Αποτελέσματα Γερμανικών εκλογών: Τι σημαίνουν για την Ελλάδα

Μόνο ευχάριστα δεν ήχησαν στα αυτιά της ελληνικής κυβέρνησης τα αποτελέσματα Γερμανικών εκλογών. Η Άνγκελα Μέρκελ κέρδισε, αλλά η αποδυνάμωσή της στη νέα Βουλή, μπορεί να αποβεί αρνητική για τις προσδοκίες της ελληνικής κυβέρνησης.

Πολιτικές εκτιμήσεις και προσωπικές συνεντεύξεις της «Deutsche Welle» με Ελληνες της Γερμανίας έδειξαν ότι οι περισσότεροι θα ψηφίσουν Σουλτς επειδή «είναι πιο αξιόπιστος», έχει «καλύτερη κοινωνική ατζέντα» και «θα είναι πιο συμβιβαστικός και υποχωρητικός απέναντι στην Ελλάδα». Το ίδιο σκεπτικό επικρατεί μέσες άκρες στην ελληνική κοινωνία και στο Μέγαρο Μαξίμου.

«Σενάριο τρόμου» χαρακτηρίζει τη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση το πρακτορείο Reuters, όχι μόνο επειδή τάσσονται υπέρ της διακοπής των προγραμμάτων στήριξης και της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Ο 38χρονος ηγέτης του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ, διαφωνεί με τον ενιαίο προϋπολογισμό της ευρωζώνης και με τις μεταβιβάσεις στα φτωχότερα κράτη, στηρίζει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία (!) και η τυχόν αναγκαστική συνύπαρξη της Μέρκελ μαζί του θα ισοδυναμούσε με καταδίκη για την καγκελάριο, όπως σημείωσε ο πολιτικός επιστήμονας Φρανκ Ντέκερ.

Το σημερινό FDP έχει ελάχιστη σχέση με το μετριοπαθές, κεντρώο κόμμα που συγκυβέρνησε επί δεκαετίες με τον Χέλμουτ Κολ, αλλά και την ίδια τη Μέρκελ την τετραετία 2009-2013, προτού μείνει εκτός Βουλής.

Αν η Ελλάδα δεινοπάθησε στα χέρια του Σόιμπλε, στα χέρια των Ελευθέρων Δημοκρατών κινδυνεύει κυριολεκτικά να «αφήσει την τελευταία της πνοή» στο κρεβάτι της ευρωζώνης – κάτι που απέφυγε την τελευταία στιγμή τον Ιούλιο του 2015 όταν ο Σόιμπλε πρότεινε το πενταετές τάιμ άουτ από το ευρώ χάρη στην παρέμβαση των Ολάντ-Ρέντσι.

Αναβιώνοντας παλιές αντιπαλότητες με τον 75χρονο υπουργό Οικονομικών, οι φιλελεύθεροι εκβιάζουν από τώρα τη Μέρκελ διά του κορυφαίου στελέχους τους, Αλεξάντερ Χαν, θέτοντας όρο να τους δώσει το υπουργείο Οικονομικών για να στηρίξουν τους Χριστιανοδημοκράτες. Ακόμη κι αν δεν επιμείνουν ως το τέλος σε αυτή την αξίωση, θεωρείται βέβαιο ότι θα καταψηφίσουν ένα τέταρτο χρηματοδοτικό πακέτο προς την Ελλάδα αν έλθει στην Μπούντεσταγκ.

Το κακό για τον Σόιμπλε είναι ότι δεν διαθέτει στους φιλελεύθερους την ίδια επιρροή που ασκεί στους «αντάρτες» της CDU, κάθε φορά που απειλούν να καταψηφίσουν ένα ελληνικό πακέτο βοήθειας. Ετσι μια υποτροπή της ελληνικής κρίσης τα επόμενα χρόνια -όταν θα χρειαστεί να εξοφληθούν μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις- θα μπορούσε να μετατραπεί σε εφιάλτη για τη χώρα μας, επαναφέροντας το Grexit στο τραπέζι υπό δυσμενέστερες συνθήκες.

Μεγάλοι κίνδυνοι από την ισχυροποίηση του AfD

Η αριστερά, την οποία στήριξε επισήμως ο ΣΥΡΙΖΑ περιορίζεται σε περιθωριακό ρόλο. Αντιθέτως, καθοριστικό ρόλο αποκτούν δύο δυνάμεις, που μόνο προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν στην ελληνική πλευρά: Οι Φιλελεύθεροι και το ακροδεξιό AfD. Οι πρώτοι θα συμμετέχουν κατά τα φαινόμενα στην κυβέρνηση και έχουν πιο σκληρές θέσεις για το ελληνικό θέμα ακόμη κι από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε! Τάσσονται υπέρ μίας αυστηρής αντιμετώπισης της χώρας μας και μιλούν ακόμη και για grexit. Εάν δε απαιτήσουν το υπουργείο Οικονομικών, όπως εικάζεται, στο πλαίσιο της διανομής υπουργρείων σε μία κυβερνητική συνεργασία, τότε πολλοί εκτιμούν ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν για την Ελλάδας.

Η ισχυροποίηση του AfD κρύβει μεγάλους κινδύνους για την Ελλάδα, τόσο στο μέτωπο της οικονομίας, όσο και στο προσφυγικό. Οι ακροδεξιοί ζητούν επίσης έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ, ενώ αναμένεται να πιέσουν την Μέρκελ καις το προσφυγικό, ζητώντας να κλείσει τα σύνορα στους μετανάστες και να κάνει επαναπροωθήσεις – με αποδέκτη φυσικά και την Ελλάδα. Το θέμα είναι πόσο αυτή η ακραία συντηρητική στροφή της γερμανικής κοινής γνώμης και η εκ δεξιών ισχυρή αντιπολίτευση θα επηρεάσει την κυρία Μέρκελ και θα την οδηγήσει να υιοθετήσει όντως πιο αυστηρές θέσεις, ώστε να κερδίσει δεξιούς ψηφοφόρους που προτίμησαν το AfD. Το γεγονός δε ότι το ποσοστό που έλαβαν οι χριστιανοδημοκράτες δεν ήταν το αναμενόμενο, την καθιστά ευάλωτη σε αυτή την πίεση. Και την αναγκάζει να υποχωρήσει σε πολλά μέτωπα στις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν για τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης.

Επιπλέον το γεγονός ότι το μετεκλογικό σκηνικό μοιάζει μπερδεμένο και θολό, ενισχύει την εκτίμηση ότι οι συζητήσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης θα κρατήσουν πολύ καιρό. Είναι ενδεικτικό ότι η κυρία Μέρκελ θέλει συνεργασία με τους Σοσιαλδημοκράτες, που δείχνουν αρνητικοί, ενώ τυχόν ναυάγιο στην προσπάθεια να φτιαχθεί κυβέρνηση «Τζαμάικα», όπως λέγεται η σύμπλευσή της με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, βάζει στο τραπέζι ακόμη και σενάριο επαναληπτικών εκλογών!

Η καθυστέρηση κρύβει τον κίνδυνο να καθυστερήσει δραματικά η διαδικασία των διαπραγματεύσεων για την τρίτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος, αφού πρέπει όλες οι πλευρές να περιμένουν τις διεργασίες στο Βερολίνο.

Η κυβέρνηση παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα τις μετεκλογικές εξελίξεις στη Γερμανία, παρότι προσπαθεί να δείξει ψύχραιμη μπροστά στη δυσμενή τροπή που λαμβάνουν τα πράγματα για όλη την Ευρώπη.

Το tweet του Τσίπρα για τις γερμανικές εκλογές

Ο πρωθυπουργός απέστειλε στην κυρία Μέρκελ ένα προσεκτικό τηλεγράφημα, αφήνοντας να φανεί με τρόπο η ανησυχία της Αθήνας, καθώς ζητά να υπάρξει κοινή προσπάθεια για τις ευρωπαϊκές αξίες, που προφανώς κινδυνεύουν:

«Συγχαρητήρια στην Άγγελα Μέρκελ για την νίκη της στις γερμανικές εκλογές. Η αλληλέγγυα και δημοκρατική Ευρώπη είναι σήμερα πιο σημαντική και αναγκαία από πότε. Όσοι πιστεύουμε σε αυτήν οφείλουμε, παρά τις διαφορές, να εργαστούμε μαζί για την εμβάθυνση και διεύρυνση των ευρωπαϊκών αξιών», αναφέρει σε ανάρτησή του στο twitter ο κ. Τσίπρας.

Μπλόκο στο χρέος

Ο Γκούσταβ Χορν του Γερμανικού Ινστιτούτου Μακροοικονομίας και Οικονομικών Ερευνών (ΙΜΚ) του Ντίσελντορφ προέβλεψε ότι με τους φιλελεύθερους στην κυβέρνηση δεν υφίσταται περίπτωση ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, κάτι που αντιθέτως είναι αρκετά πιθανό σε περίπτωση συμμαχίας της Μέρκελ με τους Σοσιαλδημοκράτες ή (και) τους Πράσινους.

Στη Γερμανία πάντως το ελληνικό πρόβλημα έχει κάποιες σταθερές. Π.χ. όλα τα παραδοσιακά κόμματα εξουσίας (CDU/CSU, SPD, FDP) συμφωνούν ότι δεν πρέπει να γίνει κούρεμα. Το επανέλαβε και προχθές ο επικεφαλής του Eυρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, κάνοντας λόγο μόνο σε ευκολίες στα επιτόκια αποπληρωμής.

Σήμερα στην Αθήνα ο Ντάισελμπλουμ

Πιθανόν μία πρώτη γεύση της αγωνίας και των ανησυχιών για το νέο τοπίο στη Γερμανία θα δοθεί σήμερα με την έλευση του Γ. Ντάισελμπλουμ στην Αθήνα και στις συναντήσεις που θα έχει ο επικεφαλής του Eurogroup με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο.