Παναμάς: Ελληνικής καταγωγής ο νέος Πρόεδρος της χώρας

Ένας 66χρονος σοσιαλδημοκράτης και μάλιστα ελληνικής καταγωγής (από την πλευρά της μητέρας του) είναι ο νέος πρόεδρος του Παναμά. Ο Λαουρεντίνο «Νίτο» Κορτίσο επικράτησε με 33,08% των ψήφων, έναντι 31,06% του υποψηφίου της δεξιάς Ρόμουλο Ρουξ. Η διαφορά αυτή μεταφράζεται σε λιγότερες από 40.000 ψήφους, κατά την εκλογική επιτροπή.

Οι προεδρικές εκλογές διεξάγονται σε έναν γύρο στον Παναμά. Νικητής αναδεικνύεται όποιος συγκεντρώσει τις περισσότερες από τις ψήφους του εκλογικού σώματος των 2,8 εκατ. ψηφοφόρων. Ο Κορτίσο, 66 ετών, άλλοτε πρόεδρος της Βουλής και επιχειρηματίας, που ανήκει στο Κόμμα της Δημοκρατικής Επανάστασης (PRD), θεωρείτο φαβορί της αναμέτρησης.

Ήταν υπουργός Γεωργίας της κυβέρνησης του προέδρου Μαρτίν Τορίχος (2004-2009) αλλά παραιτήθηκε εξαιτίας των διαφωνιών του με τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που είχε υπογραφεί με τις ΗΠΑ. Υποσχέθηκε στην προεκλογική του εκστρατεία να βελτιώσει το σύστημα εκπαίδευσης, να προχωρήσει σε μεταρρύθμιση του κράτους, να φροντίσει η οικονομία να αποκτήσει δυναμισμό και να αγωνιστεί εναντίον της φτώχειας, των ανισοτήτων και της διαφθοράς.

Με σπουδές στις ΗΠΑ ο Κορτίσο στην επινίκια ομιλία του έκανε έκκληση για εθνική ενότητα: “Ο Παναμάς νίκησε σήμερα και σήμερα, περισσότερο από ποτέ, ο Παναμάς χρειάζεται να ενώσει τις δυνάμεις του”.

Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας ο Κορτίσο υποσχέθηκε την κάθαρση στην πολιτική καθώς η εικόνα του Παναμά αμαυρώθηκε από ένα σκάνδαλο διαφθοράς στο οποία εμπλέκεται η βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρεία Odebrecht και από τα διαβόητα Panama Papers, την διαρροή δηλαδή εκατομμυρίων εγγράφων που αποκαλύπτουν φοροδιαφυγή από τους βαθύπλουτους του κόσμου στην χώρα αυτή, η οποία φημίζεται για την διώρυγά της.

“Οι κάτοικοι του Παναμά δεν επιθυμούν και δεν τους αξίζουν τα σκάνδαλα, ούτε θα τα ανεχθούν. Το χάος τελείωσε. Οι δημόσιοι πόροι ανήκουν στο κοινό και είναι ιεροί”.

Ο “Νίτο” δεσμεύτηκε ότι στη διάρκεια της πενταετούς θητείας του κανένας δεν θα παραμείνει στο απυρόβλητο, ότι θα βελτιώσει την κατάσταση στην παιδεία, ότι θα καταστήσει περισσότερο διαφανείς τους θεσμούς, θα αναπτύξει την οικονομία, θα καταπολεμήσει την φτώχεια και τις ανισότητες. “Θέλω να αφήσω το αποτύπωμά μου” στην ιστορία του Παναμά, διατείνεται. Ο νέος πρόεδρος αναλαμβάνει καθήκοντα την 1η Ιουλίου και θα κληθεί να ισορροπήσει τις σχέσεις με την Ουάσινγκτον και το Πεκίνο καθώς ο απερχόμενος πρόεδρος Χουάν Κάρλος Βαρέλα ενόχλησε τις ΗΠΑ συνάπτοντας επισήμως διπλωματικές σχέσεις με την Κίνα, που σήμερα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εταίρος του Παναμά.

Οι επικριτές υποστηρίζουν ότι κάποιες επενδύσεις από την Κίνα συμφωνήθηκαν κάτω από αδιαφανείς διαδικασίες. Ο Κορτίσο πάντως ισχυρίζεται ότι είχε “ειλικρινείς” συνομιλίες με τον κινέζο πρεσβευτή. “Του είπα: ‘Καλωσήλθατε στον Παναμά, αλλά η σχέση θα πρέπει να είναι βασισμένη στον σεβασμό”. Όπως δήλωσε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος θα επανεξετάσει μια συμφωνία με την Κίνα για υπερταχεία, ενώ επιθυμεί τέτοια έργα υποδομών να χρησιμοποιούν περισσότερο το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό. “Αυτό που δεν επιθυμούμε είναι να έρχεται μια χώρα και να μας επιβάλλει το οτιδήποτε”.

Οι ΗΠΑ επέβλεψαν την κατασκευή της Διώρυγας του Παναμά στις αρχές του 20ου αιώνα και επισήμως δεν εκχώρησαν επισήμως τον έλεγχό της στον Παναμά πριν από το τέλος του 1999.

Ο Κορτίσο λέει ότι θα επιδιώξει καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ σημειώνοντας ότι η Ουάσινγκτον πρέπει να είναι περισσότερο προσεκτική στην Κεντρική Αμερική. Έχει πάντως στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ: σπούδασε στο Τέξας και ως λάτρης του αμερικάνικου φούτμπολ υποστηρίζει την πανεπιστημιακή ομάδα Longhorns του Τέξας. Μετά τις σπουδές του εργάστηκε στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών στην Ουάσινγκτον όπου γνώρισε τη σύζυγό του Γιασμίν Κολόν, μια Πορτορικανή φοιτήτρια Φιλολογίας. Απέκτησαν δύο παιδιά, τα οποία έχουν αμφότερα αμερικανικά διαβατήρια.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος θα κληθεί μεταξύ άλλων να διαχειριστεί την οικονομική και πολιτική κρίση στη Βενεζουέλα και τα επακόλουθά της. Ο ίδιος υποστηρίζει τον αρχηγό της αντιπολίτευσης Χουάν Γκουαϊδό και έχει κάνει έκκληση για μια επίλυση στην κρίση έπειτα από διαπραγμάτευση. Η κρίση έχει οδηγήσει δεκάδες χιλιάδες Βενεζουελάνους να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη στον Παναμά γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχία σε πολλούς κατοίκους του που φοβούνται για τις δουλειές τους