Γκρέτα Τούνμπεργκ: Η 16χρονη που τα έβαλε με όλους και με όλα για την κλιματική αλλαγή

Η Γκρέτα Τούνμπεργκ που ξεσήκωσε τα πλήθη με την ανηλεή ομιλία της στον ΟΗΕ για το κλίμα, επιχειρώντας να «αφυπνίσει» τους ηγέτες της διεθνούς κοινότητας προκειμένου να λάβουν δραστικά μέτρα για το ζήτημα, είναι η κοπέλα που παλεύει από πολύ μικρή με την πεποίθηση ότι μελλοντικά μπορεί κάτι να καταφέρει.

Η Γκρέτα γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου το 2003, η μητέρα της είναι η Σουηδή τραγουδίστρια της όπερας Μαλένα Έρνμαν και ο πατέρας της ο ηθοποιός Σβάντε Τούνμπεργκ, που πήρε το μικρό του όνομα από τον μακρινό του συγγενή Σβάντε Αρρένιους. Επίσης ο παππούς της είναι ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Όλοφ Τούνμπεργκ. Η μητέρα της μάλιστα, είχε λάβει μέρος το 2009 στη Eurovision και είχε κατακτήσει την 21η θέση ανάμεσα στις 25 χώρες που συμμετείχαν.

Η ζωή της και οι πιέσεις στους γονείς της

Η νεαρή που αγωνίζεται κατά της κλιματικής αλλαγής και έχει χαρακτηριστεί ως υπόδειγμα του παγκόσμιου ακτιβισμού, από τα 8 της χρόνια που αντιλήφθηκε την έκταση του ζητήματος από ένα ντοκιμαντέρ στο σχολείο της, αποφάσισε πως κάτι πρέπει να κάνει καθώς πιστεύει ότι ακόμα και ένας άνθρωπος μπορεί να φέρει αποτέλεσμα. Στα 11 της έπαθε κατάθλιψη και σταμάτησε να μιλάει. Λίγο καιρό αργότερα διαγνώστηκε με τον σύνδρομο άσπεργκερ. Μόλις επανήλθε πίεζε τους γονείς της να αλλάξουν τρόπο ζωής και να γίνουν χορτοφάγοι κάτι που κατάφερε. Επίσης τους ζήτησε να σταματήσουν να πετούν κάτι που θα έπαυε την καριέρα της μητέρας της στην όπερα. Μετά από κάποιο διάστημα η μητέρα της σταμάτησε τελικά τη διεθνή καριέρα.

Από μικρή στον ακτιβισμό

Στο σχολείο η Γκρέτα ήταν πολύ απόμερη και λιγομίλητη, οι καθηγητές της ήταν διχασμένοι, σύμφωνα με την ίδια, και θεωρούσαν ότι όλη της η δράση αποσκοπούσε στην αποφυγή των μαθημάτων. Η πρώτη της δράση ξεκίνησε στις 20 Αυγούστου το 2018 όταν αποφάσισε να σταματήσει το σχολείο μέχρι τις εκλογές που ήταν στις 9 Σεπτεμβρίου, μετά τον καύσωνα και τις πυρκαγιές που έπληξαν τη Σουηδία. Αρχικά ξεκίνησε την διαμαρτυρία της έξω από το σχολικό κτίριο τις ώρες των μαθημάτων με πινακίδα που έγραφε: Skolstrejk för klimatet (Σχολική απεργία για το κλίμα). Μετά τις εκλογές απείχε από τα μαθήματα κάθε Παρασκευή για να διαμαρτύρεται, κερδίζοντας έτσι σιγά – σιγά παγκόσμια αποδοχή. Η πράξη της ενέπνευσε αρκετούς μαθητές από όλο τον κόσμο. Από τον Δεκέμβριο του 2018 πάνω από 20.000 μαθητές πραγματοποιούσαν απεργίες σε τουλάχιστον 270 πόλεις.

Οι δράσεις της επεκτάθηκαν πολύ γρήγορα, από τον Οκτώβριο του 2018 και μετά διαδήλωνε μαζικά στην Ευρώπη αλλά και σε διάφορα μέρη στον κόσμο. Τον Μάρτιο του 2019 συνέχισε τις διαδηλώσεις της έξω από το σουηδικό κοινοβούλιο όπου κατά περιόδους συνοδεύονταν από συμμαθητές της αλλά και από μαθητές διάφορων περιοχών του κόσμου.

Να σημειωθεί ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ενέκρινε τις σχολικές απεργίες της Γκρέτας, αναγνωρίζοντας ότι η γενιά του δεν κατάφερε να ανταποκριθεί σωστά στη δραματική πρόκληση της αλλαγής του κλίματος.

Το οικολογικό ταξίδι στη Νέα Υόρκη

Για το οικολογικό ταξίδι που αποφάσισε να κάνει στη Νέα Υόρκη, η εταιρεία Team Malizia της προσέφερε ένα σύγχρονο αγωνιστικό πλοίο 18 μέτρων το όποιο σύμφωνα με τον κατασκευαστή δεν παράγει ρύπους και έχει δημιουργηθεί από ανακυκλωμένα υλικά. Το πλοίο κινείται μέσω της ηλιακής αλλά και της αιολικής ενέργειας. Βασική έλλειψη του ήταν ότι δεν είχε μπάνιο αλλά και ότι οι επιβάτες τρέφονταν αποκλειστικά με κονσερβοποιημένα προϊόντα. Βέβαια η Γκρέτα είχε ετοιμάσει και δίαιτα με χορτοφαγικό μενού. Καπετάνιος του πλοίο του ήταν ο Μπόρις Χέρμαν και συνοδευόταν από τον Πιέρ Καζιράγκι, εγγονό του πρίγκιπα Ρενιέ Γ΄ του Μονακό. Μόλις έφτασαν η υποδοχή ήταν τεράστια, 17 πλοία του ΟΗΕ την περίμεναν βαμμένα στα χρώματα των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης.

Η εθελοντική της δράση σε ίδρυμα και η εκμετάλλευση

Από τότε που η Γκρέτα έγινε διάσημη μέσω των διαδηλώσεων της, ήταν στόχος μερικών ανθρώπων που αρνούνταν την αλλαγή στο κλίμα αλλά και μερικών που ήθελαν να επωφεληθούν από την αναγνωρισιμότητά της. Συγκεκριμένα προς το τέλος του 2018, ο Ίνγκμαρ Ρέντσχογκ, ιδρυτής του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος «Δεν Έχουμε Χρόνο» προσέλαβε άνευ μισθού την Γκρέτα και χρησιμοποιούσε το όνομα της για να λαμβάνει οικονομικές προσφορές για το ίδρυμα. Η ακτιβίστρια στη συνέχεια σταμάτησε την εθελοντική της δράση και δήλωσε ότι δεν είναι μέρος κάποιου οργανισμού αλλά περπατά στο μονοπάτι εντελώς ανεξάρτητη.

Οι βραβεύσεις της και η Ρόζα Παρκς

Τον Μάρτιο του 2019 τρία μέλη της νορβηγικής Βουλής της πρότειναν για το Νόμπελ Ειρήνης 2019, υποστηρίζοντας ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα είναι αιτία «πολέμων, συγκρούσεων και προσφύγων».

Η Γκρέτα είχε δηλώσει σε περιοδικό ότι η πρώτη γυναίκα που την ενέπνευσε στον ακτιβισμό ήταν η Ρόζα Παρκς (αμερικανίδα ακτιβίστρια κατά του ρατσισμού). «Έμαθα ότι ήταν εσωστρεφής και είμαι επίσης εσωστρεφής», είχε πει και εξήγησε πως «ένα άτομο μπορεί να κάνει τόσο μεγάλη διαφορά».

Το Νοέμβριο του 2018 τιμήθηκε με υποτροφία Φρίσχουσετ για το Νεαρό Πρότυπο Πρόσωπο της χρονιάς. Τον Δεκέμβριο του 2018 το περιοδικό τάιμ την ονόμασε ως μια από τις σημαντικότερες εφήβους. Την ημέρα της γυναίκας ψηφίστηκε ως η πιο σημαντική γυναίκα της χρονιάς στη Σουηδία για το 2019. Η βράβευση στηρίχτηκε σε έρευνα ενός ινστιτούτου για λογαριασμό εφημερίδας.