Τα Θρησκευτικά ως πολιτικός αντιπερισπασμός

Πολλοί θεωρούν ότι το να ανοίξει θέμα με την εκκλησία ο κ. Φίλης, ήταν αχρείαστο αυτή τη στιγμή. Λάθος. Ο κ. Φίλης ποτέ δεν ανοίγει θέματα στην τύχη και χωρίς να χρειάζεται. «Πυροβολεί», όταν η κυβέρνηση είναι σε αμηχανία και χρειάζεται έναν καλό αντιπερισπασμό. Έτσι, το θέμα των Θρησκευτικών βγήκε στη φόρα, μαζί με κάποιες χοντροκομμένες τοποθετήσεις για την εκκλησία, ήταν αρκετά για να αλλάξουν την ατζέντα. 

Τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων γέμισαν με την «κόντρα» Φίλη εκκλησίας, τις δηλώσεις του Αρχιεπισκόπου, τις επιθέσεις των μητροπολιτών κλπ. Και η ρημαγμένη οικονομία, η φορολογία, οι πετσοκομμένες συντάξεις, η διαπραγμάτευση, οι πλειστηριασμοί, το φιάσκο με τις τηλεοπτικές άδειες πέρασαν σε δεύτερη μοίρα. Στην πρώτη γραμμή ήταν τα βιβλία των Θρησκευτικών κι αν θα είναι τα ίδια ή θα αλλάξουν φέτος ή του χρόνου. Κι όταν τα πράγματα άρχισαν να ξεφεύγουν, επενέβη, ως Πόντιος Πιλάτος ο πρωθυπουργός κι έθαψε το τσεκούρι του πολέμου (τουλάχιστον προσωρινά). Με τη βοήθεια βέβαια του συγκυβερνήτη, που εκτός από την εμπλοκή, που ήθελε πέρσι να έχει στη διδασκαλία της ιστορίας, τώρα έχει λόγο και για τη διδασκαλία των Θρησκευτικών. 

Ας πάμε, όμως, και στην ουσία του πράγματος. Η ύπαρξη του μαθήματος των Θρησκευτικών οφείλεται στην ισχυρή ορθόδοξη παράδοση της χώρας μας, που είναι μια πραγματικότητα, η οποία έχει τις ρίζες της δεκάδες αιώνες πίσω. Ασφαλώς, λοιπόν, και πρέπει να γίνει διάλογος με την εκκλησία για το περιεχόμενο του μαθήματος. Ασφαλώς, όμως, και σε ένα σύγχρονο κοσμικό κράτος η απόφαση για το περιεχόμενο και τον τρόπο διδασκαλίας είναι της πολιτείας. Ο Χριστιανισμός (και η ορθοδοξία ως το κυρίαρχο δόγμα στη χώρα μας) δεν θα πάψει να κυριαρχεί στην ύλη των Θρησκευτικών. Όμως από αυτό, ως το να είναι το μάθημα των Θρησκευτικών κατήχηση στους μαθητές, είναι μεγάλη η απόσταση. 

Η κατήχηση είναι δουλειά της εκκλησίας. Η μάθηση και η γνώση είναι δουλειά του σχολείου. Και η γνώση για το τί κυρίως πρεσβεύει η θρησκεία μας, θα πρέπει να είναι η δουλειά των Θρησκευτικών. Προσωπική μου άποψη είναι ότι η απήχηση του μαθήματος μπορεί να μεγιστοποιηθεί, αν δοθεί έμφαση στα ουσιαστικά χαρακτηριστικά της θρησκείας μας κι όχι τόσο στα διαδικαστικά. Η καλοσύνη, η αλληλεγγύη, που πρεσβεύει η θρησκεία μας -και είμαστε περήφανοι γι αυτήν- πρέπει να εκπέμπεται από το μάθημα, όπως εκπέμπεται κι από πολλούς φωτισμένους ιερείς και ιεράρχες, που όλοι μας έχουμε γνωρίσει. Κι έτσι θα είναι πολλαπλά πιο χρήσιμο και για τους μαθητές.

Αυτές οι συζητήσεις, όμως, δεν μπορούν να γίνονται σε διχαστικό κλίμα μεταξύ εκκλησίας και πολιτείας. Ούτε λύνονται σε βραδινά γεύματα μεταξύ του Αρχιεπισκόπου του Πρωθυπουργού του Υπουργού Παιδείας και του Υπουργού Άμυνας(!). Θέλουν ειλικρινή διάλογο (και διάλογος σημαίνει και αμοιβαίους συμβιβασμούς) και βέβαια τον πρώτο λόγο να τον έχουν οι ψύχραιμες και συνετές φωνές κι όχι οι ακραίοι κι από τις δυο μεριές. Οι ακραίες φωνές και οι κορώνες είναι καλές για τηλεθεάσεις και ακροαματικότητες, αλλά βλάπτουν σοβαρά την επιδίωξη βιώσιμων λύσεων στα προβλήματα.