Το “ασανσέρ” των ιταλικών τραπεζών και η εκλογολογία

Του Αλέξανδρου Βέλμαχου

Η πορεία των τραπεζικών μετοχών στο Μιλάνο για την Τρίτη ήταν για μια ακόμα φορά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, με τους τίτλους των πέντε μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας να σημειώνουν μεγάλη διακύμανση στην διαπραγμάτευση της Τρίτης. Είναι χαρακτηριστικό πως έφτασαν να σημειώνουν άνοδο έως και 8% ενδοσυνερδιακά, ενώ ο ευρύτερος τραπεζικός δείκτη έκλεισε την Τρίτη με κέρδη +3%, παρά την άρση στη διαπραγμάτευση στη μετοχή της Monte dei Paschi, που ενώ έπεφτε 5% κατάφερε τελικά να σημειώσει άνοδο 6%.

Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στο ό,τι οι traders περιμένουν να ξεπεραστεί το πολιτικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί στην Ιταλία μετά από το δημοψήφισμα της περασμένης Κυριακής και που καθιστά ακόμα αβέβαιο το μέλλον του πρωθυπουργού, Ματέο Ρέντσι.

Η άνοδος ήρθε (και) παρά την υποβάθμιση του outlook των ιταλικών τραπεζών από “ουδέτερο” σε “αρνητικό” από τον Fitch την Τρίτη. Η υποβάθμιση έρχεται ως συνέχεια του “κοψίματος” του αξιόχρεου της Ιταλίας το Νοέμβριο, με τους αναλυτές του οίκου αξιολόγησης να σημειώνουν πως “η άρνηση στο δημοψήφισμα μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση της επενδυτικής εμπιστοσύνης προς τη χώρα, γεγονός που θα είχε άμεσες επιπτώσεις και στο τραπεζικό σύστημα(…) (…) Μεγάλοι κίνδυνοι παραμένουν για την Montei dei Paschi και την UniCredit που έχουν προγραμματίσει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου (ΑΜΚ) για το επόμενο χρονικό διάστημα” σημείωσε ο Fitch.

Εξάλλου, σε χθεσινή έκθεση της δανέζικης Danske Bank, σημειώνεται αναφορικά με τις ιταλικές τράπεζας πως η πολιτική αβεβαιότητα έχει σημασία για το ευρώ μόνο αν το μέλλον του κοινού νομίσματος βρίσκεται σε κίνδυνο, και κάτι τέτοιο προκύπτει μόνο εάν υπάρξει τελικά το σενάριο πρόωρων εκλογών στην Ιταλία, όπου ο εκλογικός νόμος δεν έχει αλλάξει και ως εκ τούτου παρέχει ένα σχετικά υψηλό κίνδυνο να κερδίσει το κίνημα των “Πέντε Αστέρων” την πλειοψηφία.

Τις επιφυλάξεις του γύρω από την “ψύχραιμη” αντίδραση των αγορών από τη Δευτέρα και μετά το δημοψήφισμα εξέφρασε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών να σημειώνει την Τρίτη ότι “η ψυχραιμία των αγορών δε σημαίνει πως έχει λυθεί το πρόβλημα της Ιταλίας”.

Εκλογές ή λύση με τα σημερινά δεδομένα;

Στο μέτωπο των πολιτικών εξελίξεων, τα δεδομένα παραμένουν “θολά” για το αν πρόκειται να υπάρξουν πρόωρες εκλογές ή αν θα υπάρξει ένας νέος εκλογικός νόμος που θα δράσει ως ισοδύναμο των συνταγματικών αλλαγών του δημοψηφίσματος από το σημερινό κυβερνητικό σχήμα. Υπενθυμίζεται πως συνεχίζονται οι προσπάθειες ώστε να περάσει νέος εκλογικός νόμος από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας μέχρι τις 24 Ιανουαρίου.

Από την πλευρά του, ο υπουργός Εσωτερικών Αντζελίνο Αλφάνο δήλωσε στην εφημερίδα Κοριέρε ντε λα Σέρα πως “θεωρώ ότι οι εκλογές θα μπορούσαν να γίνουν το Φεβρουάριο του 2017. Από τις συνομιλίες που έχω κάνει με τον Ματέο Ρέντσι (σ.σ. ο Αλφάνο είναι κυβερνητικός εταίρος του Ρέντσι, ηγούμενος ενός μικρού κεντροδεξιού κόμματος) έχω καταλάβει πως και αυτός θεωρεί το Φεβρουάριο μια καλή ημερομηνία για πρόωρηπροσφυγή στην κάλπη” είπε ο Ιταλός ΥΠΕΣ.

Ωστόσο, με την άποψη του Αλφάνο δε συμφωνούν αρκετοί αναλυτές και χρηματιστές από την Ιταλία, που βάζουν το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, το νωρίτερο, στο φθινόπωρο του 2017 και βλέπουμε…

Εν πάση περιπτώσει, όποιος και αν είναι ο χρόνος διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, σε αυτές αναμένεται να είναι παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο το λαϊκιστικό “Κίνημα Πέντε Αστέρων” του Μπέμπε Γκρίλο. Στην πρώτη μεγάλη δημοσκόπηση μετά από το δημοψήφισμα της Κυριακής (η τηλεφωνική έρευνα διεξήχθη την ημέρα του δημοψηφίσματος) η κεντροαριστερά του Ρέντσι λαμβάνει 31%, το κόμμα του Γκρίλο 30%, η ακροδεξιά “Λίγκα του Βορρά” 13% και η μπερλουσκονική Forza Italia συγκεντρώνει το 11% στις προτιμήσεις των ερωτηθέντων.