Πρόταση μομφής: Τι σημαίνει και ποια διαδικασία ακολουθείται

Σήμερα αναμένεται να κριθεί η τύχη της πρότασης μομφής από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μελετήσει τις εισηγήσεις που έχουν γίνει από τους στενούς συνεργάτες του και σταθμίζει τα υπέρ και τα κατά μιας τέτοιας κίνησης. Εφόσον η τελική απόφαση είναι η κατάθεση πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, αυτή θα αφορά αποκλειστικά τη συμφωνία των Πρεσπών.

Την επιλογή αυτή φωτογράφισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τη δήλωσή του από τη Θεσσαλονίκη, καθώς τόνισε πως «η ΝΔ θα κάνει ό,τι μπορεί για ν’ αποτρέψει την κύρωση της συμφωνίας στη Βουλή» και «θα εξηγήσει στους πολίτες γιατί είναι μια κακή συμφωνία». Τον τελικό λόγο θα έχει ο πρόεδρος της ΝΔ και όλα αναμένεται να ξεκαθαρίσουν κατά την πρωινή σύσκεψη του ιδίου και των συνεργατών του, καθώς η πρόταση δυσπιστίας μπορεί να κατατεθεί αφότου ξεκινήσει η συζήτηση για τη συμφωνία των Πρεσπών στην Ολομέλεια της Βουλής.

Η κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας θα έχει ως αποτέλεσμα να καθυστερήσει για τρεις ή πέντε ημέρες η ψήφιση των Πρεσπών, καθώς θα πρέπει να προηγηθεί η συζήτηση και ψηφοφορία επί της πρότασης δυσπιστίας. Η κυβέρνηση είναι αυτή που θ’ αποφασίσει είτε την απευθείας διεξαγωγή της (σήμερα, αύριο και μεθαύριο) είτε την έναρξή της μετά από δύο 24ωρα – με σχεδόν βέβαιο το πρώτο ενδεχόμενο, με βάση τις διαρροές από το Μαξίμου, το οποίο θεωρεί «δώρο» την κίνηση της ΝΔ.

Πρόταση μομφής: Ο ορισμός

Υπό τον όρο «πρόταση μομφής» ή «πρόταση δυσπιστίας» αναφέρεται η πρόταση που καταθέτει κόμμα της αντιπολίτευσης στη Βουλή των Ελλήνων, με σκοπό το Σώμα να άρει την εμπιστοσύνη του από την κυβέρνηση ή από μέλος της.

Το καθεστώς που διέπει τη διαδικασία της πρότασης μομφής περιγράφεται πρωτίστως στο άρθρο 84 του Συντάγματος και με πιο αναλυτικό τρόπο στο άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής.

Πρόταση μομφής: Η διαδικασία

Βάσει του άρθρου 84, η πρόταση δυσπιστίας κατατίθεται, εφόσον φέρει την υπογραφή του 1/6 του όλου αριθμού των βουλευτών (δηλαδή από 50 βουλευτές) και πρέπει να περιλαμβάνει με σαφήνεια τα θέματα, για τα οποία οι βουλευτές αίρουν την εμπιστοσύνη τους από την κυβέρνηση εν συνόλω ή από κάποιο μέλος της.

Οι βουλευτές καταθέτουν την πρόταση μομφής προς τον Πρόεδρο της Βουλής κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας συνεδρίασης του Σώματος.

Σε περίπτωση που η πρόταση υπογράφεται, όπως προαναφέρθηκε, από τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό βουλευτών, τότε η Βουλή διακόπτει τις εργασίες της για δύο ημέρες, εκτός κι αν η κυβέρνηση ζητήσει να ξεκινήσει αμέσως η συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας.

Σε ό,τι αφορά τα χρονικά περιθώρια, ο Κανονισμός της Βουλής επισημαίνει πως η συζήτηση στην Ολομέλεια ολοκληρώνεται το αργότερο τη δωδεκάτη νυκτερινή της τρίτης ημέρας από την έναρξή της με ονομαστική ψηφοφορία.

Σύμφωνα, πάντα με το άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής, η συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας ξεκινά με την ομιλία δύο τουλάχιστον βουλευτών από εκείνους που την υπέγραψαν.

Παράλληλα, μέχρι το τέλος της ομιλίας των δύο βουλευτών, συντάσσεται ο πλήρης κατάλογος των ομιλητών που θα τοποθετηθούν ενώπιον της Ολομέλειας.

Προκειμένου να γίνει δεκτή η πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης εν συνόλω ή κατά κάποιου μέλους, θα πρέπει να έχει υπερψηφιστεί από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών (151 βουλευτές).

Υπογραμμίζεται, τέλος, ότι δεν μπορεί να υποβληθεί εκ νέου πρόταση μομφής, εάν δεν έχει συμπληρωθεί χρόνος έξι μηνών, από την απόρριψη προηγούμενης όμοιας πρότασης, εκτός αν υπογράφεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών.