Τέως Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β’: Τέλος μιας εποχής

Σε πραγματικά κρίσιμη κατάσταση νοσηλεύεται ο τέως Βασιλιάς Κωνσταντίνος Β’, σε ιδιωτικό θεραπευτήριο της Αθήνας. Ο 82χρονος Κωνσταντίνος δεν έχει υποστεί κάποιο νέο εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι ωστόσο δύσκολο, σύμφωνα με ενημερώσεις που διαρρέουν από το οικογενειακό του περιβάλλον, να καταφέρει να αναρρώσει πλήρως και να επανακάμψει.

Όπως τονίζεται σε σχετικά δημοσιεύματα, ο Κωνσταντίνος «είναι ταλαιπωρημένος εδώ και πολλά χρόνια από διαφορετικά προβλήματα υγείας που έχουν προκαλέσει μια πολυεπίπεδη επιβάρυνση, και αυτός είναι ο λόγος της νοσηλείας του».

Είναι, δυστυχώς, απρεπές αλλά αληθινό ότι για τον τέως βασιλιά έχουν αρχίσει να διατυπώνονται ήδη αποτιμήσεις ζωής με διόλου θετικά και προσήκοντα στην περίσταση σχόλια.

Ο 82χρονος Κωνσταντίνος είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας τους τόπου μας, πέρα από τις προτιμήσεις, που είναι δυνατόν και ταυτόχρονα σεβαστό να έχει κάποιος για τον χαρακτήρα του πολιτεύματός μας, το πρόσωπο του τέως βασιλιά και τον τρόπο που πολιτεύθηκε.

Ο Κωνσταντίνος στέφθηκε βασιλιά την άνοιξη του 1964, σε μια αληθινά μεταβατική περίοδο για τα πολιτικά μας πράγματα, μια περίοδο που σηματοδοτεί τη μετάβαση από την μετεμφυλιακή Ελλάδα προς την Ελλάδα της δικτατορίας των συνταγματαρχών και της μεταπολίτευσης.

Ως βασιλιάς, ο Κωνσταντίνος βρίσκει τους τρόπους και τις ισορροπίες να εκφράζει έναν εθνικό ενοποιητικό θεσμό και να διαδραματίζει έναν αρκετά κατευναστικό πολιτικό ρόλο στα δημόσια πράγματα και τις εξελίξεις, ενώ, παράλληλα, αναπτύσσει δεξιότητες και στο πεδίο των διεθνών σχέσεων της χώρας μας, μέσα από αυτό που έχει καθιερωθεί να αποκαλείται «βασιλική διπλωματία». Ως φορέας του Στέμματος, ο Κωνσταντίνος προωθεί εθνικά δίκαια και εθνικά συμφέροντα σε συνεννόηση με εστεμμένους Ευρωπαίους βασιλείς.

Η πιο σημαντική, ίσως, προσωπική κατάθεση γίνεται με το δημοψήφισμα του 1974, όταν και κρίνεται από τον ελληνικό λαό ο μοναρχικός ή μη χαρακτήρας του πολιτεύματός μας, το οποίο είχε δεινοπαθήσει στη διάρκεια της επτάχρονης ανελεύθερης τυραννίας από τους απριλιανούς σφετεριστές της πολιτικής εξουσίας. Το κρίσιμο δημοψήφισμα διεξάγεται χωρίς την παρουσία του τελευταίου εστεμμένου, γεγονός που θα οδηγήσει τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη να κάνει λόγο για «unfair».

Στις 20 Νοεμβρίου του 1974  προκηρύσσεται το δημοψήφισμα για την 8^η Δεκεμβρίου. Το χρονικό διάστημα είναι αναμφίβολα ιδιαίτερα σύντομο. Υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας επιχειρηματολογούν πολιτικοί από όλους τους πολιτικούς χώρους, όπως οι Λ.Κύρκος, Κ. Σημίτης και Μ. Πλωρίτης.

Ο Κωνσταντίνος παρεμβαίνει με τοποθετήσεις που υπενθυμίζουν τη συνεισφορά των προγόνων του στην προαγωγή του εθνικού συμφέροντος, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της χώρας μας. Η φυσική απουσία του τελευταίου εστεμμένου παίζει έναν αρνητικό ρόλο στην αξιολόγηση της προσφοράς του από τον ελληνικό λαό, ο οποίος υπερψηφίζει εντούτοις την βασιλευόμενη δημοκρατία με ποσοστό 30,8%.

Ο τέως βασιλιάς δεν πρόκειται να θέσει πολιτειακό ζήτημα, ζήτημα δηλαδή σχετικά με τον προεδρευόμενο ή βασιλευόμενο χαρακτήρα του δημοκρατικού πολιτεύματος. Έως και σήμερα, ο Κωνσταντίνος θα προτιμήσει να παραμείνει μακριά από τα φώτα της πολιτικής μας ζωής, δηλώνοντας πάντοτε έτοιμος να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην Ελλάδα, όταν και εφόσον του ζητηθεί και με την σύμφωνη γνώμη του ελληνικού λαού.

Οι στιγμές είναι επώδυνες για τον ίδιο και την οικογένειά του. Πριν αρχίσει κάποιος τις αβίαστες πολιτικές προβολές επί του ασθενούς, θα ήταν καλό να σκεφθεί προηγουμένως ότι κάτι τέτοιο δεν είναι υποχρεωτικά συμβατό με τα πολιτισμικά ήθη, ιδιαίτερα για έναν άνθρωπο, η εκδημία του οποίου θα σημάνει και το οριστικό τέλος μιας ολόκληρης εποχής της πατρίδας μας.