Forum ΣΠΑΥ 2023: “Ο δεκάλογος σωτηρίας των δασών μας – Η επόμενη ημέρα” [vid]

Η κλιματική αλλαγή απασχόλησε ιδιαίτερα το 2ο Forum του ΣΠΑΥ, μέσα από την ενότητα «Οι σύγχρονες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής. Το μεγάλο στοίχημα της συντήρησης και αποκατάστασης των δασών», όπου προεδρεύων ήταν ο δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλλος. Μάλιστα ο ίδιος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στην πυρκαγιά του περασμένου καλοκαιριού, που ξεκίνησε από τη Γλυφάδα και έφτασε μέχρι τον αστικό ιστό της Βούλας και της Βάρης.

Η γενική γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής & Ανάπτυξης του Υπουργείου Τουρισμού, Ολυμπία Αναστασοπούλου, έθεσε με σαφήνεια και με λεπτομέρειες τις επιδράσεις που έχει η κλιματική αλλαγή πάνω στον τουρισμό. «Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής δεν περιορίζονται στην αύξηση της θερμοκρασίας και στην εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων, αλλά αγγίζουν κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας, από τις τουριστικές υποδομές και την αγροτική παραγωγή, μέχρι ακόμη και τις καρδιακές παθήσεις», είπε αρχικά και συνέχισε:

«Ο τουρισμός λοιπόν είναι ευάλωτος σε αυτές τις αλλαγές που έχει επιφέρει η κλιματική κρίση και ταυτόχρονα συγκαταλέγεται ανάμεσα στους παράγοντες που την επιτείνουν, καθώς το σύνολο της ενέργειας που χρησιμοποιείται από τις τουριστικές επιχειρήσεις βασίζεται σε ορυκτά καύσιμα. Οι μεταφορές αποτελούν τον κλάδο που ευθύνεται για το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών του άνθρακα στον τουρισμό, οι αεροπορικές μεταφορές ειδικότερα για το 40% των εκπομπών, οι οδικές για το 32%, ενώ η διαμονή για το 21%. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι αερομεταφορές ευθύνονται για το 13% του συνόλου των εκπομπών που προέρχονται από τη μεταφορά και για τον λόγο αυτόν αποτελούν τον βασικό παράγοντα, που δυσχεραίνει τη μετάβαση του τουρισμού στην πράσινη οικονομία. Ο τουρισμός κινδυνεύει λοιπόν να μείνει πίσω στην πράσινη μετάβαση και μάλιστα να δυσφημιστεί, ως ένας προβληματικός τομέας που επιτείνει τη μόλυνση του περιβάλλοντος».

View this post on Instagram

A post shared by ΣΠΑΥ ΥΜΗΤΤΟΣ (@spay_imittos)

Στη συνέχεια η κ. Αναστασοπούλου ανάφερε λεπτομερώς την αλυσίδα των επιπτώσεων με κατάληξη στον τουρισμό, λέγοντας μεταξύ άλλων: «Η κλιματική αλλαγή έχει και άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στον τομέα του τουρισμού. ‘Αμεσες όπως η αύξηση της θερμοκρασίας και η άνοδος της θάλασσας, μεταβολές στο επίπεδο της υγρασίας και της ποιότητας του αέρα, αύξηση του δείκτη δυσφορίας των επισκεπτών, αυξημένος βέβαια ο κίνδυνος πυρκαγιάς και ερημοποίησης, περιορισμός βροχοπτώσεων, αύξηση των έντονων καιρικών φαινομένων, όπου όλα καταλήγουν στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος, που αποτελεί και βασικό πόρο για τον τουρισμό. Έμμεσες συνέπειες έχουμε τη μείωση της αξίας των παράκτιων τουριστικών επενδύσεων, ακόμη και την εγκατάλειψη των τουριστικών επενδύσεων, όπως για παράδειγμα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στη χρήση τους τα χιονοδρομικά κέντρα. Και οικονομική επιβάρυνση, λόγω της αδυναμίας να προσφερθούν τουριστικές υπηρεσίες εξαιτίας ακραίων καιρικών φαινομένων».Δ

Τόνισε ακόμη πως η κλιματική αλλαγή δεν θα επηρεάσει με τον ίδιο τρόπο τον τουρισμό σε όλο τον πλανήτη, γιατί η κάθε περιοχή εκτίθεται σε διαφορετικό βαθμό στην κλιματική αλλαγή και πως απειλούνται περισσότερο περιοχές που σήμερα έχουν σημαντική τουριστική ανάπτυξη, όπως είναι η Μεσόγειος και παρουσιάζεται υψηλός κίνδυνος για τον τουρισμό αυτών των περιοχών. «Σύμφωνα με τη Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίας κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών και οι συχνοί και παρατεταμένοι καύσωνες είναι πιθανό να οδηγήσουν στη μείωση των ροών προς τα αστικά τουριστικά κέντρα των μεσογειακών χωρών, εντείνοντας έτσι τον ανταγωνισμό από χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και της Σκανδιναβίας», είπε μεταξύ άλλων και στη συνέχεια επισήμανε τις προτάσεις πολιτικής, όπως «σε ευρωπαϊκό επίπεδο να μετρηθούν οι επιπτώσεις και να επενδύσουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, να επαναπροσδιοριστεί η αντίληψή μας για την τουριστική ανάπτυξη, ώστε να μην βασίζεται πλέον στη μεγάλη ροή των εισερχόμενων τουριστών, αλλά να αναπτυχθεί η κατάλληλη στρατηγική, ώστε οι επισκέπτες να μένουν στην περιοχή που επισκέπτονται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και να προσελκύουμε τουρίστες υψηλότερων κατηγοριών».

Στις ιδιαιτερότητες των δικών τους δήμων πάνω στα προβλήματα που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή, αναφέρθηκαν οι δήμαρχοι Κηφισιάς Γιώργος Θωμάκος, Διονύσου Γιάννης Καλαφατέλης και Μοσχάτου-Ταύρου Ανδρέας Ευθυμίου.

Η διευθύντρια Ερευνών διαΝΕΟσις δρ. Φαίη Μακαντάση, τόνισε πως έχουν μελετήσει τις επιπτώσεις και τις ανέλυσε διεξοδικά, παρουσίασε και τα στοιχεία γύρω από την αντίληψη που έχει ο κόσμος για την κλιματική αλλαγή και πρόσθεσε πως χρειάζονται συλλογικές δράσεις.

Ο διδάκτωρ δασολογίας και υπεύθυνος δασικών προγραμμάτων WWF Ελλάς Νίκος Γεωργιάδης αναφέρθηκε στον δασικό πλούτο της χώρας και στην αύξηση των πυρκαγιών λόγω της κλιματικής αλλαγής, με τις επιπτώσεις που επιφέρουν στο περιβάλλον και στον άνθρωπο και έκανε επιστημονική ανάλυση γύρω από τα δάση και τις καταστροφές.

Ο αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού Χάρης Ρώμας χαρακτήρισε συγκοινωνούντα δοχεία την Β’ βαθμού Τοπική Αυτοδιοίκηση με την Α’ βαθμού και είπε πως όταν πετυχαίνει αυτή η συνεργασία, τότε παράγεται θαυμάσιο έργο. Στη συνέχεια στάθηκε στα χαρακτηριστικά του Υμηττού, στις επιπτώσεις που προκαλούν οι πυρκαγιές και η κλιματική αλλαγή και τα μέτρα που πρέπει να παρθούν.

Στήριξη στον εθελοντισμό

Τέλος, ο εθελοντισμός ήταν αυτός που έκλεισε το 2ο Forum του ΣΠΑΥ με την ενότητα «Εθελοντισμός. Συνεργασία και στήριξη των ‘άγρυπνων φρουρών’ του Υμηττού». Προεδρεύων ήταν ο δήμαρχος Ζωγράφου Βασίλης Θώδας και όλοι οι ομιλητές στάθηκαν στην τεράστια προσφορά των εθελοντών πάνω στην Πολιτική Προστασία και συμφώνησαν στη στήριξη που πρέπει να έχουν, ώστε το έργο τους να γίνεται χωρίς προβλήματα.

‘Αλλωστε, καθ’ όλη τη διάρκεια του Forum, και τις δύο ημέρες, οι αναφορές στους εθελοντές ήταν συχνές και παντού γινόταν λόγος για την προσφορά και την αυταπάρνηση που δείχνουν σε στιγμές καθοριστικές για τα δάση και την προστασία τους.

Ο πρόεδρος της Ακαδημίας Εθελοντισμού HelpHellas, Γιώργος Γαμπιεράκης, τόνισε χαρακτηριστικά στην ομιλία του: «Υπάρχει ένα πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό, που μπορεί να προσφέρει και να συνεισφέρει πάρα πολύ σε θέματα που έχουν να κάνουν με τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία της ανθρώπινης ζωής και των δασών. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα θελήσαμε να εξειδικεύσουμε και να συνδέσουμε τον εθελοντισμό με την εκπαίδευση. Έχουμε ήδη πιστοποιηθεί όσον αφορά τη δυνατότητά μας να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε προγράμματα εκπαιδευτικά με βάση τον εθελοντισμό. Ουσιαστικά με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να διαμορφώσουμε προγράμματα δια βίου μάθησης και εκπαίδευσης, από τα παιδιά του νηπιαγωγείου μέχρι και άτομα τρίτης ηλικίας, γιατί πρέπει να πω ότι είναι ενεργοί πολίτες και πολύ χρήσιμοι για την Τοπική Αυτοδιοίκηση».

Μίλησε ακόμη για μια σειρά προτάσεων που έχουν υποβληθεί προς τα αρμόδια Υπουργεία και πως χρειάζεται άμεση θεσμοθέτηση ο εθελοντισμός στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αμέσως μετά, εκπρόσωποι εθελοντικών οργανώσεων δασοπροστασίας, καθώς και ο βουλευτής Νότιου Τομέα Αθηνών Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ανέπτυξαν διαδοχικά όλες τις παραμέτρους γύρω από τον εθελοντισμό, το έργο τους και τις ανάγκες του.

Προτεραιότητα στην περιβαλλοντική εκπαίδευση

Κοινή ήταν η πεποίθηση όλων των ομιλητών στην ενότητα «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στα Σχολεία. Οι Νέοι Πρωταγωνιστούν στην Προστασία του Περιβάλλοντος» του 2ου Forum του ΣΠΑΥ, πως η εκπαίδευση των παιδιών πάνω στο περιβάλλον αποτελεί στρατηγικής σημασίας δράση, καθώς είναι οι αυριανοί πολίτες, αλλά και γιατί η ευαισθητοποίηση των παιδιών περνάει μέσα στην οικογένεια.

Σε αυτό επικεντρώθηκε κατά την ομιλία του και ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας-Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας, Αλέξανδρος Κόπτσης.

«Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα βιωματικό σχολείο, δηλαδή ένα σχολείο με δράσεις, με δεξιότητες και όχι απλά γνωσιακό σχολείο, που θα προσφέρει μόνο γνώσεις. Και σε αυτό συντείνουν οι ενέργειές μας», είπε στην αρχή και συνέχισε: «Τα τελευταία χρόνια γίνεται μια πολύ μεγάλη προσπάθεια του Υπουργείου Παιδείας και δίνεται προτεραιότητα στην περιβαλλοντική εκπαίδευση, γιατί αυτή η εκπαίδευση αποτελεί μια αδιαμφισβήτητη πρόταση για τη διασφάλιση της ευημερίας και του μέλλοντος του ανθρώπου, όσον αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό για να γίνει απαιτούνται δύο πράγματα. Πρώτον, επαναπροσδιορισμός των αναγκών του ατόμου και σε ατομικό και σε συλλογικό επίπεδο και δεύτερον αναθεώρηση του συστήματος αξιών. Θεωρώ πως εμείς στα σχολεία περνάμε πλέον αυτή τη φιλοσοφία, σε συνεργασία φυσικά με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους επιστημονικούς φορείς».

Αναφερόμενος στο τι γίνεται τώρα στα σχολεία, ο κ. Κόπτσης επισήμανε: «Οι θεματικές της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης διαπερνούν πια τα νέα προγράμματα σπουδών. Τα 166 νέα προγράμματα σπουδών, τα οποία πέρυσι για πρώτη φορά εφαρμόστηκαν πιλοτικά, έχουν πληθώρα θεμάτων και διατρέχουν καθ’ ολοκληρία τα σχολικά βιβλία. Γιατί αυτή η κουλτούρα δεν αποκτιέται με μεμονωμένα μαθήματα και συγκεκριμένες ώρες μαθημάτων. Είναι μια φιλοσοφία, που την περνάμε μέσα από τα νέα προγράμματα. Η εκπαίδευση για την αειφορία αποτελεί για εμάς ένα όραμα, γιατί επιτρέπει στους μαθητές να κατανοήσουν καλύτερα τον κόσμο μέσα στον οποίο ζουν».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα εργαστήρια δεξιοτήτων που θεσμοθετήθηκαν, όπου δίνεται βάση στις δεξιότητες και όχι μόνο στις γνώσεις. Σε αυτά υπάρχουν θεματικές όπως σεβασμός στο περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, οικολογική προσέγγιση, προφύλαξη από φυσικές καταστροφές, ώστε να συντελέσουν στην ανάπτυξη ενός πολίτη με ευαισθησία για το περιβάλλον.

Αναφέρθηκε επίσης σε πλήθος προγραμμάτων, τα οποία λειτουργούν είτε ενσωματωμένα στο σχολικό πρόγραμμα, είτε σε ζώνες εκτός του προγράμματος και στα ΚΕΠΕΑ, δηλαδή στο δίκτυο αποκεντρωμένων αειφόρων εκπαιδευτικών δομών, που στελεχώνονται από μια ομάδα κυρίως εκτός των πόλεων και σκοπό έχουν να κάνουν προγράμματα, να αναπτύσσουν δράσεις και να επισκέπτονται σχολεία. Και έχουν ως στόχο να προωθούν πρωτότυπες μεθόδους διδασκαλίας και εκπαίδευσης, με γνώμονα τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος.

Ανέφερε τέλος τα όσα γίνονται μέσα στα σχολεία, όπως κήποι με λαχανικά και βότανα, μονάδες κομποστοποίησης, δράσεις ανακύκλωσης και κατέληξε: «Η περιβαλλοντική εκπαίδευση είναι σήμερα παρούσα μέσα στις τάξεις».

Η αλπινίστρια και πρέσβειρα Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το κλίμα, Βανέσα Αρχοντίδου, η οποία μάλιστα έχει ανέβει στο Έβερεστ και έχει μεγαλώσει στου Ζωγράφου, δηλαδή δίπλα στους πρόποδες του Υμηττού, τόνισε πως τα παιδιά πρέπει να βγουν από τα σχολεία και να μπουν στο βουνό, για να μάθουν το βουνό.

Ο εντεταλμένος σύμβουλος Ανακύκλωσης και Κυκλικής Οικονομίας του δήμου Νέας Σμύρνης Γιώργος Κρικρής, είπε πως «η εκπαίδευση στο θέμα της κλιματικής κρίσης είναι το νούμερο 1» και μίλησε για τις δράσεις και τα προγράμματα του δήμου του γύρω από τα απόβλητα και την κομποστοποίηση.

Ο τεχνολόγος δασολόγος του ΣΠΑΥ Δημήτρης Κυργιόπουλος μίλησε για τις δράσεις του Συνδέσμου για την περιβαλλοντική εκπαίδευση και στα όσα έχουν προγραμματιστεί να γίνουν και στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη να γίνει το βουνό προσβάσιμο και για τα ΑμεΑ.

Τέλος, η εκπαιδευτικός και αντιδήμαρχος Ηλιούπολης Χριστίνα Σερέτη, είπε πως τα περιβαλλοντικά θέματα είναι τα πιο σημαντικά στην εποχή μας και πρόσθεσε: «Όλοι και κυρίως τα παιδιά, πρέπει να έχουν γνώση, γνώμη και συμμετοχή».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ