους συνεχείς ανέμους κάθε πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα, καθώς καταγράφονται ταχύτητες ανέμου τόσο υψηλές όσο 2.100 χιλιόμετρα ανά ώρα.

Λόγω της μεγάλης απόστασης από τον Ήλιο, η εξωτερική ατμόσφαιρα του Ποσειδώνα είναι ένα από τα πιο κρύα μέρη στο ηλιακό σύστημα, με τη θερμοκρασία στις κορυφές σύννεφων να πλησιάζουν τους -218 °C (55 K). Ωστόσο, η θερμοκρασία στο κέντρο του πλανήτη είναι περίπου 5.400 Κ (5.000 °C). Ο Ποσειδώνας έχει ένα αχνό και κατακερματισμένο σύστημα δακτυλίων, οι οποίοι είχαν ανιχνευτεί κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, όμως, ήταν αναμφισβήτητα η ύπαρξή τους επιβεβαιώθηκε μόνο το 1989 από το Voyager.