Απανωτά τα τεστ αντοχής για τον Τσίπρα κι ας μας “χρύσωσαν το χάπι”

Της Βούλας Μαλαίνου

Από το ένα “αφήγημα” στο άλλο “πηδάει” ο πρωθυπουργός, συνεχίζοντας τους επικοινωνιακούς του ελιγμούς μπροστά στο δίλημμα ή τέταρτο μνημόνιο ή εκλογές. Όταν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος παραδέχτηκε ανοιχτά από το βήμα της Βουλής ότι ο Δεκέμβριος είναι καθοριστικός για την οικονομία της χώρας, σίγουρα είχε το λόγο του. Αυτό, που ξέρει, αλλά δεν είπε, ωστόσο, είναι ότι ο τρέχον μήνας θα κρίνει και τις πολιτικές εξελίξεις, με την Αριστερά να έχει εγκλωβιστεί στα “παιχνίδια” του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και στην λαϊκή οργή. 

Για το χθεσινό Eurogroup ξεκάθαρα δεν τίθεται λόγος ενθουσιασμού, όπως το πανηγυρικό κλίμα, που θέλει να περάσει προς τα έξω η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα, την ώρα που βλέπει την “καρέκλα” της να τρίζει, με “φόντο” τις δημοσκοπήσεις-κόλαφο. Σαφώς το ότι λάβαμε τα βραχυπρόθεσμα μέτρα του χρέους είναι καταρχήν μία θετική είδηση, ωστόσο το τοπίο γύρω από το συνολικό πακέτο είναι θολό και η Αριστερά μοιάζει σαν να έχει χαθεί στη μετάφραση. 

Αυτό που προέκυψε από το συμβούλιο των ΥΠΟΙΚ της Ευρωζώνης την περασμένη Δευτέρα, είναι ότι οι δανειστές μας “χρύσωσαν το χάπι”, “ικανοποιώντας” το minimun των αξιώσεων της Αθήνας όσον αφορά το χρέος. Εκτός κι αν η κυβέρνηση επιδίωκε ακριβώς αυτό: ένα καλό άλλοθι για την ώρα που θα προσφύγει στις κάλπες. Από’ κει και πέρα η άμεση και αιχμηρή αντίδραση του ΔΝΤ κάθε άλλο παρά θετικά μηνύματα εκπέμπει στο Μαξίμου. Συγκεκριμένα, χτυπά “καμπανάκι” για τα μέτρα ύψους 4,2 δισ. ευρώ, που ζητεί το Ταμείο για τα χρόνια και μετά το 2018, ως εγγύηση στα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και ως όρο για τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα. 

Προς το παρόν είναι εμφανής η ανοιχτή κόντρα των Ευρωπαίων με το Ταμείο για το χρέος. Οι μεν επιμένουν πως δεν τίθεται τώρα ζήτημα βιωσιμότητας, οι δε τονίζουν πως τα βραχυπρόθεσμα μέτρα είναι ανεπαρκή. Η Αθήνα βρίσκεται στη μέση και δέχεται τα “σκάγια” αυτού του “πολέμου”. Προς το παρόν, όμως. Διότι είναι γνωστό πως πρωτίστως το Βερολίνο επιθυμεί διακαώς τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Σε διαφορετική περίπτωση, ο κ. Σόιμπλε θα βρεθεί στην πολύ δυσχερή θέση να πείσει τους Γερμανούς φορολογουμένους ότι η Ελλάδα δεν είναι ένα βαρέλι χωρίς πάτο. Επομένως, ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι παράγοντες, οι οποίοι λένε πως πιθανόν οι Ευρωπαίοι να παραγκωνίσουν το Ταμείο και να κάνουν συμφωνία με την Αθήνα, χωρίς το ΔΝΤ, το πιθανότερο είναι να διαψευστούν. 

Ο ρόλος του ΔΝΤ είναι χρηματοδοτικός. Η Ευρώπη “κλονίζεται” από πολιτικές ταραχές, ενώ οι σημαντικότερες εκλογικές αναμετρήσεις είναι μπροστά. Εξάλλου, το ότι στο χθεσινό Eurogroup δεν ξεκαθάρισαν πολλά, δεν οφείλεται μόνο στη “γραμμή” του Γερμανού ΥΠΟΙΚ, αλλά και στο “μούδιασμα” των εταίρων απέναντι στο “όχι” των Ιταλών ψηφοφόρων, το οποίο συντελεί ένα ακόμη μεγάλο “μέτωπο” για την Ευρώπη.

Στο Μαξίμου οι εκδηλώσεις χαράς δίνουν και παίρνουν. Για πόσο όμως; Ήδη το ορόσημο του Δεκεμβρίου χάθηκε. Η κυβέρνηση ελπίζει σε συνολική συμφωνία σε ένα έκτακτο Eurogroup πριν τα Χριστούγεννα. Πώς; Ο χρόνος είναι περιορισμένος, αλλά οι εκκρεμότητες πολύ σημαντικές και το χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές, που διαπραγματεύονται, μεγάλο. Εργασιακά, δημοσιονομικά του 2018 και μεσοπρόθεσμο, είναι τα “καυτά” ζητήματα, που πάνε πίσω την αξιολόγηση. Εκεί λοιπόν που ο πρωθυπουργός ανέμιζε το “αφήγημα” της αξιολόγησης, τώρα χωρίς να έχει αυτή κλείσει, ανεμίζει το “αφήγημα” του χρέους. 

Αν υποθέσουμε ότι το τοπίο θα ξεκαθαρίσει τον ερχόμενο Ιανουάριο, τότε θα έχει χαθεί και το ορόσημο του QE. Την Πέμπτη η ΕΚΤ συνεδριάζει. Ο Μάριο Ντράγκι θα δώσει τα φώτα του για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης… γενικά, όχι όμως και για την Ελλάδα, καθώς δεν έχουμε ουσιαστική συμφωνία για το χρέος, η αξιολόγηση είναι ανοιχτή και το ΔΝΤ δεν έχει ακόμη προσδιορίσει τη στάση του. Όλα τα παραπάνω καταλήγουν στο εξής συμπέρασμα: η ανάπτυξη που μας τάζει η κυβέρνηση από του χρόνου, δεν διαφαίνεται ούτε με κυάλια, “μπάζει” από παντού.

Οσονούπω, το κουαρτέτο των θεσμών επιστρέφει στην Αθήνα, για να κλείσει τις εκκρεμότητες. Η “ψαλίδα”, όποτε και αν αυτή κλείσει, θα κλείσει με σημαντικούς συμβιβασμούς από την πλευρά της Αθήνας. Η κυβέρνηση επιμένει πως δεν πρόκειται να βάλει υπογραφή σε νέα μέτρα. Η στιγμή για να κάνει ο κ. Τσίπρας εκλογές, είναι η καταλληλότερη, αναφέρουν πολιτικοί αναλυτές, επισημαίνοντας πως εάν ο ίδιος χάσει και το τελευταίο του επικοινωνιακό “χαρτί”, το οποίο είναι η διευθέτηση του χρέους, δεν είναι καθόλου απίθανο να θελήσει να “δραπετεύσει” από την εξουσία, επικαλούμενος τις “τρικλοποδιές”, που έβαλαν οι εταίροι σε χώρα και κυβέρνηση, ώστε να μην ορθοποδήσουν. Μάλιστα, θα παρουσιάσει και τον κ. Μητσοτάκη, ως “σύμμαχό” τους, τονίζοντας πως ο αντίπαλός του θέλει το τέταρτο μνημόνιο, υιοθετώντας πλήρως τις θέσεις του ΔΝΤ.

Με βάση όλα τα παραπάνω, γίνεται αντιληπτό ότι αν τελικά ΕΕ και ΔΝΤ τα βρουν, τότε ο κ. Τσίπρας καλείται να δείξει την αξιοπιστία του. Αν θα ενδώσει στον εκβιασμό για νέο μνημόνιο ή όχι. Οι δοκιμασίες για την κυβέρνηση της Αριστεράς είναι πολλές μέχρι το τέλος του χρόνου, με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.