Σαβάρς Καραπετιάν: Ο Αρμένιος ζωντανός θρύλος και η μοναδική του ιστορία

Σαβάρς Καραπετιάν: Ο Καραπετιάν ήταν κάτοχος 11 παγκόσμιων ρεκόρ, είναι 17 φορές πρωταθλητής κόσμου, 13 φορές πρωταθλητής Ευρώπης και 7 φορές πρωταθλητής Σοβιετικής Ένωσης, στην κολύμβηση.

Σαβάρς Καραπετιάν: Αν υπήρχε πρόσωπο που να αντιπροσώπευε τη λέξη αυτοθυσία ένα από αυτά θα ήταν σίγουρα του Σαβάρς Καραπετιάν. Του Αρμένιου πρωταθλητή κολύμβησης ο οποίος με τον απαράμιλλο ηρωισμό του έσωσε δεκάδες ζωές. Αλλά ας πάρουμε την μοναδική αυτή ιστορία από την αρχή.  Το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου 1976 ο Αρμένιος παγκόσμιος πρωταθλητής της τεχνικής κολύμβησης (aka κολύμβηση με πτερύγιο) Σαβάρς Καραπετιάν ολοκλήρωνε την καθημερινή του προπόνηση με 20 χιλιόμετρα τρέξιμο όπου τον συνόδευε ο αδερφός του Κάμο, στις όχθες της λίμνης Γιερεβάν.

Ξαφνικά βλέπει ένα λεωφορείο, να ξεφεύγει από την πορεία του και να πέφτει στα παγωμένα νερά της λίμνης. Μέσα είχε 92 επιβάτες.  Χωρίς δεύτερη σκέψη βουτά στο νερό και σπεύδει προς το σημείο ενώ το λεωφορείο βυθιζόταν σε βάθος δέκα μέτρων και τους επιβάτες να έχουν χάσει τις αισθήσεις τους από την πτώση.

Ο Καραπετιάν βούτηξε στο νερό αλλά από τη λάσπη που είχε σηκωθεί εξαιτίας της πτώσης του λεωφορείου δεν μπορούσε να διακρίνει καλά. Ωστόσο με τα πόδια του έσπασε το πίσω παρμπρίζ  και μέσα από αυτό, άρχισε να βγάζει ανθρώπους να τους ανεβάζει στην επιφάνεια (περίπου 30 με 35 δευτερόλεπτα για κάθε άτομο που ανέβαζε) όπου τους παραλάμβανε ο αδελφός του, που προπονούνταν μαζί του, ο οποίος τους άφηνε στην ξηρά που απείχε 25 μέτρα.

Σε κάτι περισσότερο από 15 λεπτά, ο Καραπετιάν κατόρθωσε να κάνει 30+ συνεχόμενες βουτιές σώζοντας τελικά τη ζωή 20 ανθρώπων (ανέσυρε περισσότερους από 20, αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφεραν όλοι), τους οποίους παρέδιδε στον αδερφό του για να τους προσφέρει τις πρώτες βοήθειες.

Η συγκινητική του αυτή προσπάθεια, δυστυχώς, δεν τον άφησε αλώβητο -και δεν εννοούμε τα θραύσματα γυαλιού με τα οποία αυτόπτες μάρτυρες του συμβάντος τον είδαν καλυμμένο στα πόδια και όλη του την πλάτη. Λίγο μετά την 30ή του βουτιά, ο Καραπετιάν λιποθύμησε και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο όπου παρέμεινε σε κώμα για 46 μέρες, ενώ διαγνώστηκε με βαρύτατη πνευμονία και σηψαιμία λόγω των μολυσμένων νερών της λίμνης. Τελικά κατάφερε και έζησε, μόνο που δεν μπόρεσε να κολυμπήσει στο επίπεδο που το έκανε ποτέ πια.

Όταν, αργότερα, ρωτήθηκε ποιο ήταν το χειρότερο σημείο της δοκιμασίας του, απάντησε: «Ήξερα ότι θα μπορέσω να σώσω μόνο κάποιους, οπότε φοβόμουν μην κάνω κάποιο λάθος. Εκεί κάτω ήταν τόσο σκοτεινά, που δεν μπορούσα να δω σχεδόν τίποτα. Σε μία από τις βουτιές μου, άρπαξα κατά λάθος μία θέση αντί για έναν άνθρωπο… Θα μπορούσα να έχω σώσει άλλη μια ζωή. Αυτή η θέση στοιχειώνει μέχρι και σήμερα τους εφιάλτες μου».

Η ιστορία του έγινε ευρέως γνωστή το 1982, όταν η σοβιετική εφημερίδα «Κομσομόλσκαγια Πράβντα» δημοσίευσε τις λεπτομέρειες του συμβάντος σε άρθρο με τίτλο «Η υποβρύχια μάχη του πρωταθλητή». Έκτοτε ο Καραπετιάν παρασημοφορήθηκε, βραβεύθηκε από την UNESCO και αντιμετωπίζεται ως αυτό που είναι -ένας ήρωας δηλαδή, που μάλιστα τον Φεβρουάριο του 1985, όταν έτυχε να βρίσκεται κοντά σε κτήριο που πήρε φωτιά δεν δίστασε και πάλι να μπει μέσα -χωρίς προστατευτική στολή- και να βγάλει σώους όσους ανθρώπους μπόρεσε, πριν τον νικήσουν τα εγκαύματα όπου νοσηλεύτηκε ξανά. Ενώ το 1986 ένας αστεροειδής που ανακαλύφθηκε πήρε το όνομά του, “3027 Shavarsh”.

Τα 11 παγκόσμια ρεκόρ και τα χρυσά μετάλλια των παγκόσμιων και Ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων ήταν πλέον η τελική συγκομιδή του από το άθλημα. Ο ηρωισμός, το θάρρος και η αυταπάρνησή του, δεν έγιναν αμέσως γνωστά. Οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν έμειναν στο συρτάρι και δημοσιεύτηκαν μετά δυο χρόνια. Τότε, του απονεμήθηκε το μετάλλιο «Για τη σωτηρία του πνιγμού» και το μετάλλιο του «Τάγματος της Τιμής».

Το 2014 στους Ολυμπιακούς Χειμερινούς Αγώνες που έγιναν στο Σότσι της Ρωσίας ένας άνδρας που με δυσκολία κατάφερε να τρέχει, μετέφερε την Ολυμπιακή Φλόγα για το Κρεμλίνο. Όμως η Φλόγα έσβησε και ο κόσμος ανησύχησε. Κάποιος από την επιτροπή που τον ακολουθούσε, την άναψε πάλι. Την επόμενη ημέρα το διαδίκτυο πήρε φωτιά, όπου αρκετοί χωρίς να γνωρίζουν έγραφαν “Ντροπή, γιατί έβαλαν αυτόν;”, ” Ντροπή που δεν κατάφερε να φροντίσει την Φλόγα”. Ωστόσο, αργότερα έμαθαν ότι ήταν ο Shavarsh Karapetyan που έκτοτε έχει αναπνευστικά και άλλα προβλήματα υγείας.

Τότε πολλοί εμφανίστηκαν στο διαδίκτυο και έγραφαν  “Ήταν κάποιο σημάδι, ήθελε να δείξει ότι ακόμη και η Φλόγα έσβησε μπροστά στο θάρρος και το μεγαλείο της ψυχής του”. Ο Καραπετιάν γεννήθηκε στις 19 Μαΐου 1953 στην τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Αρμενίας, στο Κιροβακάν (σημερινό Βαναντζόρ), τότε μέρος της Σοβιετικής Ένωσης. Η οικογένειά του μετακόμισε στην Υεμένη το 1964, όπου ο Σαβάρς φοίτησε οχτώ χρόνια στο σχολείο και σε μια τεχνική σχολή για μηχανικούς.

Ακολουθώντας την συμβουλή οικογενειακών φίλων, ξεκίνησε να μαθαίνει κολύμβηση από μικρή ηλικία. Το 1975-76, υπηρέτησε στις Σοβιετικές Ένοπλες Δυνάμεις στην στρατιωτική βάση του Μπακού. Είναι κάτοχος 11 παγκοσμίων ρεκόρ, είναι 17 φορές πρωταθλητής κόσμου, 13 φορές πρωταθλητής Ευρώπης και 7 φορές πρωταθλητής Σοβιετικής Ένωσης, στην κολύμβηση. Σήμερα ζει μια απλή ζωή, είναι ιδιοκτήτης ενός εμπορικού καταστήματος παπουτσιών στη Μόσχα το οποίο έχει ονομάσει «Δεύτερη Αναπνοή».