Ο ποιητής των εξόριστων και των αποδιοπομπαίων

Δεν τίθεται θέμα σύγκρισης ανάμεσα στο υπολογιστικό βλέμμα της Κάθριν (ακόμη και το όνομα την προδίδει) και στην γήινη Μέγκαν με τα γυναικεία πάθη, τα ανθρώπινα λάθη και το τόσο ζεστό πρόσωπο. Χάρη σε αυτήν μπορεί να πληροφορηθεί βάσιμα κάποιος ότι ο ποιητής των εξόριστων και των αποδιοπομπαίων έχει μεταφραστεί στα αγγλικά.

«Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε, όμως ξεχάσατε πως είμαι σπόρος». Ο στίχος είναι πραγματικά χριστιανοπουλικός και έχει και κάτι από αυτήν την αυταρέσκεια που έχουν οι γυναίκες. Βέβαια, εδώ, ο προσφάτως εκλιπών Ντίνος Χριστιανόπουλος δημοσιοποιεί την ιδιαιτερότητα που είχε στον έρωτα και για την οποία είχε, πρώτος, αυτοσαρκαστεί, όταν τον ρώτησαν για ποιο λόγο δεν σταδιοδρόμησε ως εκπαιδευτικός φιλόλογος στη Μέση Εκπαίδευση. «Με φαντάζεστε εμένα, με αυτήν την φωνούλα, να πρέπει να επιβληθώ σε τριάντα αρκουδόμαγκες; Αστεία πράγματα!».

Χλευάστηκε από αρκετούς και μάλιστα, χυδαία, χωρίς να ενοχλεί κανέναν. Ακόμη και ο Τζίμης Πανούσης του είχε κάνει χονδροειδείς «πλάκες» διαδικτυακού τύπου, επειδή ανήκε στους εξόριστους και τους αποδιοπομπαίους. Κι όμως, δεν του άξιζε μια τέτοια δημόσια συμπεριφορά, γιατί συγκέντρωνε πολλές αρετές.

Χριστιανός.

Όταν τον ρωτούν ποιο είναι το λογοτεχνικό παρατσούκλι που προτιμά για την πρώτη ποιητική του συλλογή, απαντά αυθόρμητα «Χριστιανόπουλος». Τον έστελνε η μάνα του στο Κατηχητικό, γιατί ο πατέρας του ήταν κάπως αδρανής και προτιμούσε να τα κουτσοπίνει. Σπουδαίο σχολείο το Κατηχητικό, κι ας το κατηγορούμε σήμερα κάπως επιπόλαια. Εκεί έμαθε ο Χριστιανόπουλος να αποφεύγει τις εύκολες κατακρίσεις και να συγχωρεί, χωρίς να κουβαλάει μέσα του όλα αυτά τα ντεπόζιτα εκδικητικότητας και κακομοιριάς.

Αυτοσαρκαστικός.

«Ένας υποφερτός ποιητής» δήλωνε ο Χριστιανόπουλος για τον εαυτό του. «Είναι άλλοι, πολύ ανώτεροι από εμένα». Τα ποιήματά του, συνήθως μικρόσωμα, τα σκάρωνε παντού, όπου του ερχόταν η έπνευση, μα υπήρχαν περίοδοι όπου απέδιδε καλύτερα στο αποχωρητήριο. Και λίγα χρόνια πριν φύγει, η ερώτηση ήταν για τον λόγο που θα εκφωνήσει ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης επ’ ευκαιρία της μετονομασίας της οδού, όπου κατοικούσε, σε οδό Ντίνου Χριστιανόπουλου. Ο λόγος του δημάρχου θα ξεκινά με αναφορά στο «άξιο ετούτο τέκνο της ευάνδρου Θεσσαλονίκης» και γελά με την καρδιά του.

Εργατικός.

Καημός της μάνας του, στην οποία καταλόγιζε πολλά κουσούρια παρά τον συνήθη και πληκτικό εφ’ όρου ζωής θαυμασμό, ήταν να τον δει φιλόλογο καθηγητή. Δεν το ήθελε όμως το μεταθετό των εκπαιδευτικών. Θεσσαλονίκη ου μ’ εθέσπισεν, τιτλοφορείται το αυτοβιογραφικό βιβλίο του αγαπημένου ποιητή της Δούκισσας του Σάσσεξ. Η επιρροή από το Κατηχητικό είναι εμφανής: «Στη Θεσσαλονίκη με έστειλε ο Δημιουργός, εδώ πρέπει να μείνω». Δουλεύει ως διορθωτής τυπογραφικών δοκιμίων. Και επέμενε πολύ στην ακριβή επαγγελματική ιδιότητα, γιατί δεν ήθελε να μεγαλοπιάνεται. «Να μην παίρνεις τον εαυτό σου και να τον ανεβάζεις πιο ψηλά από εκεί που είναι, πιο χαμηλά να τον τοποθετείς», γράφει, αλλά και το λέει, από τη στιγμή που τον αναγνώρισαν τα λαγωνικά, οι καπάτσοι δημοσιογράφοι της Αθήνας.

Η δουλειά του ήταν πολύ επίπονη, βασάνιζε τα μάτια του, αποκτούσε σιγά σιγά βαθμούς μυωπίας. Το απόβραδο, περιποιούνταν τη μάνα του, που, κατάκοιτη πια, παραπανιόταν για τους πόνους της – αλλά και «για να την ακούσω, να πάω να της σταθώ», γράφει ο ποιητής. Δεν το έβαζε κάτω όμως. Κι έγραψε κάπου είκοσι ποιητικές συλλογές, πεζογραφικά δοκίμια (κυρίως, την Κάτω Βόλτα να αναζητήσει κανείς), μετέφρασε το Άγιο και Ιερό Ευαγγέλιο κατά τον Ματθαίο, διακρίθηκε στην κριτική (έξοχες κριτικές), άνοιξε την περίφημη «Διαγώνιο» και εκεί, μίσησε – ναι, μίσησε – το κράτος, γιατί τον έγδερνε με τη φορολογία του. Κι αυτό επειδή, κοντά στα άλλα, άνοιξε τη «Διαγώνιο», το καλό περιοδικό και τον εκδοτικό οίκο, με τα ελάχιστα κέρδη, που «τα λιάνιζε το κράτος», όπως γράφει.

Η αναγνώριση.

Σε μεγάλη ηλικία αναγνωρίστηκε, κυρίως για την εργατικότητά του και για τη συνέπεια που είχε ως άνθρωπος απέναντι στους άλλους. Το κράτος κατέφθασε με τα Πανεπιστήμιά του, με τις Ακαδημίες του, με τα Κρατικά Βραβεία του. Τα αρνήθηκε όλα, τιμές και κυρίως τα λεφτά που ποτέ δεν του περίσσευαν. Ποτέ. «Ελάτε εσείς στο Πανεπιστήμιο και εμείς στο τσάκα – τσάκα θα σας εκλέξουμε καθηγητή», γράφει στα αυτοβιογραφικά του για έναν πρύτανη ή κοσμήτορα, χωρίς να αναφέρει το επίθετό του. Το μόνο που αποδέχθηκε ήταν – και αυτό μετά από πολλές συζητήσεις – να αναγορευθεί διδάκτωρ φιλολογίας από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. «Με πείσανε, γιατί, με τόσο διάβασμα, σκέφθηκα ότι αξίζω την ιδιότητα του επίτιμου», εξιστορεί. Έγινε όμως πολύ αγαπητός από τους νέους. Η αντικρατική του στάση και η ομοφυλόφιλη φύση του τον έκαναν, φαίνεται, ακόμη πιο συμπαθή. Ποιος ξέρει; Άρχισαν να του τηλεφωνούν από όλη την Ελλάδα, να του ζητούν συνεντεύξεις, να τον κάνουν λιγάκι συντροφιά.

Η επωδός του Χριστιανόπουλου ήταν μόνιμη: «Να μάθετε να σφίγγετε το ζουνάρι και να βγάζετε το ψωμάκι σας αξιοπρεπώς». Η ευειδής Μέγκαν ανήκει πια στη βασιλική οικογένεια του Ηνωμένου Βασιλείου. «Ουδείς τέλειος», θα σκεφτόταν – στοιχηματίζω. Αλλά, δε μπορεί, θα κολακεύεται το χριστιανόπουλο από εκεί ψηλά που την βλέπει.