“Οδός ηρωίνης”, Μεξικό: Εκεί που βασιλεύουν τα καρτέλ και κυριαρχεί ο θάνατος

«Πριν από μια δεκαετία, τα καρτέλ έδιναν στην τοπική κυβέρνηση χρήματα για να υπάρχουν και να δρουν. Τώρα οι κυβερνήσεις πρέπει να δίνουν στα καρτέλ χρήματα για να μπορούν να κυβερνούν». Έτσι λειτουργούν τα πράγματα κατά μήκος της εθνικής οδού της χώρας του Μεξικού, του αυτοκινητόδρομου 51, της οδού της ηρωίνης, όπου αναπτύσσεται και δρα μια γιγάντια επιχείρηση ναρκωτικών ενώ συντελείται μια τρομακτική αιματοχυσία.

Η πολιτεία Guerrero έχει γίνει το πιο βίαιο μέρος στο Μεξικό, με περισσότερους από 2.200 φόνους πέρυσι. Ένα κράτος εν κράτει με μόνο νόμο αυτόν της βίας και μόνο σκοπό την τροφοδότηση με ηρωίνη της Αμερικανικής «αγοράς». Αυτή η περίπλοκη, «σκοτεινή» πόλη στην εθνική οδό ηρωίνης, η Guerrero μετατρέπεται συχνά σε πεδίο μαχών καθώς εκεί καλλιεργείται το όπιο, το οποίο χρησιμοποιούν για την δημιουργία της ηρωίνης.

Η αστυνομία διαλύθηκε πριν από χρόνια ενώ ο δήμαρχος δέχθηκε πρόσφατα απειλές θανάτου και διέφυγε με ελικόπτερο του κυβερνήτη. Αυτή η συμμορία είχε σκοτώσει τον δημοσιογράφο Χαβιέρ Βαλδές πέρσι τον Μάιο, με τον υπουργό Εσωτερικών του Μεξικού Αλφόνσο Ναβαρέτε, να ανακοινώνει σήμερα τη σύλληψη του δολοφόνου του.

“Άνθρωποι του ψαριού”: Σκοτώνουν και ρίχνουν τα θύματά τους στην κοιλάδα

Οι αρχηγοί των συμμοριών των ναρκωτικών, οι οποίοι είναι γνωστοί ως οι άνθρωποι της τεκίλας και του ψαριού, κυβερνούν σαν φεουδάρχες και πολεμούν ανενόχλητοι μεταξύ τους έχοντας ισχυρές και πολυπληθείς ομάδες επαγρύπνησης. Οι κάτοικοι που δεν τους υπηρετούν έχουν απαχθεί σε ομάδες και τα βασανισμένα πτώματα ρίχνονται στην κοιλάδα.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Washingtonpost, oι ΗΠΑ, είναι η μεγαλύτερη αγορά κοκαΐνης και μαριχουάνας στον κόσμο. Το Μεξικό παράγει περισσότερο από το 90 τοις εκατό της ηρωίνης που διοχετεύεται στην Αμερική, ενώ το 2003 παρήγαγε μόλις το 10 τοις εκατό, αφού η Κολομβία ήταν ο κύριος προμηθευτής. Η παραγωγή παπαρούνας έχει επεκταθεί κατά περίπου 800 τοις εκατό σε μια δεκαετία, καθώς η ζήτηση των ΗΠΑ έχει αυξηθεί αναλόγως. Η δυτική πολιτεία Guerrero είναι το κέντρο αυτής της επιχείρησης, παράγοντας περισσότερες από τις μισές παπαρούνες του Μεξικού, το βασικό συστατικό για την ηρωίνη.

Όλη η αγορά της πολιτείας ελέγχεται από τις συμμορίες.

Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων λένε ότι οι πωλητές φρούτων, αγγουριών και άλλων προϊόντων πρέπει να πληρώνουν στα καρτέλ ένα πέσο – περίπου 5 σεντς – ανά κιλό που πωλούν αλλά και τα εστιατόρια που χρειάζονται κρέας κοτόπουλου αναγκάζονται να αγοράσουν από προμηθευτές που έχουν καθοριστεί από τις συμμορίες. Τα ίδια ισχύουν και βορειότερα, στην πολιτεία Σιναλόα. Κι εδώ δρουν μερικά από τα πιο επικίνδυνα καρτέλ ναρκωτικών στον κόσμο. Οι βαρόνοι βγάζουν δισεκατομμύρια προωθώντας τις ναρκωτικές ουσίες στην απέραντη αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών και οι βίαιες επιθέσεις με αιματηρά «ξεκαθαρίσματα» λογαριασμών αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο.

«Η μαφία είναι σκληρή, σου δίνει πολλά, αλλά σου παίρνει επίσης πολλά… Σου παίρνει την οικογένειά σου», λέει στην κάμερα ένας πρώην έμπορος ο οποίος θρηνεί τον θάνατο της 12χρονης κόρης του, παράπλευρη απώλεια σε μια απόπειρα δολοφονίας εναντίον του. Οι «βασιλιάδες» των ναρκωτικών, δε δρουν μόνοι. Σύμφωνα με ντοκιμαντέρ του Russian Today, σε αυτό το επικίνδυνο αλισβερίσι έχουν την πολύτιμη βοήθεια των ντόπιων-αγροτών, οικοδόμων, μουσικών ακόμα και τοπικών «αγίων» όπως ο Jesús Malverde. Οι ντόπιοι τον αποκαλούν και άγιο των ναρκωτικών ή ο Ρομπέν των δασών του Μεξικού και τον λατρεύουν ως προστάτη τους. Πρόκειται για έναν τοπικό λαϊκό ήρωα και άγιο, που θεωρείται προστάτης των καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού.

Ο θάνατος του Χαβιέρ Βαλδές

O δημοσιογράφος, Χαβιέρ Βαλδές, είχε δολοφονηθεί τον Μάιο του 2017 στην Κουλιακάν, στο βορειοδυτικό Μεξικό. Ο φερόμενος ως δολοφόνος του μεξικανού δημοσιογράφου Χαβιέρ Βαλδές – ειδικευμένου στο ρεπορτάζ για τις συμμορίες που διακινούν ναρκωτικά, συνεργάτη του Γαλλικού Πρακτορείου επί σειρά ετών- συνελήφθη σήμερα, γνωστοποίησε ο υπουργός Εσωτερικών του Μεξικού Αλφόνσο Ναβαρέτε.

«Συνελήφθη ο φερόμενος ως δράστης της δολοφονίας του δημοσιογράφου Χαβιέρ Βαλδές, ο οποίος δυστυχώς έχασε τη ζωή του την περασμένη χρονιά στη Σιναλόα», ανέφερε ο Ναβαρέτε μέσω Twitter. Το υπουργείο Εσωτερικών δεν έχει δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τη σύλληψη, που έκαναν από κοινού αστυνομικοί και εισαγγελείς.

Ποιος ήταν ο Χαβιέρ Βαλδές

Ο γνωστός στη χώρα του δημοσιογράφος, ηλικίας 50 ετών, δολοφονήθηκε τη 15η Μαΐου 2017, μέρα μεσημέρι, κοντά στο γραφείο του, στην γενέτειρα πόλη του, την Κουλιακάν (βορειοδυτικό Μεξικό), στην πολιτεία Σιναλόα, τότε ακόμη φέουδο των ανθρώπων του βαρόνου των ναρκωτικών Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν, ο οποίος σήμερα είναι φυλακισμένος στις ΗΠΑ. Ο Βαλδές συνεργάστηκε για μια δεκαετία για το Γαλλικό Πρακτορείο, ήταν ανταποκριτής της εφημερίδας La Jornada και ιδρυτής της εβδομαδιαίας εφημερίδας Riodoce.

Είχε καλύψει εκτενώς τον πόλεμο για τη διαδοχή στο καρτέλ Σιναλόα μετά την έκδοση, τον Ιανουάριο του 2017, του «Τσάπο» από το Μεξικό στις ΗΠΑ. Η συνεισφορά του στη δημοσιογραφική έρευνα όσον αφορά τα φαινόμενα της διακίνησης ναρκωτικών και του οργανωμένου εγκλήματος είχε τιμηθεί από την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ) το 2011 στη Νέα Υόρκη.

100 νεκροί δημοσιογράφοι από τα καρτέλ ναρκωτικών

Πάνω από 100 δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα δολοφόνων στο Μεξικό από το 2000, σύμφωνα με οργανώσεις υπεράσπισης της ελευθερίας της έκφρασης. Το 2017, δολοφονήθηκαν 12 δημοσιογράφοι στη χώρα, κατά την οργάνωση Artículo 19.

Στα τέλη του Μαρτίου, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και το Γαλλικό Πρακτορείο ανακοίνωσαν τη δημιουργία ενός ετήσιου βραβείου δημοσιογραφίας στο Μεξικό, στη μνήμη της Μιροσλάβας Μπριτς και του Χαβιέρ Βαλδές, που δολοφονήθηκαν το 2017. Το βραβείο Μπριτς-Βαλδές αποσκοπεί στο να τιμάται «η σταδιοδρομία μεξικανών δημοσιογράφων που διακρίνονται στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Θα απονεμηθεί φέτος για πρώτη φορά στο Μεξικό την 3η Μαΐου, Ημέρα Ελευθεροτυπίας.

Στις αφίσες ο Χαβιέρ Βαλδές ο οποίος συνεργαζόταν επίσης με το Γαλλικό Πρακτορείο και την εφημερίδα La Jornada, απεικονίζεται γελαστός, με το αιώνιο καπέλο του στο κεφάλι και φορώντας τα γυαλιά του. Ο ρεπόρτερ, που ειδικευόταν στη διακίνηση ναρκωτικών, δολοφονήθηκε από ένοπλους στην Κουλιακάν, στην Πολιτεία Σιναλόα, την οποία λυμαίνεται το καρτέλ του βαρόνου Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν, ο οποίος σήμερα κρατείται σε φυλακή των ΗΠΑ όπου εκδόθηκε.

Ο Χαβιέρ Βαλδές ήταν ο πέμπτος δημοσιογράφος ο οποίος δολοφονήθηκε στο Μεξικό μέσα στο 2017. Το 2016 δολοφονήθηκαν 11 δημοσιογράφοι· ο αριθμός αυτός δεν είχε ιστορικό προηγούμενο. Τον Φεβρουάριο, η μη κυβερνητική οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF) υπογράμμισε πως το Μεξικό καταλαμβάνει την τρίτη θέση στον κόσμο σε ό,τι αφορά τον αριθμό των δολοφονημένων δημοσιογράφων, πίσω μόνο από τη Συρία και το Αφγανιστάν.